Aanpak van psychisch geweld in het strafrecht kan nog veel beter

Er is nog veel nodig om psychisch geweld effectief aan te kunnen pakken via het strafrecht. Dat stellen RUG-onderzoekers Anna Goldberg, Niels Hedlund, Martina Althoff, Kai Lindenberg en Michiel van der Wolf in het rapport ‘Psychisch geweld in het strafrecht’, dat vandaag openbaar is gemaakt.

Het onderzoek is gedaan in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC). De onderzoekers stellen dat de strafrechtelijke aanpak van psychisch geweld nog steeds stroef verloopt. Psychisch geweld is moeilijk te bewijzen en er ontbreekt een eenduidige definitie van wat het precies is.

Psychisch geweld komt ook voor buiten de familiekring

Psychisch geweld wordt in het strafrecht op dit moment vooral herkend binnen gezinnen en dan vaak alleen als er ook sprake is van fysiek geweld. Maar psychisch geweld komt ook buiten de familiekring voor, zoals op de werkvloer of in de topsport.

Omdat fysiek geweld makkelijker te zien en te bewijzen is, krijgt dit vaak meer aandacht, terwijl het psychische aspect daardoor vaak over het hoofd wordt gezien. Volgens de onderzoekers wordt het huidige strafrecht dan ook onvoldoende benut om dit gedrag aan te pakken.

Waarom strafbaarstelling helpt

Het kabinet wil psychisch geweld apart strafbaar stellen. Daar is volgens onderzoekers breed draagvlak voor, met uitzondering van advocaten die verdachten bijstaan. De huidige situatie is ontoereikend om psychisch geweld goed aan te kunnen pakken.

Daarnaast heeft strafbaarstelling een belangrijke symbolische waarde en zorgt het voor meer maatschappelijk bewustzijn en meer aandacht voor kennisopbouw binnen de strafrechtsketen. Ook helpt het Nederland om beter te voldoen aan internationale afspraken over de bestrijding van psychisch geweld.

Uitdagingen

Tegelijkertijd zien de onderzoekers ook een aantal uitdagingen voor aparte wetgeving, bijvoorbeeld als het gaat om de reikwijdte van de wet en de praktische uitvoerbaarheid. De onderzoekers adviseren te overwegen om de strafbaarstelling van psychisch geweld toe te spitsen op dwingende controle.

Daarnaast pleiten ze voor een verandering van incidentgericht werken naar een focus op context en patronen. Voor zo’n nieuwe werkwijze is wel meer expertise nodig.

Het volledige onderzoek is vanaf vandaag te lezen op de website van het WODC:

Voor vragen over het onderzoek kan een e-mail worden gestuurd naar strcri rug.nl.

Dit bericht is geplaatst door de Faculteit Rechtsgeleerdheid.