Social modulation of ageing in termites

Onderzoek naar lange levensduur van koninklijke termieten

Naarmate een persoon ouder wordt, verslechteren de lichaamsfuncties. Dit fenomeen staat bekend als senescentie. Over de evolutionaire levensboom varieert de mate van veroudering enorm. Een fruitvlieg voltooit zijn levenscyclus binnen enkele weken, terwijl een olifant tientallen jaren kan leven. Intrigerend genoeg bestaan er niet alleen verschillen in levensduur tussen verschillende soorten, maar ook tussen verschillende individuen van dezelfde soort. De vraag is daarom hoe en waarom sommige individuen anderen kunnen overleven?

Silu Lin onderzocht deze grote vraag met behulp van kleine organismen: termieten. Deze diertjes zijn niet echt populair, mensen zien termieten vooral als ‘plagen’ die hun favoriete boeken of zelfs huizen vernietigen. Voor biologen zijn termieten echter uitstekende modelorganismen voor de bestudering van de oorzaken van veroudering, vooral het verband met het sociale leven. Dit komt doordat termieten een sociaal leven leiden dat wordt gekenmerkt door een taakverdeling. Hun koninginnen en koningen kunnen een buitengewone levensduur bereiken (tot 20 jaar) parallel met opmerkelijke reproductiesnelheden (tot 20.000 eieren per dag). Deze combinatie van een lange levensduur en een hoge reproductiesnelheid strookt niet met de klassieke evolutietheorieën over veroudering die voorspellen dat een lange levensduur ten koste gaat van de reproductie.

In haar promotieonderzoek bestudeerde Lin hoe en waarom termietenkoninginnen en koningen zo lang kunnen leven en welke rol het sociale leven daarin speelt.

Het promotieonderzoek van Silu Lin is uitgevoerd bij het Groningen Institute for Evolutionary Life Sciences met financiering via de Deutsche Forschungsgemeinschaft. Zij werkt nu als postdoc aan de Universiteit van Freiburg (Duitsland).

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/cd6f3507-02c3-4167-a3c2-18ef31aa03ec