Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Actueel Nieuws Nieuwsberichten

Waarom stijgt de zeespiegel en wat kan daaraan gedaan worden?

06 februari 2019

Een vrolijke middag belooft het niet te worden in de Energy Academy. Het eerste event van het Global Centre on Adaptation heeft als thema ‘Why are sea levels rising and what can be done to stem the tide?’. Onderzoekers Dewi Le Bars (KNMI) en Richard Bintanja (RUG) bespreken in korte tijd veel modellen over de toekomst van de zeespiegel, de polen en de opwarming van de aarde. De ene is nog ingewikkelder dan de andere, maar rooskleurig zijn ze geen van allen.

Patrick Verkooijen, CEO van het Global Centre on Adaptation (GCA) opent de middag. Hij vertelt over de doelen van het GCA en de Global Commission on Adaptation die het GCA ondersteunt. Het centrum werkt samen met experts vanuit de hele wereld om landen te adviseren hoe ze kunnen omgaan met klimaatverandering om zo klimaatadaptatie te versnellen.

Dewi Le Bars

Dewi Le Bars is de eerste gastspreker van de middag. Een van de hoofdpunten van Le Bars’ presentatie is dat de wereldwijde zeespiegel in de twintigste eeuw sneller is gestegen dan in elk van de laatste 30 eeuwen. De afgelopen 25 jaar steeg de zeespiegel nog verder door het smelten van landijs. Dit gebeurt bijvoorbeeld op Groenland, waar het ijs smelt van boven. Antarctica, dat bestaat uit zee-ijs, smelt juist vanaf de onderkant door de oceaan.

Wat Le Bars ook laat zien, is dat dat de zeespiegelstijging niet overal hetzelfde werkt. Als bijvoorbeeld Groenland smelt, leidt dit gemiddeld tot een zeespiegelstijging van één meter. Dit betekent echter niet dat van Amsterdam tot Jakarta het water met één meter stijgt. Door het smelten van het ijs verliest Groenland massa, waardoor het minder water aantrekt, en de zeespiegelstijging op het Noordelijk Halfrond minder zal zijn dan op het Zuidelijk Halfrond. De stijging van de zeespiegel is dus niet een homogene gebeurtenis die overal ter aarde hetzelfde effect heeft.

Richard Bintanja

Richard Bintanja, hoogleraar Klimaat- en milieuverandering aan de RUG, maakt in zijn presentatie meteen duidelijk wat de huidige staat van de Noordpool is. Vier jaar geleden was hij op expeditie naar Spitsbergen. Ze voeren door een fjord, en de kapitein liet Bintanja de kaart zien: volgens de kaart voeren ze op dat moment met de boot door een gletsjer. De kaart was maar twintig jaar oud, maar in die twintig jaar was een groot deel van de gletsjer gesmolten. De bijna retorische vraag die Bintanja hierbij stelt: “Are we heading towards a new Arctic?”                                               

Want over de toekomst is hij duidelijk: die is of heel erg eng, of een klein beetje eng. Het smelten van het ijs is een zelfversterkend proces. Het zorgt ervoor dat de oppervlakte donkerder wordt, waardoor het ijs meer zonlicht opneemt en nog sneller smelt. Daarnaast gaat het er ook veel meer regenen. De impact van hiervan is in drie categorieën in te delen. De eerste is fysieke impact, dus het smelten van gletsjers, het stijgen van de zeespiegel, het smelten van permafrost, met als gevolg dat er meer broeikasgassen vrijkomen, en extremer weer.

Er is ook een ecologische impact: het hele mariene ecosysteem verandert namelijk. Zo zullen vogels vaker op de Noordpool blijven en kunnen dieren uit warmere gebieden ook op de Noordpool overleven. Daarnaast zijn er de gevolgen voor de samenleving. Als het zee-ijs smelt zou er op de Noordpool meer gevist kunnen worden, of geboord worden naar olie. Ook kan de route gebruikt worden door scheepvaart, of toerisme.

Op de vraag wat de verhouding tussen deze onderzoekers en het Global Centre on Adaptation is, antwoordt Bintanja dat hij geen specialist op het gebied van adaptatie is, maar dat het zijn taak is te waarschuwen en aan te tonen wat de snelheid en de omvang van het probleem is. Gewaarschuwd zijn alle aanwezigen op deze middag zeker.

Laatst gewijzigd:12 maart 2020 21:40
View this page in: English

Meer nieuws

  • 18 maart 2024

    VentureLab North helpt onderzoekers op weg naar succesvolle startups

    Het is menig onderzoeker al overkomen. Tijdens het werken vraag je je opeens af: zou dit niet ontzettend nuttig zijn voor de mensen buiten mijn onderzoeksveld? Er zijn allerlei manieren om onderzoeksinzichten te verspreiden. Denk bijvoorbeeld aan...

  • 04 maart 2024

    Een plantaardige sensor

    In Makers van de RUG belichten we elke twee weken een onderzoeker die iets concreets heeft ontwikkeld: van zelfgemaakte meetapparatuur voor wetenschappelijk onderzoek tot kleine of grote producten die ons dagelijks leven kunnen veranderen. Zo...

  • 11 december 2023

    Join the 'Language and AI' community

    As a part of the Jantina Tammes School, the 'Language and AI' theme is an interdisciplinary initiative that aims to encourage collaboration among academics, PhD candidates, students, and industry representatives who share a keen interest in the...