Internationale topconferentie over spraaktechnologie in Leeuwarden

Van 24 t/m 26 augustus 2025 is Stadsschouwburg De Harmonie in Leeuwarden het toneel van de 13e Speech Synthesis Workshop. Meer dan 150 experts uit wetenschap en bedrijfsleven komen samen om een actuele vraag te beantwoorden: hoe kunnen machines natuurlijk, menselijk én inclusief spreken? Dat deze conferentie neerstrijkt in Fryslân is geen toeval. Dit is de plek waar taal en identiteit sterk verbonden zijn. Met Campus Fryslân (onderdeel van de Rijksuniversiteit Groningen) wordt hier al jaren gewerkt aan innovatieve AI-technologie met maatschappelijke impact. Hier draait het om de toekomst én wie daarin gehoord wordt.

Minderheidstalen in beeld

Tijdens de workshop onderzoeken experts hoe minderheidstalen een plek kunnen krijgen in de wereld van spraaksynthese. Deze technologie omvat het maken van een kunstmatige stem met een computer. De technieken die tijdens de workshop worden besproken gaan veel verder dan de standaardstemmen van digitale assistenten. Denk aan AI-stemmen die emoties herkennen, culturele context begrijpen en ook minderheidstalen spreken. Duurzaam ontwikkeld, sociaal verantwoord en bijna niet van echt te onderscheiden. Want waarom zouden alleen wereldtalen digitaal beschikbaar zijn?

Matt Coler, professor spraaktechnologie aan de RUG Campus: ‘In de Blizzard Challenge werken internationale teams aan de eerste stemcomputer in het Bildts. Een wereldprimeur met Friese wortels: het Bildts, een streektaal uit Noordwest-Fryslân, krijgt zo een digitale stem. Taaldiversiteit is belangrijk voor spraaktechnologie die menselijker klinkt.’

Ynsprek Maraton

Niet alleen als wetenschapper kun je bijdragen aan deze technologie. Ook als inwoner van Fryslân kun je meedoen. Tijdens de Ynsprek Maraton kunnen mensen zinnen inspreken in het Fries via hun telefoon of computer. Het initiatief kwam van Friesland Convention Partners.
Jolanda Prosje accountmanager bij Friesland Convention Partners: ‘Voor ons is het belangrijk dat congressen ook meer maatschappelijke waarde hebben en dat ook inwoners betrokken worden of profiteren van dit soort zakelijke evenementen. Door diverse partijen, waaronder RUG Campus Fryslân, Mozilla Common Voice en de Provinsje Fryslân met elkaar te verbinden, kwam dit prachtige initiatief tot stand’

Bewoners die de Friese taal machtig zijn, kunnen meehelpen aan een grote geluidsdatabase die nodig is om spraakassistenten, apps en slimme apparaten ook in het Fries te laten werken. Je kunt als het ware je stem doneren. Het is belangrijk omdat technologie dan beter past bij hoe mensen hier écht praten, aldus Wim Benes van Mozilla Common Voice.

Over de organisatie

De workshop is een satellietevenement van INTERSPEECH, de grootste internationale conferentie op dit gebied. Die vindt kort daarvoor plaats in Rotterdam. De organisatie is in handen van Campus Fryslân, het Speech Tech Lab en de masteropleiding Speech Technology. Het Speech Technology Lab richt zich op spraaktechnologie. Het lab werkt aan toepassingen voor kleine talen, inclusieve interactie tussen mens en machine, en de ethische inzet van AI.

Het congres wordt ondersteund door Friesland Convention Partners, onderdeel van destinatie managementorganisatie Merk Fryslân. Friesland Convention Partners richt zich op het aantrekken en ondersteunen van zakelijk toerisme, met een bijzondere focus op kenniscongressen. Door nauwe samenwerking met lokale partners positioneert de organisatie Friesland als een vooraanstaande, duurzame congresbestemming.