Antibioticum aan te zetten met zichtbaar licht

RUG-onderzoekers onder leiding van chemicus Ben Feringa hebben een antibioticum voorzien van een schakelaar waarmee het geneesmiddel naar believen aan of uit is te zetten met zichtbaar licht. Eerdere versies van de schakelaar werkten op ultraviolet licht.

De groep van Feringa maakte al eerder een met licht schakelbaar antibioticum. Voor medische toepassingen was dat nog niet geschikt, omdat het aan of uit zetten met ultraviolet licht gebeurde. Dat is schadelijk voor levende cellen (denk aan zonnebrand) en het dringt niet ver door in het lichaam van een patiënt. Want daar is de schakelaar voor bedoeld: het antibioticum daar activeren waar het nodig is.

Giftig

In de nieuwe publicatie, die vorige maand in het Journal of the Amercian Chemical Society verscheen, is de schakelaar aangepast zodat deze reageert op infrarood licht. Laboratoriumproeven met de bacterie Escherichia coli lieten zien dat de activatie ook echt werkt: het effect van het antibioticum is na activatie acht maal hoger dan ervoor. Daarmee laten de onderzoekers zien dat het maken van schakelbare geneesmiddelen in principe mogelijk is. Zo’n schakelaar kan ook interessant zijn voor bijvoorbeeld anti-kankermiddelen die doorgaans erg giftig zijn en daardoor ernstige bijwerkingen kunnen veroorzaken.

Referentie: Michael Wegener, Mickel J. Hansen, Arnold J. M. Driessen, Wiktor Szymanski and Ben L. Feringa: Photocontrol of Antibacterial Activity: Shifting from UV to Red Light Activation. DOI 10.1021/jacs.7b09281

Zie ook het nieuwsbericht op de website van Nature.