Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Actueel Nieuws Nieuwsberichten

‘Op zoek naar een nieuw modern wereldwonder’

Jantina Tammes Pitch Event over Nij Begun
09 april 2024
Burgemeester Koen Schuiling © Chase Wang

Tijdens het Pitch Event van de Jantina Tammes School vertelden twaalf wetenschappers van de RUG hoe hun onderzoek kan bijdragen aan de economische agenda van Nij Begun. Voorafgaand aan de pitches gaf Koen Schuiling, burgemeester van de gemeente Groningen, een toespraak aan het toegestroomde publiek. ‘Ik vertrouw erop dat jullie mee willen doen aan Nij Begun omdat je erin gelooft.’

Het maatregelenpakket Nij Begun (‘Nieuw Begin’) is het antwoord van de regering op de parlementaire enquête over de gaswinning. Het pakket met vijftig concrete maatregelen moet Groningen voor de komende dertig jaar perspectief bieden. Nij Begun stond centraal bij de bijeenkomst in het House of Connections, georganiseerd door de Jantina Tammes School of Digital Society, Technology and AI. Tijdens het pitchevenement vertelden diverse wetenschappers hoe onderzoek van de RUG kan bijdragen aan de economische agenda van Nij Begun.

Rol van de universiteit

Voorafgaand aan de twaalf pitches ging Quin Genee, Hoofd Maatschappij en Overheidsbetrekkingen, in gesprek met Letteren decaan Thony Visser en rector Jacquelien Scherpen over de mogelijke rol van de Rijksuniversiteit Groningen. De thema's van de economische agenda van Nij Begun omvatten gezondheid, energie en landelijk gebied. Digitalisering, het thema van de Jantina Tammes School, wordt niet direct genoemd, merkte Genee op.

Visser reageerde dat digitalisering verweven is met alle thema’s van de economische agenda. ‘Zonder digitalisering kunnen we deze drie thema’s niet ontwikkelen’, stelde de decaan. Dat beaamde rector Scherpen, die vervolgens vertelde over de betrokkenheid van de universiteit bij de regio Groningen. ‘We zijn een internationale universiteit met lokale impact.’ Ze benadrukte daarnaast het belang van innovatie door wetenschappelijk onderzoek en het perspectief voor jonge mensen in het Noorden.

Samenwerking

Na de korte introductie door Visser en Scherpen nam burgemeester Koen Schuiling het woord. Hij vertelde het toegestroomde publiek over de totstandkoming van Nij Begun, waarmee de overheid Groningen perspectief wil bieden voor de toekomst. Volgens hem was er geen sprake van harde onderhandelingen. ‘Er was niemand die zei: jij hebt dat gekregen, en daarom mag ik dit. In plaats daarvan zijn we erin geslaagd om samen de toekomst van Groningen vorm te geven.’ Hij richtte zich ook tot de aanwezige onderzoekers. ‘Ik vertrouw erop dat jullie mee willen doen aan Nij Begun omdat je erin gelooft.’

Volgens Schuiling draait het in de economische agenda om drie grote omwentelingen: de energietransitie, gezond ouder worden en boeren van nieuw perspectief voorzien. Deze ontwikkelingen beperken zich niet tot één vakgebied, benadrukte de burgemeester, een constatering die goed aansluit bij het doel van de Schools. ‘Het is een dooddoener: maar alles is met alles verbonden. Met Nij Begun komt er geld, tijd en ruimte om ook alles met alles te verbinden.’

Digitale infrastructuur

Groningen was in het verleden op verschillende vlakken (economisch) succesvol, wat leidde tot grote rijkdommen, aldus burgemeester Schuiling. Hij wees bijvoorbeeld op de graan en aardappelindustrie, grondstoffen als gas en turf, maar ook op het meer recent ontwikkelde ecosysteem om gezond ouder te worden. ‘We waren succesvol op deze terreinen dankzij revolutionaire technieken, nieuwe grondstoffen en een goede en fijnmazige infrastructuur.’

