Peroxisomen: belangrijke chemische fabriekjes in de cel

Peroxisomen zijn celorganellen, die voorkomen in bijna alle cellen van eukaryote organismen (planten, dieren, schimmels). Voor verschillende stofwisselingsprocessen in de cel zijn peroxisomen belangrijk. Daarvoor bevatten deze organellen enzymen, eiwitten die ervoor zorgen dat bepaalde stofwisselingsprocessen kunnen gebeuren. In de mens bevatten peroxisomen onder anderen enzymen die nodig zijn om een onderdeel van vetten, de zogenaamde vetzuren, af te breken. Ook kunnen deze organellen speciale moleculen aanmaken die belangrijk zijn voor het goed functioneren van zenuwcellen. Als peroxisomen in je lichaam niet goed werken in je lichaam, wordt je ernstig ziek. Dit komt onder anderen omdat de vetzuren niet meer afgebroken worden en schade veroorzaken in je cellen. Ook gaat het niet meer goed met de opbouw van zenuwcellen.

Wij onderzoeken hoe peroxisomen werken en worden gemaakt. Hiervoor gebruiken we gistcellen, eencellige schimmels, als model organismen. Deze gisten zijn heel makkelijk te kweken en kunnen met relatief eenvoudige middelen worden bestudeerd. Peroxisomen in de mens en in gisten lijken heel veel op elkaar. Daarom kan de kennis die we verkrijgen door ons onderzoek in gisten gebruiken om peroxisomen in de mens beter te begrijpen. Artsen die pati ë nten behandelen met peroxisomale ziektes kunnen die informatie gebruiken om beter therapie ë n of medicijnen te ontwikkelen.