Light-powered work driven by molecular motors

Sleutelen aan moleculaire motoren

Moleculaire machines zijn kleine chemische verbindingen die gecontroleerd bepaalde functies kunnen uitvoeren op de kleinste schaal: bijvoorbeeld de afgifte van medicatie in het lichaam, maar ook het samenstellen van een nieuwe materialen op nano-niveau. 

In zijn promotieonderzoek werkte Tobias van den Enk aan moleculaire machines die aangedreven worden door licht: moleculaire motoren. Hij onderzocht hoe ze verbonden kunnen worden met andere systemen op zo'n manier dat de door licht aangedreven werking van deze moleculaire motoren omgezet wordt in functie. In één geval leidde dit tot het aandrijven van beweging op een schaal die meer dan een miljoen keer groter is dan de moleculaire motor zelf. In een ander geval bouwde Van den Enk een moleculaire machine als een ratel die energie in zichzelf kan opslaan door spanning op te bouwen.

Verder onderzocht Van den Enk een systeem waarbij de rotatie van de moleculaire motor de rotatie van andere rotors binnen hetzelfde molecuul kan beïnvloeden, en maakte hij een klein moleculair voertuig met twee wielen: een nanodragster. Tot slot maakte Van den Enk een nieuw type moleculaire motor die in lage concentraties in water kan werken en een ongewoon hoge fluorescentie vertoont.

Tobias van den Enk voerde zijn onderzoek uit bij het Stratingh Institute for Chemistry, afdeling Synthetische Organische Chemie, met financiering van de European Research Council. 

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/6a71b6c4-e66c-4fe2-9570-10f89d67761f