Rolmodellen maken het verschil: hoe vroege ervaringen van vrouwelijke leiders bijdragen aan gelijkheid op de werkvloer

Vrouwen aan de top zorgen niet automatisch voor meer gelijkheid binnen organisaties. Het maakt uit welke vrouwen de top bereiken – en vooral: met welke voorbeelden ze daar zijn gekomen. Dat blijkt uit recent onderzoek naar de loopbanen van vrouwelijke bestuurders en hun invloed op de positie van vrouwen op de werkvloer.

Promovendus Sofie Wiersma, die op 2 juni promoveert op dit onderwerp, onderzocht samen met sociologen Zoltán Lippényi en Anja-Kristin Abendroth de carrièrepaden van topvrouwen tussen 2006 en 2019. Uit analyse van gedetailleerde personeels- en salarisdata van Nederlandse organisaties blijkt dat vrouwelijke leiders die in hun eerste managementrol omringd waren door andere vrouwen – bijvoorbeeld een vrouwelijke CEO of vrouwelijke collega-bestuurders – later méér doen voor de positie van vrouwen in hun organisatie. Zo verkleinen ze de loonkloof en vergroten ze de kans op vaste contracten voor vrouwelijke medewerkers.

Twee conclusies springen eruit. Ten eerste: alleen meer vrouwen benoemen is niet genoeg. Bedrijven moeten investeren in diverse en inclusieve werkomgevingen waarin aanstormende leiders ook daadwerkelijk rolmodellen tegenkomen. Juist die vroege sociale ervaringen bepalen later of een bestuurder zich inzet voor gelijkheid.

Ten tweede: de effecten blijven niet beperkt tot de eigen organisatie. Leiders die diversiteit meekrijgen in hun vorming dragen die houding mee – van functie naar functie, van bedrijf naar bedrijf. Zo kunnen investeringen in inclusie uitwaaieren over sectoren en zelfs de samenleving.

Sofie Wiersema verricht haar promotieonderzoek binnen het onderzoeksproject Sustainable Cooperation (SCOOP). SCOOP is een onderzoeks- en trainingscentrum dat zich op interdisciplinair onderzoek naar duurzame samenwerking richt als hoofdthema voor een veerkrachtige samenleving. Het centrum verbindt onderzoeksgroepen uit de sociologie, psychologie, geschiedenis, filosofie, openbaar bestuur, onderzoeksmethoden en statistiek.