A journey through the non-Gaussian universe

Uitbreiding en verfijning van kosmologisch Lambda-CDM-model

De afgelopen decennia hebben nauwkeurige metingen onze kennis van het heelal aanzienlijk bevorderd, wat heeft geleid tot de ontwikkeling van een standaard kosmologisch model, bekend als het Lambda-CDM-model. Dit model heeft succesvol een breed scala aan waarnemingen verklaard, waaronder de kosmische achtergrondstraling (CMB), de verdeling van sterrenstelsels en de versnelde uitdijing van het heelal. De robuustheid en consistentie met observaties hebben het tot de basis van de moderne kosmologie gemaakt. Er zijn echter nog verschillende aspecten van ons heelal die onbeantwoord blijven. 

Alba Kalaja verdiepte zich in haar promotieonderzoek in enkele mogelijke uitbreidingen van het Lambda-CDM-model en onderzocht manieren om metingen op fundamentele kosmologische parameters verder te verfijnen.

Kalaja geeft in haar proefschrift een uitgebreid overzicht van onderwerpen uit de moderne kosmologie die relevant zijn voor het onderwerp, waaronder kosmische inflatie, kosmologische perturbaties en zwakke zwaartekrachtslenzen. Ook bespreekt ze fundamentele beperkingen bij het vaststellen van primordiale 'non-Gaussianity' en identificeert veelbelovende observaties voor aankomende CMB- en grootschalige structuur-experimenten. Kalaja legt de basis voor de reconstructie van het 'bispectrum' van de CMB-lensvervorming en analyseert voor het eerst enkele van de observatorische uitdagingen. Ook verkende ze het potentieel van de kruiscorrelatie tussen radio-kosmische 'shear' en CMB-lensvervorming om bepalingen van Lambda-CDM-parameters en neutrinos te verfijnen.

Alba Kalaja voerde haar onderzoek uit bij het Van Swinderen Institute for Particle Physics and Gravity, afdeling Hoge-energiefysica, met financiering van NWO.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/a5970324-2e97-405f-9dcf-32ae046b4ecc