Neuroendocrine biomarkers in clinical chemistry: method development and clinical validation of automated LC-MS/MS methods

Promotie: mw. W.H.A. de Jong, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Neuroendocrine biomarkers in clinical chemistry: method development and clinical validation of automated LC-MS/MS methods

Promotor(s): prof.dr. I.P. Kema, prof.dr. E.G.E. de Vries

Faculteit: Medische Wetenschappen

Contact: via de persvoorlichters van het UMCG, tel. 050-361 2200, e-mail: voorlichting@bvl.umcg.nl

Nieuwe techniek voor sneller opsporen van bijniertumor

De bijnier is een kleine klier vlakbij de nieren, die veel stresshormonen produceert, zoals adrenaline en noradrenaline. Soms groeit de bijnier door een tumor (feochromocytoom genaamd). De bijnier gaat dan meer stresshormonen produceren dan normaal. Hierdoor voelen patiënten zich onrustig en krijgen een hoge bloeddruk, wat weer tot hart- en vaatschade kan leiden.

Omdat feochromocytoom zeer zeldzaam is, wordt de tumor vaak niet op tijd ontdekt. Door de verhoogde stresshormonen te meten in bloed, zou dit makkelijker en sneller kunnen. Hierdoor kan de patiënt sneller worden geholpen, bijvoorbeeld door via een operatie de bijnier te verwijderen.

Promovenda Helma de Jong ontwikkelde een nieuwe analysemethode om de stresshormonen te detecteren in het bloed. Deze methode is gebaseerd op vloeistofchromatografie en massaspectrometrie (LC-MS) en is de eerste methode die niet alleen stresshormonen aantoont, maar ook de stofwisselingsproducten die specifiek zijn voor feochromocytoom. Hierdoor kan met 99 procent zekerheid worden vastgesteld of iemand deze tumor heeft.

Ook is de analysemethode betrouwbaar, en levert het nieuwe protocol een dag tijdwinst op voor de hele analyse. De analysemethode die De Jong ontwikkelde, is nu standaard op de afdeling laboratoriumgeneeskunde. Ook wordt de methode in het AMC in Amsterdam in gebruik genomen. Deze nieuwe techniek is veelbelovend voor soortgelijke markers binnen de klinische chemie.

Helma de Jong (Oldebroek, 1982) studeerde medisch farmaceutische wetenschappen in Groningen. Haar promotieonderzoek voerde zij uit bij de afdeling Laboratoriumgeneeskunde in het Universitair Medisch Centrum (UMCG), waar zij nu in opleiding is tot klinisch chemicus.