Voor de toekomst voorziet Schuiling een belangrijke rol weggelegd voor een sterke ICT-sector. ‘Dat vraagt om investeringen in een hoogwaardige digitale infrastructuur.’ Voor de plannen van Nij Begun is 100 miljoen euro per jaar beschikbaar voor de komende dertig jaar. ‘Misschien gaan jullie wel watertanden als je die bedragen hoort’, zei Schuiling. Tegelijkertijd waarschuwde de burgemeester voor het versnipperen van geld over verschillende kleine projecten. Hij pleitte voor langdurige, structurele investeringen, zoals de Noren hebben gedaan met de baten van hun oliewinning.

Nieuw wereldwonder

Volgens Schuiling zijn investeringen in onderwijs en kennisontwikkeling goede voorbeelden hiervan. De eerste aanzet is volgens de burgemeester al gegeven door de ontwikkeling van verschillende campussen in de regio, zoals de geplande IT Hub in het oude Niemeyer gebouw. Ook benadrukte hij het belang van (internationale) samenwerking. ‘Zelfs al wil het Rijk de internationalisering terugschroeven, wij weten dat de wereld niet ophoudt bij Opende of Bourtange.’

In zijn slotwoorden richtte de burgemeester zich opnieuw op de onderzoekers, die met hun ideeën kunnen bijdragen aan een nieuw perspectief voor Groningen. Hij verwees naar de watersnoodramp die leidde tot de Deltawerken. De Groningse gaswinningsramp, en de economische agenda die daaruit volgt, moet volgens Schuiling leiden tot een ‘nieuw modern wereldwonder’. ‘Zonder jullie lukt dat niet. Jullie zijn nodig om dit wereldwonder binnen bereik te brengen.’

Lees de volledige tekst van de toespraak 'Nij Begun' van burgemeester Schuiling op de toesprakenpagina van de gemeente Groningen.

Pitches van onderzoekers

Jenny van Doorn: ''Moi'' or ''Hoi''? The Gronings-speaking robot
Een robot Gronings leren spreken is betrekkelijk eenvoudig, maar Gronings verstaan is lastiger, vertelde RUG-hoogleraar Van Doorn in haar pitch. Door het grote personeelstekort in de zorg kunnen robots uitkomst bieden. Patiënten en medewerkers staan echter niet altijd welwillend tegenover robots. Een robot die de streektaal spreekt, kan hierbij helpen. ‘Make speech technology regional’, luidde daarom het motto van Van Doorns pitch.

Hedderik van Rijn: MemoryLab & MemoryLab Health: How Cognitive AI improves education and Healthcare, in a highly diverse region such as the North of the Netherlands
Aan de hand van cognitieve AI ontwikkelde RUG-hoogleraar Van Rijn met zijn team twee startups. De bekendste is MemoryLab (de internationale naam van SlimStampen). Het bedrijf gebruikt de kennis van het menselijk brein om met slimme technologie het leren van feiten efficiënter te maken voor scholieren.

Paris Avgeriou: Engineering Doctorate on Autonomous Systems
Op de RUG kunnen studenten een bachelor of masteropleiding ‘engineering’ volgen. Sinds kort is het ook mogelijk om een tweejarige Engineering Doctorate on Autonomous Systems te volgen aan de universiteit. De studenten gaan voor de hightechbedrijven van het Innovatiecluster Drachten (ICD) aan de slag, wat innovatie in de regio zal bevorderen.

Tommaso Caselli: GroNLP's research
In zijn pitch vertelde Tommaso Caselli over de Computational Linguistics and Natural Language Processing groep van de Letteren Faculteit, waar onder meer onderzoek wordt gedaan naar de relatie tussen taal en AI. Onlangs becijferde consultancyfirma McKinsey het gigantische economische potentieel van generatieve AI. Dit biedt grote kansen voor Nij Begun, benadrukte Caselli.

Peter Merx: Public engagement made easy
Volgens Peter Merx, werkzaam bij het Centrum voor Informatie Technologie (CIT) van de RUG, is het cruciaal dat wetenschappers in contact staan met een breed publiek. Hij benadrukte de mogelijkheden die er binnen de RUG, en binnen CIT in het bijzonder, zijn voor ‘public engagement’.

Jeanne Mifsud Bonnici: Kick-back organised crime
We kunnen alle mogelijke innovaties verzinnen, maar als een economie gecorrumpeerd wordt door georganiseerde misdaad komt er van deze ontwikkelingen weinig terecht, en raken jongeren op het verkeerde pad. Dat benadrukte RUG-hoogleraar Europees technologierecht en de rechten van de mens, Jeanne Mifsud Bonnici, in haar pitch.

