Minister Kuipers bezoekt UMCG 

Minister van VWS Ernst Kuipers brengt maandagmiddag 6 maart een bezoek aan het UMCG. Hij laat zich bijpraten over verschillende onderwerpen en neemt uit handen van ZonMw een rapport in ontvangst over het gebruik van psychedelica in de zorg. Een deel van het bezoek vindt plaats in ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten, waar gesprekken over Lifelines en prehabilitatie op het programma staan.  

Psychedelica in de zorg 

Psychedelica, zoals ketamine, MDMA en psilocybine, zijn in opmars als medicijn voor mensen met bijvoorbeeld ernstige depressies, pijn en PTSS bij wie standaardbehandelingen geen uitkomst bieden. Onderzoekers van het UMCG maakten in opdracht van ZonMw een rapport over therapeutische toepassingen van psychedelica. Daarin beschrijven zij de kansen, risico's en uitdagingen van deze nieuwe behandelingen en pleiten zij voor een landelijk netwerk van universitair medische centra en GGZ-instellingen voor de coördinatie van grootschalig onderzoek, opleiding, accreditatie en kwaliteitsbewaking, gericht op uiteindelijke zorgprogrammering. Het rapport ‘Therapeutische toepassingen van psychedelica’ wordt maandag tijdens een minisymposium over dit onderwerp in het UMCG aangeboden aan de minister. Ook gaat de minister in gesprek met patiënten die voor ernstige depressie zijn behandeld met ketamine en psilocybine en behandelaren vanuit ARQ Centrum ‘45 en het Universitair Centrum Psychiatrie van het UMCG. 

Meer over dit onderwerp lees of hoor je hier.  

Immunotherapie met CAR-T 

CAR -T-cel immunotherapie is een relatief nieuwe behandeling waarmee sinds enkele jaren uitbehandelde patiënten met lymfeklierkanker toch genezen kunnen worden. Het is een eenmalige behandeling waarbij gebruik wordt gemaakt van genetische modificatie van de patiënt-eigen T-cellen. Deze T-cellen, een bepaald type witte bloedcellen, spelen een belangrijke rol in de algemene afweer van het lichaam tegen kanker en infecties. De T-cellen worden uit het bloed van de patiënt gehaald en worden in een laboratorium aangepast: er wordt een zogeheten CAR (Chimer Antigeen Receptor) aan de T-cel toegevoegd. Daarmee kan de T-cel (die na de genetische modificatie een CAR-T-cel is geworden) gericht de kankercellen herkennen en aanvallen. Het eigen afweersysteem van de patiënt wordt zo dus gericht gestuurd om de kankercellen uit te schakelen. Een probleem zijn kosten en beschikbaarheid van CAR-T celtherapie. Het UMCG ontving eerder al een grote subsidie om de CAR-T-cellen zelf te kunnen producerenen heeft hiervoor een netwerk opgezet met andere academische centra in Nederland. Inmiddels zijn de eerste patiënten in Nederland behandeld met een in het UMCG in studieverband geproduceerd goedkoper en direct beschikbaar CAR-T-celproduct. Minister Kuipers wordt bijgepraat over de vorderingen daarvan en de kansen die snelle innovatie van deze vorm van immunotherapie kan bieden voor de behandeling van andere kankersoorten.  

Meer over deze innovatieve behandeling lees en hoor je hier. 

Prehabilitatie 

In Drachten staat prehabilitatie op het programma: zorgen dat patiënten die een zware operatie moeten ondergaan vooraf zo goed mogelijk in conditie zijn. Dat vermindert het risico op allerlei vervelende complicaties na afloop, verkort de ziekenhuisopname en is daarmee niet alleen goed voor de patiënt zelf, maar draagt ook bij aan het beteugelen van de almaar stijgende zorgkosten. In het UMCG en Nij Smellinghe wordt, net als in andere ziekenhuizen in Noord-Nederland volop geëxperimenteerd met prehabilitatie. Toch is de praktijk soms weerbarstig. Mensen willen het liefst zo snel mogelijk geopereerd worden. Oefeningen doen terwijl ze zich zo slecht voelen, is voor sommigen een brug te ver. Minister Kuipers wordt bijgepraat over de kansen van prehabilitatie en de uitdagingen vanuit de praktijk. Op 21 september aanstaande vindt het 3e nationale prehabilitatie congres plaats in het UMCG. 

Meer over dit onderwerp lees of zie je hier.

Lifelines 

Tot slot komt Lifelines, de grootste data- en biobank van Nederland, aan de orde. Daarin wordt al 15 jaar gezondheidsinformatie verzameld van 167.000 Nederlanders. Deelnemers leveren om de paar jaar materiaal in, zoals urine, bloed en haar, ze krijgen functiemetingen en beantwoorden regelmatig vragenlijsten. Met die schat aan data kunnen onderzoekers van over de hele wereld onderzoek doen naar factoren die van invloed zijn op (het ontstaan van) ziekte en gezondheid. Ze kunnen terug in de tijd kijken of er misschien al voortekenen van ziektes waren waardoor aandoeningen eerder opgespoord kunnen worden en er betere een behandeling ontwikkeld kan worden. Tijdens het vorige werkbezoek van de minister werd hij bijgepraat over de verschillende Lifelines onderzoeken naar (long-)covid. Tijdens dit bezoek wordt besproken hoe Lifelines  kan bijdragen aan het onderbouwen, monitoren en evalueren van   de doelen uit het Integraal Zorgakkoord. 

In het Integraal Zorgakkoord van het kabinet zijn onderzoek naar en de aanpak van Alzheimer, obesitas en kanker belangrijke doelstellingen. Lifelines-gegevens kunnen daar een sleutelrol in spelen. In 2024 moet de vierde onderzoeksronde van start gaan. Daarvoor is de financiering nog niet rond. De derde onderzoeksronde is nog in volle gang. 

Kijk voor meer informatie op Lifelines.nl.