'Nu heb je wel een heel aansprekend en aaibaar voorbeeld in de reddingshonden.' Prof. dr. Michel Duckers in 'De Stentor' over toegenomen populariteit hulphonden

Er is momenteel een bijzonder groot aantal aanmeldingen van hulphonden. Prof. dr. Michel Duckers werd door dagblad De Stentor gevraagd naar een verklaring.

Drama in Turkije en Syrië maakt deze hondengroep plots populair: ‘Een aansprekend en aaibaar voorbeeld’

Lees hier het orginele artikel in De Stentor

15 maart 2023.

In twee weken tijd net zoveel aanmeldingen als normaal in een compleet jaar. De aardbevingen in Turkije en Syrië hebben meerdere hondenbaasjes aan het denken gezet, zien ze bij de Reddingshonden Werkgroep Overijssel (RWO). ,,Toen ik het nieuws zag, wist ik het meteen.’’

In de eerste twee weken na de aardbeving in Turkije zag Karin Paans van de RWO al zes aanmeldingen binnenkomen. Normaal zijn dit er slechts vijf tot acht per jáár.

De RWO leidt wekelijks vrijwilligers én hun honden op om inzetbaar te zijn bij het zoeken naar vermiste personen en rampscenario’s. Iedere vrijwilliger komt op de trainingen met zijn eigen hond. Een vereiste om deel te mogen nemen. De groep traint in Olst in half afgebroken huizen

,,Ik wist het meteen toen de aardbeving in het nieuws kwam: er gaan aanmeldingen binnenkomen. Ik had gelijk”, zegt Paans. De aanmeldingen gingen gepaard met teksten als ‘door het nieuws heeft het ook onze interesse gewekt’.Nu heb je wel een heel aansprekend en aaibaar voorbeeld in de reddingshonden

or de trainingen.

Michel Dückers, bijzonder hoogleraar Crises, Veiligheid en Gezondheid aan de Rijksuniversiteit in Groningen , heeft drie verklaringen voor de toegenomen populariteit. Ten eerste willen mensen altijd betekenisvol zijn en iets goeds doen voor een ander. Volgens Dückers is dit extra sterk aanwezig in tijden van nood. Ook heeft de beginfase van een ramp invloed gehad. In deze eerste fase gaan er beelden van vernietiging en leed rond die veel gevoelens oproepen. Dit zorgt ervoor dat mensen willen bijdragen en in dit geval zich aanmelden voor reddingshonden-training. Tot slot doet goed voorbeeld, goed volgen. ,,Nu heb je wel een heel aansprekend en aaibaar voorbeeld in de reddingshonden”, zegt hij.

Nieuwe leden

De piek in nieuwe aanmeldingen betekent niet dat de werkgroep er automatisch zes nieuwe leden bij krijgt. Gemiddeld start er één nieuw lid per jaar. Er zijn geen kosten verbonden aan de aanmeldingen. Wel moeten de leden elk weekend het land doorrijden naar trainingslocaties. Deze kosten zijn voor het lid zelf. Op dit moment zit de werkgroep aan zijn maximum capaciteit van leden. De zes mensen die zich nu hebben aangemeld is geadviseerd om te kijken bij andere reddingshondengroepen in hun regio.

Nooit alleen op pad

Voor het team is het belangrijk dat je binnen de groep past. ,,We kunnen in gevaarlijke situaties terecht komen. Dan moet je volledig op je groepsleden kunnen vertrouwen”, zegt Petra Schwarts. Zij traint al 12,5 jaar met haar hond Jutter bij de werkgroep. De leden van de werkgroep gaan nooit alleen op pad. Ze werken in een buddy systeem. ,,Als je opgeroepen wordt voor een vermissing ga je nooit alleen”, aldus Mark Spoelsta, lid van de werkgroep met zijn hond Kizmo.

RWO werkt tijdens vermissingen samen met verschillende reddingshondengroepen door het land. Het kan zijn dat leden van de groep een persoon vinden die al is overleden. Tijdens de zoektochten waar RWO bij betrokken is geweest gebeurde dit gemiddeld één keer per jaar. Slachtofferhulp is beschikbaar voor de leden van de groep, maar dit is nog nooit nodig geweest. ,,We kunnen elkaar dag en nacht bellen en bespreken alles met elkaar. De band binnen de groep is heel hecht. Hierdoor zijn we ook selectief met het aannemen van nieuwe leden, we willen dat dit zo blijft”, beaamt Schwarts.

Gelukkig is het niet allemaal heftig. De honden speuren tijdens vermissingen naar geuren van mensen in het algemeen. Schwarts vertelt dat haar hond tijdens een zoektocht aansloeg. Dit was niet op de vermiste persoon, maar op twee oude mensen die een boterhammetje op een bankje aan het eten waren. ,,De honden zien het verschil niet. Die weten alleen dat ze zoeken naar een mens. Ze worden dan ook gewoon beloond en dan gaan we weer verder.”

Popelen bij de voordeur

De honden staan op trainingsdagen eerder dan hun baasje bij de voordeur. ,,Het moment dat ik mijn werkjas en broek aantrek weten ze dat ze weer mogen.” Door beloningen en positief benaderen van de honden wordt er tussen baas en hond een hecht team gecreëerd. ,,Ik heb altijd honden gehad, maar een hondje waarmee je op deze manier samenwerkt is toch anders. Ik ben ontzettend trots op hem”, zegt Schwarts.

Deze manier van werken met honden is volgens expert José Gonkel erg goed voor ze. ,,Je haalt zo de natuurlijke processen van de hond naar boven. Een hond wil graag snuffelen en puzzels doen, dit is gunstig voor de ontwikkeling en het gedrag.” Dit ziet de kynologisch gedragstherapeut ook terug bij de honden die ze traint bij haar mantrail school in Overijssel. Hier speuren honden aan de lijn door het bos naar de geur van één specifiek persoon.

Dat de honden het leuk vinden om te doen, is terug te zien op de training van de werkgroep. In Olst traint de groep in half afgebroken huizen. Op deze manier kunnen ze een puin locatie nabootsen. Om de beurt verstoppen de leden van de groep zich in de vervallen huizen zodat de honden naar hen kunnen zoeken. Wanneer een persoon gevonden is hoor je luid gejuich, rent de hond hard kwispelend naar buiten en springt in het rond.

,,Zelfs onze bejaarde honden die we niet meer actief kunnen inzetten doen op de training nog een rondje mee. Je kan het niet aan hen uitleggen dat ze opeens niet meer mogen”, vertelt Esther Pittau, lid van de werkgroep met haar hond Faro.

Dit soort trainingslocaties zijn van belang voor het ontwikkelen van de reddingshonden en hun baasjes. Paans hoopt dat de positieve aandacht in het nieuws ook bijdraagt aan nieuwe puin- en boslocaties voor de trainingen.