Ajay Kottapalli: Enhancing Vital Health Monitoring: Wearable Sensor Technology
In zijn pitch gaf Kottapalli verschillende voorbeelden van draagbare sensortechnologie, mede ontwikkeld binnen de RUG. Dit leidde onder meer tot de succesvolle startup Sencilia, waar sensoren worden gemaakt die de toediening van medicijnen via een infuus veel nauwkeuriger en veiliger kunnen maken.  

Bayu Jayawardhana: Center for Autonomous Systems
Jayawardhana vertelde over de plannen voor het Center for Autonomous Systems. Hij deelde zijn visie over een grootschalige innovatieruimte voor kennisinstellingen, bedrijven en overheidsorganisaties in het Noorden op het gebied van autonome systemen, vergelijkbaar met Wetsus (Water Campus Leeuwarden).

Celestine Lawrence: Large Spectral Model: a step towards dog-level intelligence for sensing trace chemicals in the air
AI-systemen als ChatGPT worden getraind met grote hoeveelheden data in de vorm van teksten. Maar wat als we AI-systemen kunnen bouwen die gebruikmaken van de unieke intelligentie van bijvoorbeeld honden? Dit zou grote innovaties op kunnen leveren in de gezondheid, landbouw en veiligheidssector, vertelde Lawrence in zijn pitch.

Nicolai Fabian: A systems perspective on technological change: What we can learn from the Ruhr area and IT failures
Het Ruhrgebied is van oudsher van groot economisch belang voor de steenkoolmijnen en staalindustrie in Duitsland. Recent zorgt de teruglopende zware industrie echter voor grote problemen. De overheid probeert het tij te keren met investeringen in de ICT-sector, maar dit pakt volgens Fabian niet goed uit. Wat kunnen we in Groningen leren van het Duitse voorbeeld? Dat was de kern van Fabians pitch.

Milad Abbasiharofteh: Navigating a New Beginning with a Twin Transition and Problem-Solution Alignments
Groningen is het centrum voor waterstof in Europa. Maar uit het onderzoek van Abbasiharofteh blijkt dat er nauwelijks ‘trademarks’ zijn aangevraagd op het gebied van waterstof in deze regio. Hoe valt dit te verklaren en wat kunnen we hier aan doen? Abbasiharofteh wil het probleem aanpakken met behulp van AI.

Ronald Stolk: National large scale AI-facility
In zijn pitch haalde Stolk de woorden van burgemeester Schuiling aan. In Groningen moet een grootschalige AI-faciliteit verrijzen, als ‘nieuw modern wereldwonder’. De huidige AI-technologie komt hoofdzakelijk uit de VS, ontwikkeld door commerciële bedrijven. Door het nationale expertisecentrum kunnen we in Europa onze eigen technologie ontwikkelen, stelde Stolk.

Na alle pitches bedankte de decaan van Science and Engineering (FSE), Joost Frenken, die online aanwezig was, alle deelnemende onderzoekers en reageerde op de toespraak van de burgemeester. 'Nu rust de taak op onze schouders’, concludeerde Frenken.

Laatst gewijzigd:30 april 2024 13:40
View this page in: English

Meer nieuws

  • 29 april 2024

    Sensor met gevoel

    In Makers van de RUG belichten we elke twee weken een onderzoeker die iets concreets heeft ontwikkeld: van zelfgemaakte meetapparatuur voor wetenschappelijk onderzoek tot kleine of grote producten die ons dagelijks leven kunnen veranderen. Zo...

  • 16 april 2024

    RUG ondertekent Barcelona Declaration on Open Research Information

    De Rijksuniversiteit Groningen heeft de Barcelona Declaration on Open Research Information (Verklaring Open Onderzoeksinformatie) officieel ondertekend. Dit wordt gezien als een grote stap richting verantwoordelijke onderzoeksbeoordeling en open...

  • 02 april 2024

    Vliegen op houtstof

    In Makers van de RUG belichten we elke twee weken een onderzoeker die iets concreets heeft ontwikkeld: van zelfgemaakte meetapparatuur voor wetenschappelijk onderzoek tot kleine of grote producten die ons dagelijks leven kunnen veranderen. Zo...