Towards personalized medicine in head and neck cancer
| Promotie: | drs. M.F. van der Kamp |
| Wanneer: | 03 september 2025 |
| Aanvang: | 14:30 |
| Promotors: | dr. G.B. (Gyuri) Halmos, prof. dr. E.M.D. (Ed) Schuuring, prof. dr. B.F.A.M. van der Laan |
| Copromotor: | B. (Bert) van der Vegt |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Op weg naar gepersonaliseerde zorg bij hoofd- en halskanker
Dit proefschrift van Martine van der Kamp onderzoekt hoe (biologische) leeftijd, kankerspecifieke processen en de tumormicro-omgeving (TMO) van invloed zijn op hoofd-halskanker, om zo bij te dragen aan een beter begrip en aan de ontwikkeling van effectievere behandelstrategieën met name gericht op de oudere patiënt.
Een analyse van behandelpatronen en overlevingscijfers liet zien dat bij de meeste tumorlokalisaties een verschuiving plaatsvond naar niet-chirurgische behandelingen, vaak gepaard met een verbeterde overleving. Uitzondering was gevorderde stembandkanker, waar de overleving licht afnam.
In een andere studie werd onderzocht of leeftijd het risico op uitzaaiingen op afstand beïnvloedt. Mannelijk geslacht, tumoren in de hypofarynx, een gevorderd stadium, slechte differentiatiegraad, lymfekliermetastasen en extracapsulaire doorgroei bleken belangrijke risicofactoren. Er werd echter geen verband gevonden tussen leeftijd en het risico op verre uitzaaiingen
Daarnaast werden leeftijdsspecifieke oncogene mechanismen onderzocht. Er werd een aparte subgroep oudere patiënten geïdentificeerd: HPV-negatief, niet-rokers en geen alcoholgebruikers, met kankers die vermoedelijk worden aangedreven door onder andere genomische instabiliteit, veroudering van het immuunsysteem, verstoring van de celcyclus en verkorting van telomeren
De TMO werd in relatie tot leeftijd en prognose onderzocht. Biologisch oudere patiënten hadden minder immuuncelinfiltratie, wat kan betekenen dat bepaalde vormen van immuuntherapie bij hen minder effectief zijn.
Een systematische review en meta-analyse naar tumor-geassocieerde macrofagen (TAM’s) toonde dat CD163-positieve TAM’s sterk samenhangen met een betere overleving, wat wijst op potentieel als klinische biomarker.
Tot slot toonde een voorspellend model dat hoge CD4+ T-celwaarden het risico op recidief verlaagden, terwijl lymfekliermetastasen, extracapsulaire doorgroei en perineurale invasie het risico verhoogden. Het opnemen van de TMO leidde niet tot een verbetering van het conventionele predictiemode.