Skip to ContentSkip to Navigation
University of Groningen Business School
Connecting for impact
Business School Executive programma's Succesvolle Energietransitie met Multidisciplinaire Aanpak

‘De energievoorziening van de toekomst is te belangrijk om volledig aan de markt over te laten’

Wouter van Bolhuis, programmamanager Energie gemeente Groningen en alumnus van het UGBS energietransitie-programma, over de noodzaak en gecompliceerdheid van de energietransitie, lokale successen en de essentie van burgerparticipatie.

Wouter

Als programmamanager Energie bij de gemeente Groningen is Wouter van Bolhuis (51) één van de drijvende krachten achter een belangrijke ambitie van de Noord-Nederlandse studentenstad. In 2035 wil de gemeente energieneutraal zijn. Die ambitie is in 2010 uitgesproken en de afgelopen zeven jaar zijn legio lijnen uitgezet. Wouter van Bolhuis: “In Groningen vinden we energie te belangrijk om aan de markt over te laten. De energietransitie raakt ons allemaal. Dat past bij de traditie van Groningen op het gebied van energie en bij de opdracht die we onszelf hebben gesteld om burgers optimaal bij de productie en distributie van duurzame energie te betrekken.”

‘Het urgentiebesef lijkt in onze regio hoger dan waar ook in Nederland’

De traditie waar Wouter op doelt, heeft uiteraard betrekking op de aardgaswinning, die van Groningen dé energieleverancier van Nederland maakte, maar die uiteindelijk ook veel schade veroorzaakte. Wouter: “Aardgas heeft onze gemeente en provincie veel gebracht, maar ook bij heel veel individuele mensen leed berokkend. De pijn zit diep bij veel Groningers, waardoor het urgentiebesef om ons te beraden over de energievoorziening van de toekomst in onze regio hoger lijkt dan waar ook in Nederland. Als gemeente zetten we dat om in initiatieven en projecten die duurzaamheid en veiligheid een gezicht geven en waarmee we de perspectieven laten zien. Er lopenmomenteel tal van kleinschalige wijk- en straatinitiatieven die wij als gemeente ondersteunen met kennis, professionele support en subsidies. Denk aan de installatie van zonnepanelen en de gezamenlijke aanleg van kleine energieparken. Een schitterend voorbeeld is Grunneger Power , een lokale energiecoöperatie met al meer dan tweeduizend leden die huishoudens helpt duurzame energie te besparen, op te wekken en uit te wisselen. Wij geloven sterk in de kracht van buurtcoöperaties. Die zorgen ervoor dat het noodzakelijkheidsbesef rond de energietransitie zich van onderaf als de spreekwoordelijke olievlek verspreidt.”

‘Waarom doen we wat we doen, wat willen we wel en niet en hoe richten we ons nieuwe, duurzame energielandschap samen in?’

Als programmamanager Energie maakt Wouter deel uit van de directie stadsontwikkeling van de gemeente Groningen. Een betere plek in de organisatie had hij zich niet kunnen wensen. Ruimtelijke Ordening is Wouters kernexpertise. Hij studeerde Sociale Geografie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Wouter: “De energietransitie is sinds een paar jaar onomkeerbaar en behelst aanzienlijk meer dan technische oplossingen. In technisch opzicht is alles al mogelijk, maar niemand weet precies wat uiteindelijk de impact op ons leven en onze omgeving is. Waarom doen we wat we doen en waarom precies dáár? Wat willen we wel en wat niet en hoe richten we het samen in? Dat soort vragen zijn minstens zo cruciaal voor werkelijk duurzame oplossingen.”

‘Als regio hebben we alles in huis om het groene stopcontact van Nederland te worden’

“Die transitie is ook een economisch verhaal. Onze regio heeft een lange traditie als het om energie gaat, van turf tot aardgas, zeg maar. Aardgas is eindig. Niet zozeer omdat de gasvoorraad uitgeput is, we zouden nog jaren door kunnen, maar omdat gaswinning in de regio nauwelijks meer te ‘verkopen’ is. Maar met het terugdringen van de gaswinning verdwijnt er ook werkgelegenheid in een regio die in dat opzicht toch al niet rijk bedeeld is. Daarom willen we een wezenlijke rol blijven spelen in de Nederlandse energievoorziening van de toekomst. De gemeente en provincie Groningen delen niet alleen de ambitie om in 2035 energieneutraal te zijn, maar ook om het ‘groene stopcontact van Nederland’ te worden. Denk maar aan de ontwikkelingen rond de Eemshaven. In de aanloop naar de formatie heeft onze regio met ‘het Gronings bod’ aan alle lijsttrekkers van Nederland laten zien wat wij voor Nederland kunnen betekenen bij de omschakeling naar duurzame energie. Nu het nieuwe kabinet zich als behoorlijk groen profileert, kan men bijna niet meer om ons bod heen.”

