Over ons

Missie:
Het Centrum voor Duurzame Landbouw Transitie ontwerpt en begeleidt innovatieve en duurzame oplossingen in de landbouwsector voor de duurzame productie en consumptie van gezond voedsel. Onze missie is het realiseren van duurzame productie en consumptie van gezond voedsel in co-creatie met alle partners uit de landbouwsector en het ondersteunen van boeren en ketenpartijen in de transitie naar duurzame landbouw.

Visie:
Onze visie is een toekomst van landbouw waarin ecologische gezondheid, economische vitaliteit en sociale rechtvaardigheid hand in hand gaan. We streven ernaar een wereld te creëren waar boeren worden erkend als hoekstenen van duurzame voedselsystemen, waar diversiteit in gewassen en praktijken wordt gevierd, en waar de landbouw bijdraagt aan een gezonde planeet voor toekomstige generaties.

Strategie:
De strategie van het centrum is onder te verdelen in de volgende vier onderdelen:

1. Co-creatie van nieuwe duurzame oplossingen. We werken in directe samenwerking met boeren en ketenpartijen aan duurzame oplossingen voor de productie en consumptie van gezond voedsel. We bevorderen transdisciplinair, interdisciplinair en fundamenteel wetenschappelijk en toegepast onderzoek voor het ontwerpen, implementeren en bestendigen van praktische oplossingen voor de uitdagingen van boeren en ketenpartijen in de transitie naar duurzame landbouw.

2. Co-creatie van nieuwe duurzame ondersteuning en begeleiding: We werken in directe samenwerking met boeren en ketenpartijen aan transitieprogramma's en ondersteunen boeren en ketenpartijen actief bij het ontwerpen, implementeren en bestendigen van duurzame oplossingen.

3. Co-creatie van nieuwe duurzame ecosystemen: We werken in directe samenwerking met boeren, ketenpartijen, kennisinstellingen en overheden aan een nieuw ecosysteem voor duurzame landbouw. Hiermee gaan we de bewustwording en impact van duurzame landbouw versnellen

4. Co-creatie van nieuwe duurzame kennis- en versnellingsprogramma's. We werken in directe samenwerking aan nieuwe kennis- en versnellingsprogramma's voor internationale regio's waar de transitie naar duurzame landbouw urgent is.

Met deze co-creatie strategie realiseren we een nieuwe, duurzame en regeneratieve landbouwsector en nieuwe, duurzame en regeneratieve ecosystemen voor de productie en consumptie van gezond voedsel waarbij de balans tussen de waarde van de natuur, de waarde van inkomens en de waarde van gezondheid herstelt wordt.

Wat is de uitdaging? 

Nederland is een welvarend land met een belangrijke rol in de landbouwsector, waarin hoogwaardig voedsel tegen lage prijzen wordt geproduceerd. De Nederlandse landbouw is een van de grootste zuivelproducenten ter wereld en heeft in 2021 voor het eerst meer dan 100 miljard euro aan exportopbrengsten behaald, voornamelijk dankzij stijgende prijzen en volumes. Deze prestaties zijn het gevolg van schaalvergroting, efficiëntie, groei, mechanisatie en verbeterde kennis van voedsel- en landbouwproductieprocessen.

Ondanks het succes van de Nederlandse landbouwsector, staat het huidige systeem op de grenzen van groei. Het systeem is niet langer duurzaam vanwege toenemende maatschappelijke kosten. Intensieve landbouw heeft geleid tot een snel afnemende biodiversiteit en natuur in Nederland. Het huidige natuurbeleid is onvoldoende effectief gebleken, wat resulteert in afnemende aantallen dieren, planten en schimmels. Ook voldoet het Nederlandse water niet aan Europese normen en dit kan tot nieuwe crises leiden, vergelijkbaar met de stikstofproblematiek.

Internationaal wordt de Nederlandse landbouwsector bekritiseerd. Zowel de Europese Commissie als het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) hebben kritiek geuit op het Nederlandse landbouwbeleid. De omvang van de Nederlandse veestapel wordt gezien als een belangrijke factor die bijdraagt aan milieu-, biodiversiteits- en klimaatproblemen. Daarnaast brengen huidige productiemethoden gezondheidsrisico's met zich mee voor boeren en burgers.

Het huidige systeem van prijsconcurrentie op de internationale markt leidt tot verdere schaalvergroting en intensivering van de productie, maar biedt geen oplossing voor de ecologische en klimatologische uitdagingen. De urgentie voor een nieuw landbouwsysteem is groter dan ooit en vereist systemische oplossingen. Kleine veranderingen binnen het huidige systeem zijn ontoereikend. Multisectoriële oplossingen, die ook sociale ongelijkheden aanpakken, worden als haalbaar en effectief beschouwd.

Waarom duurzame landbouw?

Het doel van duurzame landbouw is om een duurzaam voedsel- en ecosysteem te creëren, goed voor mens, dier, landschap en milieu. Bijvoorbeeld door het inzaaien van kruidenrijke akkerranden en graslanden, weidegang voor koeien, bodemverbetering via gewasrotatie, en natuurgericht maaien. 

Duurzame landbouw is altijd in ontwikkeling geweest en heeft met verschillende methodes waaronder de biologische, natuurinclusieve, biologisch-dynamische, kringloop-, regeneratieve, community-, duurzame, agro-economische en veganistische landbouw haar intrede gedaan. Deze innovaties zijn alternatieven voor de gangbare landbouwmethode en hebben de intentie om de natuur en de productie van gezond voedsel met stabiele bedrijfsmodellen in evenwicht te houden.

De bestaande rapportages geven aan dat duurzame landbouw een vergelijkbare opbrengst heeft met de gangbare landbouw. Duurzame landbouw gebruikt minder energie en produceert minder broeikasgassen, ontwikkelt een betere bodemkwaliteit (onder meer omdat de bodem meer organische stoffen bevat en daardoor minder last heeft van erosie), gebruikt niet of nauwelijks kunstmest, herbiciden en insecticiden (en heeft daarom minder vervuiling naar grond- en oppervlaktewater) en hergebruikt meer stikstof en fosfor dan gangbare landbouwbedrijven. Het voedsel geproduceerd door duurzame landbouw bevat niet of nauwelijks chemische resten van bestrijdingsmiddelen.