Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Faculty of Science and Engineering Promoties

Patterns in the deep sea

On the interaction between cold-water corals and their environment
Promotie:Mw. A. (Anna) van der Kaaden
Wanneer:20 februari 2024
Aanvang:12:45
Promotors:prof. dr. J. (Johan) van de Koppel, PhD, prof. dr. K. Soetaert, prof. dr. M.G. Rietkerk
Copromotor:dr. ir. D. van Oevelen
Waar:Academiegebouw RUG
Faculteit:Science and Engineering
Patterns in the deep sea

Koudwaterkoraalriffen in de diepzee helpen wellicht zichzelf door de klimaatcrisis heen

Anna van der Kaaden heeft ontdekt dat de koudwaterkoraalriffen in de diepzee regelmatige patronen vormen op de zeebodem - in de vorm van honderden meters hoge heuvels die een intern getij veroorzaken met golven van eveneens enkele meters hoog - waarmee ze zich mogelijk geleidelijk kunnen aanpassen aan klimaatverandering. 

Van der Kaaden: 'De diepzee, ons grootste ecosysteem beslaat meer dan tweederde van onze planeet, maar ligt verborgen onder de bovenste 200 m van de oceaan. Ondanks dat er weinig voedsel is, is de diepzee toch bezaaid met productieve koudwaterkoraalriffen die een leefgebied zijn voor veel soorten. Helaas wordt verwacht dat de geschikte habitat voor koudwaterkoralen deze eeuw met meer dan 50% zal afnemen door klimaatverandering. In deze voorspellingen wordt echter niet meegenomen dat koudwaterkoralen ecosysteembouwers zijn: ze veranderen hun omgeving zodat die precies aan hun voorkeuren voldoet. Het koraalskelet verzwakt waterstroming en bevordert turbulentie, waardoor de koralen meer voedsel uit het water halen. We hebben ontdekt dat de koraalriffen daardoor regelmatige patronen vormen op de zeebodem, waarmee ze zich mogelijk geleidelijk kunnen aanpassen aan klimaatverandering. 

Wanneer de koralen snel genoeg groeien en er voldoende sediment beschikbaar is, kunnen de koraalriffen uitgroeien tot heuvels van honderden meters hoog. We hebben laten zien dat de interactie tussen deze heuvels en waterstroming de toevoer van voedsel naar de riffen vergroot. Maar deze interactie beperkt de koralen wellicht ook om te ontsnappen aan mondiale opwarming door naar dieper water te ‘verhuizen’.

Het interne getij biedt misschien een uitweg uit deze hachelijke situatie. Deze golven van enkele honderden meters hoog in de diepzee zijn gunstig voor de koralen en we hebben een globaal verband gevonden tussen de diepte van interne-getijgeneratie en het voorkomen van koudwaterkoralen. Door klimaatverandering zal het interne getij waarschijnlijk ondieper worden gegenereerd op continentale hellingen, waardoor er mogelijk nieuw leefgebied voor koudwaterkoralen ontstaat.'