Skip to ContentSkip to Navigation
Alumni Steun onderzoek en onderwijs Overig

Sonttolregisters digitaal ontsloten

De Sonttolregisters vormen de administratie van de tol die de koning van Denemarken van ca. 1400 tot 1857 hief op schepen die door de Sont voeren, de zeestraat tussen de Oostzee en de Noordzee. De registers van deze tolheffing zijn bewaard vanaf 1497. Van elke doorvaart werd de naam van de schipper, zijn woonplaats, de haven van vertrek, de samenstelling van de lading en vanaf de jaren 1660 ook de bestemming van het schip genoteerd.

Belangrijke bron

De helft van schepen die door de Sont voeren kwamen uit Nederland. In de 17 eeuw domineerden Hollandse schepen deze vaart. In de loop van de 18e eeuw namen schepen uit Friesland die rol over. De tolboeken bevatten gegevens over 1,8 miljoen doorvaarten en vormen daarmee een uiterst belangrijke bron voor de economische geschiedenis van Europa.

Digitaal

De Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en Tresoar, het Fries Historisch en Letterkundig Centrum, hebben het initiatief genomen de inhoud van deze tolboeken te digitaliseren. Doordat de boeken een enorme hoeveelheid gedetailleerde gegevens bevatten, vormen ze een moeilijk systematisch te raadplegen bron. Met financiële steun van NWO en enkele culturele fondsen uit Friesland worden alle gegevens nu in een elektronische database ingevoerd. Dankzij Sonttolregisters Online worden zij voor iedereen gemakkelijk toegankelijk en kunnen zij eindelijk in hun volle omvang worden gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. Op de website www.soundtoll.nl is het reeds verwerkte deel van de database Sonttolregisters Online vrijgegeven voor raadpleging door onderzoekers en andere belangstellenden.

Vrijwilligers gezocht

Heeft u interesse in puzzelen, geschiedenis en oud handschrift? De RUG en Tresoar zoeken vrijwilligers om mee te helpen bij de invoer van de gegevens uit de originele Deense Sonttolregisters. De bron is met de hand in het Deens geschreven. Het schrift is vaak lastig, maar het Deens is snel te begrijpen. Voorkennis is niet nodig, maar de deelnemers moeten bereid zijn het schrift te leren lezen en de gegevens te leren invoeren. De projectleiding helpt hen daarbij onder meer door frequente facultatieve instructiebijeenkomsten.

Dit is leuk werk voor wie zich interesseert voor geschiedenis en oud handschrift en van puzzelen houdt. De deelnemers voeren de gegevens thuis, op hun eigen computer in. Het betreft de namen van de schippers, hun woonplaatsen en havens van vertrek, de lading van hun schepen en de tolbedragen. Enige kennis van de Engelse taal komt van pas.

Nadere informatie en de contactgegevens zijn te vinden op www.soundtoll.nl (link ‘vrijwilligers’).

Inlichtingen:
Jan Willem Veluwenkamp, Rijksuniversiteit Groningen: 050-3639345, 050-5273197 j.w.veluwenkamp rug.nl , http://www.rug.nl/staff/j.w.veluwenkamp/

Laatst gewijzigd:18 februari 2020 09:31
View this page in: English