Griepprik voor ziekenhuispersoneel voorkomt infecties bij patiënten

Hoe meer verpleegkundigen en artsen in het ziekenhuis een griepprik hebben gekregen, hoe minder patiënten in het ziekenhuis griep en/of een longontsteking oplopen. Deze conclusie trekt UMCG-onderzoeker Josien Riphagen op basis van haar onderzoek. Zij ontwikkelde een campagne waardoor de vaccinatiegraad onder ziekenhuispersoneel toenam met maar liefst 23,7%. Het aantal patiënten dat griep en/of een longontsteking opliep in het ziekenhuis daalde hierdoor van 9,7% naar 3,9%. “Verpleegkundigen en artsen die de griepprik halen, dragen dus echt bij aan het voorkomen dat het griepvirus zich verspreidt naar patiënten”, vertelt Riphagen. Zij promoveert op 28 oktober aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Riphagen ontwikkelde de campagne voor de griepvaccinatie op basis van een vragenlijstonderzoek onder ziekenhuispersoneel. “Hierdoor kregen we inzicht in bevorderende en belemmerde factoren voor het halen van de griepprik door ziekenhuismedewerkers.” Als voorbeeld noemt Riphagen dat het belangrijk is om de griepprik op een handig tijdstip aan te bieden, bijvoorbeeld tijdens de wisseling van diensten. De vaccinatiecampagne werd ondersteund door de Vereniging Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland.

UMC’s

Aan het onderzoek deden alle acht Universitaire Medische Centra (UMC’s) in Nederland mee. Twee ziekenhuizen hadden al een heel effectieve vaccinatiecampagne voor het personeel en namen deel als externe controle. Van de zes andere ziekenhuizen voerde de helft de nieuwe vaccinatiecampagne in en de andere UMC’s voerden de eigen griepcampagne uit zoals in voorgaande jaren. Het effect van de campagne blijkt duidelijk uit de grote toename van de vaccinatiegraad onder het ziekenhuispersoneel.

Patiënten

Riphagen onderzocht hoeveel patiënten in het ziekenhuis besmet raakten met griep en/of een longontsteking opliepen. In elk ziekenhuis ging ze dit na op de afdelingen Interne Geneeskunde en de Kinderafdeling. De onderzoeksperiode betrof de griepseizoenen 2009/2010 en 2010/2011. Riphagen stelde vast dat op de afdelingen Interne Geneeskunde 9,7% van de patiënten in de controle UMC’s griep en/of een longontsteking kreeg, en 3,9% van de patiënten in de UMC’s waar de nieuwe vaccinatiecampagne was ingevoerd. Deze daling in het aantal infecties hangt samen met de hogere vaccinatiegraad onder het personeel.

Meer ziekenhuizen

De griepvaccinatiecampagne die Riphagen ontwikkelde en invoerde bleek ook kostenbesparend te zijn. “De kracht van deze gestructureerde griepvaccinatiecampagne is dat we zoveel mogelijk aansluiten bij de opvattingen van ziekenhuispersoneel. Het ontbreekt nu nog vaak aan kennis. Verpleegkundigen en artsen moeten weten dat de vaccinatie niet alleen nuttig is voor henzelf, maar vooral ook voor hun patiënten”, aldus Riphagen. Inmiddels heeft de Afdeling Epidemiologie van het UMCG subsidie gekregen van ZonMw voor de implementatie van de vaccinatiecampagne in andere ziekenhuizen in Noord Nederland.

Curriculum Vitae

Josien Riphagen (Epe, 1984) studeerde Geneeskunde aan de Universiteit Utrecht. Zij voerde haar promotieonderzoek uit bij de Afdeling Epidemiologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) onder begeleiding van prof.dr. E. Hak, hoogleraar Klinische Farmacoepidemiologie bij de Rijksuniversiteit Groningen. Het onderzoek werd gefinancierd door ZonMw. De titel van het proefschrift van Riphagen is “Influeza vaccination of health care workers.” Inmiddels is Riphagen in opleiding tot huisarts bij de Huisartsopleiding Utrecht.

Noot voor de pers

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de persvoorlichters van het UMCG, bereikbaar op telefoonnummer (050) 361 22 00