Uitdagingen stoppen niet bij de grens: RUG haalt banden aan met Nedersaksen

Een delegatie van kennisinstellingen en het ministerie van Wetenschap en Cultuur (onder leiding van minister Falko Mohrs) uit het Duitse Nedersaksen bracht op 23 en 24 april een bezoek aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Het programma bestond onder meer uit een gezamenlijk diner en presentaties in het Academiegebouw over bestaande en toekomstige samenwerkingen. De nadruk lag op de gezamenlijke uitdagingen van de twee grensregio’s.

Na een diner op woensdagavond, waarbij onder meer RUG-collegevoorzitter Jouke de Vries aanwezig was, stonden donderdagmorgen verschillende presentaties op het programma. Prof. dr. Sandy Schmidt van de faculteit Science and Engineering vertelde over het Europese project BiodeCCodiNNg. Centraal in dit onderzoeksproject staan enzymen en het vinden van duurzame biologische alternatieven voor traditionele katalyse.

BiodeCCodiNNg heeft met het onderzoek naar enzymen niet alleen impact op wetenschappelijk gebied, maar ook op maatschappelijke en economische aspecten, zoals directe toepassingen in de farmaceutische industrie. Schmidt noemde de succesvolle samenwerking tussen de RUG en de University of Göttingen in het Europese project. BiodeCCodiNNg kan als blauwdruk dienen om bestaande en toekomstige Nederlands-Duitse samenwerkingen te verstevigen, benadrukte ze.

Grensoverstijgende samenwerking

Ook tussen de medische faculteiten van de RUG/UMCG en de University of Oldenburg (UOL) bestaat een nauwe samenwerking, vertelde dr. Corinna Glasner. Als voorbeeld werd de European Medical School Oldenburg-Groningen uitgelicht. Binnen het programma draait het onder meer om de uitwisseling van geneeskundestudenten: vanuit Groningen gingen tot 2020 M2-coassistenten naar een ziekenhuis in Oldenburg, terwijl bachelorstudenten van de UOL in Groningen eerst twee semesters en later één semester meededen aan het bacheloronderwijs.

De Nederlands-Duitse samenwerking begon met onderwijs in 2012, maar inmiddels zijn er ook verschillende samenwerkingen op het gebied van onderzoek, zei Glasner. Een belangrijk initiatief is het Cross-Border Institute of Healthcare Systems and Prevention (CBI), dat sinds 2019 functioneert als katalysator en hub voor grensoverstijgende (cross-border) gezondheidszorg in het Duits-Nederlandse grensgebied. Recent ontving CBI een grote Europese subsidie. De Aletta Jacobs School of Public Health (AJSPH) is verantwoordelijk voor de coördinatie vanuit Groningen.

Prof. dr. Kathrin Boerner (UOL) en Prof. dr. Lars Schwettmann (UOL) verzorgden een presentatie over het CBI. ‘We zijn als grensregio’s geen tweelingen, maar goede buren met dezelfde uitdagingen’, stelde Schwettmann. Frederic van Kleef, Managing Director van de AJSPH, noemde CBI ‘het enzym voor cross-border samenwerking’, verwijzend naar de eerdere presentatie die ochtend.

Gemeenschappelijke uitdagingen

Na een korte koffiepauze stonden wederom de gezamenlijke uitdagingen centraal, waaronder de overgang van fossiele naar hernieuwbare energie. Leo Dvortsin van de Wubbo Ockels School for Energy & Climate vertelde over het belang van de menselijke factor in de energietransitie, uniek voor het onderzoek in Groningen. Dr. Wided Medjroubi, Assistant Professor bij de Faculty of Science & Engineering van de RUG, deelde haar onderzoek naar energiesystemen met het publiek en haar ‘persoonlijke missie’ om de Nederlands-Duitse samenwerking te bevorderen.

In het laatste deel van de presentaties stonden autonome systemen centraal. Prof. dr. Bayu Jayawardhana vertelde de aanwezigen over belangrijke initiatieven in Groningen, zoals het recent gestarte Engineering Doctorate (EngD) en CogniGron. Dr. Nynke Vellinga gaf op haar beurt een juridische blik op zelfrijdende voertuigen. Ze benadrukte dat Nederland op het gebied van wetgeving veel kan leren van Duitsland. Tot slot was er een presentatie van dr. Kailai Li over de sensoren die nodig zijn om robots hun weg te laten vinden en interacteren met de omgeving, wat hij na afloop aan het enthousiaste publiek presenteerde met zijn vierpotige robot.  

Grote transities

Organisator Gorbi Logeswaranathan, Coordinator External Relations van de Jantina Tammes School of Digital Society, Technology and AI, blikt tevreden terug op het bezoek. Er was een brede, hooggeplaatste afvaardiging van kennisinstellingen, het ministerie en andere organisaties (waaronder de Volkswagen Foundation) uit Nedersaksen aanwezig. ‘Tijdens het diner was er ruimte voor 1-op-1 gesprekken.’ Ook collegevoorzitter Jouke de Vries beaamde dit. Hij noemde het een ‘uitstekende bijeenkomst met universiteiten in Nedersaksen en minister Falko Mohrs, een minister die zeer veel steun geeft aan universiteiten.’

Tijdens de presentaties lag de nadruk op bestaande samenwerking en toekomstige mogelijkheden tot samenwerking, steeds met de nadruk op de grote transities. Ook stonden multidisciplinaire en transdisciplinaire aspecten centraal, vandaar ook de betrokkenheid van de Schools for Science & Society van de RUG, zegt Logeswaranathan. De grensregio’s kennen vergelijkbare uitdagingen, die niet stoppen bij de grens. ‘Er zijn cultuurverschillen, maar de regio’s hebben ook veel overeenkomsten.’ De huidige geopolitieke situatie vraagt om Europese samenwerking, vervolgt hij. ‘Je hoeft niet heel ver over de grens te kijken om samenwerkingen aan te gaan en te versterken, zo bleek tijdens dit bezoek.’

Naast de RUG bezocht de Duitse delegatie het VSL National Metrology Institute, de TU Delft en de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW).