Oratie dhr. prof.dr. J.W. Romeijn: Filosofie voor de wetenschappen

Oratie: dhr. prof.dr. J.W. Romeijn, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Titel: Filosofie voor de wetenschappen

Leeropdracht: Wetenschapsfilosofie

Faculteit: Wijsbegeerte

In zijn oratie gaat prof.dr. Jan-Willem Romeijn in op de wetenschapsfilosofie. Een goed beeld van de vooronderstellingen van de wetenschappen is van groot belang voor het functioneren van die wetenschappen zelf, maar ook voor het op waarde schatten van wetenschappelijke resultaten bij het vormen van beleid, onderwijs, en zelfbeeld. Uiteindelijk raken die vooronderstellingen aan onze meest fundamentele overtuigingen. Wijsgerig onderzoek naar die vooronderstellingen kan beter niet gezien worden als een mooie maar enigszins marginale academische activiteit. Integendeel: het neemt in de academie een centrale plek in, stelt Romeijn.

De wetenschappen schotelen ons een beeld van de werkelijkheid voor, en vaak ook de middelen om die werkelijkheid te veranderen. De sociale, maatschappelijke, en soms ook persoonlijke impact van wetenschap is enorm. Maar wat zijn precies de aannames die daarbij gemaakt worden over wat werkelijk is? En hebben al die wetenschappelijke resultaten wel vaste grond onder de voeten? De wetenschapsfilosofie geeft antwoord op zulke vragen.

In zijn oratie zal Romijn eerst enkele voorbeelden geven van hoe de wetenschapsfilosofie op die manier ten dienst kan staan van de wetenschap, en van hoe in de filosofie zelf over zulke zaken als werkelijkheid en vaste grond wordt gedacht. Daaruit zal blijken dat ook een andere interpretatie van de titel van de oratie van toepassing is: filosofie gaat in zekere zin aan de wetenschappen vooraf.