‘Naar lokale oplossingen kijken vanuit een breder, landelijk en zelfs internationaal perspectief’

Wouter van Bolhuis geloof in de energietransitie, maar realiseert zich terdege dat er nog heel wat water door de Eems zal stromen voor de doelen van Parijs bereikt zijn. Laat staan voor we onze samenleving energieneutraal kunnen inrichten, ondanks de rol van koploper die de gemeente Groningen daarin vervult. Het besef hoe gecompliceerd de materie is, nam alleen maar toe tijdens en na zijn deelname in 2015 aan het energietransitieprogramma (toen genaamd: The Community Centric Energy Transition course) van de University of Groningen Business School. Wouter: “Voor mij zat de waarde in het hoge, grensoverschrijdende niveau van de verschillende hoogleraren en in de dialoog met professionals uit het bedrijfsleven. Ik vond het zeer inspirerend om mijn vertrouwde kaders los te laten en vanuit andere, nationale en internationale perspectieven naar oplossingen te kijken. Ik heb geleerd breder te kijken en te denken en de weerslag daarvan is zeker terug te vinden in mijn dagelijkse werk.”

‘Ik krijg mijn energie van het enthousiasme en doorzettingsvermogen bij kleinschalige buurtinitiatieven’

“Waar dat dagelijkse werk uit bestaat? Toen mijn dochters nog klein waren, vroegen ze wel eens: ‘wat dóe je nou eigenlijk, pap?” Ik zei dan, gekscherend: ‘jullie vader doet de hele dag niets anders dan praten. En nog steeds komt mijn werk daar voor een groot deel op neer. Ik zoek al pratend naar verbindingen; naar consensus tussen uiteenlopende partijen; naar mogelijkheden om bruggen te bouwen waar belangen uiteen lijken te lopen. Als programmamanager Energie ben ik verantwoordelijk voor een ambitieuze routekaart waar meer dan veertig partijen voor getekend hebben. Ook ben ik mede verantwoordelijk voor de participatie van onze stadjers, waartoe ik mezelf ook reken. Ik weet dat we nog een lange weg te gaan hebben, maar juist het enthousiasme en doorzettingsvermogen bij buurtinitiatieven geven me energie en sterken me in de overtuiging dat we onze ambitie gaan waarmaken. De uitdagingen zijn enorm, alles lijkt te kantelen en te glijden. Technieken om onze energievoorziening te verduurzamen zijn voorhanden. Cruciale vragen zijn: wat durft en besluit de politiek, hoe maken we duurzaamheid economisch haalbaar en wat doet duurzame energie met de lokale samenleving? Geloof me: dat geeft nog heel lang heel veel stof tot praten.”

Over Wouter van Bolhuis

Wouter van Bolhuis (51) is sinds 2011 programmamanager Energie bij de Directie Standsontwikkeling van de Gemeente Groningen. Hij werkt sinds 2000 bij de gemeente en bekommerde zich eerder om verslavingszorg en drugsoverlast. ‘Ik was vijf jaar lang beheerder van de tippelzone’.

Wouter woont met zijn vrouw en drie kinderen in een twintiger-jaren-huis in de stad Groningen. Het is een ‘voorbeeldhuis’, nagenoeg energieneutraal en aangesloten op een eigen warmtepomp. Wouter: ‘Willen we een toekomst met duurzame energie, dan moeten we niet alleen praten, maar ook dóen’.

Dezelfde kennis & skills als Wouter verwerven?

Neem deel aan het executive programma 'Succesvolle Energietransitie met Multidiscipliaire Aanpak' van de University of Groningen Business School. Op deze website kunt u meer daarover lezen.

www.rug.nl/ugbs-energy

Laatst gewijzigd:28 februari 2020 11:05