Prof. dr. Patrick Verkooijen over Climate Adaptation Governance: ‘We gaan de mondiale leiders van morgen opleiden’

In mei werd prof. dr. Patrick Verkooijen aangesteld als bijzonder hoogleraar Climate Adaptation Governance aan de faculteiten Campus Fryslân en Ruimtelijke Wetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen. Hij zet zich als CEO van het Global Center on Adaptation (GCA) in voor het aanpassen aan klimaatverandering, door overheden en bedrijfsleven te helpen oplossingen te implementeren.

Door Gerard de Jong

Het gezicht van het GCA is voormalig secretaris-generaal van de Verenigde Naties Ban Ki-moon. Hij werkt als bestuursvoorzitter nauw samen met Patrick Verkooijen en sprak lovende woorden over diens aanstelling. “Het is zeer eervol om deze leerstoel te bekleden, maar natuurlijk gaat het niet om mij, maar om de onderzoek- en onderwijsactiviteiten rondom Climate Adaptation Governance en ik verwacht dat dit een groot succes wordt,” zegt Verkooijen gedecideerd. “Voor de academische ontwikkelingen rondom klimaatadaptatie is dit een belangrijke stap. De bouwstenen zijn er al: uitstekende collega’s, enthousiaste studenten en brede support vanuit de top van de universiteit. Het is aan ons om er iets van te maken.”

Vanaf 25 januari 2021 start de Advanced Certificate Course in Climate Adaptation Governance, die bestaat uit een aantal gratis online te volgen cursussen en een zomerschool. Daarnaast kunnen studenten vanaf het academisch jaar 2021/2022 een specialisatie Climate Adaptation Governance volgen, die deel uitmaakt van de master Cultural Geography. De Advanced Certificate Course en de MSc Cultural Geography, specialisatie Climate Adaptation Governance worden gecoördineerd door assistent professor Governance & Innovation dr. Karsten Schulz.

Dubbelzijdig zwaard

Wie met hem praat voelt een aanstekelijk gevoel van urgentie. De in Emmen opgegroeide Verkooijen zag genoeg van de wereld om doordrongen te raken van klimaatverandering. In 2005 zat hij voor de VN in Darfur, tot 2018 werkte hij bij de Wereldbank als speciaal klimaatgezant. Daarnaast is hij al tien jaar hoogleraar in Boston. “Omgaan met klimaatverandering is een dubbelzijdig zwaard: we moeten onze uitstoot drastisch terugdringen, maar de wereld moet zich ook aanpassen en voorbereiden op de toekomstige klimaatgevolgen, die in aard en omvang nog veel ernstiger zullen zijn dan wat we nu om ons heen zien. Adaptatie betekent niet de strijd tegen opwarming opgeven, maar juist voorbereid zijn op wat er nog komen gaat, zodat duurzame ontwikkeling niet in het gedrang komt. Het een kan niet zonder het ander.”

Verkooijen ziet het coronavirus als waarschuwing én als kans. “Juist in deze COVID-19-periode is klimaataanpassing van het grootste belang. Het klimaat is geen geïsoleerd vraagstuk, maar hangt met elk facet van het leven samen. Een COVID-reset is dé kans om te werken aan de green recovery, zodat de huidige investeringsmaatregelen een bijdrage leveren aan de noodzakelijke omwenteling.”

Bezoek van Ban Ki-­moon

In de week van 22 januari 2021 is Nederland gastheer van de GCA Climate Adaptation Summit. Als corona geen roet in het eten gooit komt Ban Ki-moon op 23 januari naar Leeuwarden. Ondertussen gaan Global Responsibility & Leadership-studenten met het adaptatievraagstuk aan de slag. “Hun uitkomsten worden op 25 januari in Rotterdam voorgelegd aan wereldleiders als Macron, Merkel en Rutte, aan mensen die het verschil kunnen maken dus. De studenten kunnen daarbij aan de basis staan van een beweging en dat is heel spannend en inspirerend.”

De Climate Adaptation Summit is wat Verkooijen betreft een succes als er versneld wordt op meerdere terreinen. “Want het gaat te langzaam, we gaan de Parijs-doelen onder de huidige omstandigheden niet halen. Maar er is tegelijkertijd veel vooruitgang. In de energie- transitie, maar ook in de financiële sector, waarbij klimaatrisico’s veel vaker bij investeringsbesluiten worden meegewogen. Die omslag is nu gaande. Het hele systeem zal moeten veranderen, maar dat is geen utopie meer. Het is de aankomende generatie studenten die het verschil kunnen maken, meer dan ooit.”

Dit artikel verscheen in Verbindt winter 2020.