Themacoördinatoren

Overzicht coördinatoren

• George Azzopardi - Toegepaste AI
• Tommaso Caselli - AI en taal
• Oskar Gstrein - Data Autonomie
• Peter van Ooijen - Digitale Gezondsheidszorg
• Joëlle Swart - Digitale Geletterdheid & inclusie

George Azzopardi

Thema: Toegepaste AI

De opmerkelijke vooruitgang in kunstmatige intelligentie (AI) overschrijdt grenzen en vindt waardevolle toepassingen in verschillende academische disciplines. We erkennen het transformerende potentieel van AI en zijn er trots op het nieuwe thema 'Toegepaste AI' te introduceren bij de Jantina Tammes School. Dit initiatief weerspiegelt ons streven om de kracht van AI in te zetten om interdisciplinaire samenwerking te bevorderen en innovatie en vooruitgang te stimuleren op gebieden als natuurwetenschappen, techniek, gezondheidszorg, milieuwetenschappen, economie, sociale wetenschappen en meer.

Ons doel is om academici uit verschillende disciplines, studenten en professionals uit de industrie samen te brengen rond het centrale thema Kunstmatige Intelligentie. Door middel van een reeks evenementen, workshops en seminars willen we academici inspireren en samenwerking tussen hen faciliteren, en hen aanmoedigen om het transformatieve potentieel van AI binnen hun vakgebied te verkennen. Bovendien geloven we in het belang van het koesteren van de talenten van onze studenten door hen de kans te geven om zich bezig te houden met geavanceerde AI-technologieën en methodologieën. Terwijl we deze reis ondernemen, streven we er ook naar om onze banden met partners uit de industrie te versterken, zodat er een wederzijds voordelige relatie ontstaat tussen academisch onderzoek en toepassingen in de echte wereld.

Tot slot onderstreept de introductie van het thema 'Toegepaste AI' aan de Jantina Tammes School onze niet aflatende toewijding aan het bevorderen van interdisciplinaire samenwerking. Door de academische wereld, studenten en het bedrijfsleven samen te brengen, zijn we klaar om het transformatieve potentieel van AI te benutten om innovatie op een groot aantal gebieden te stimuleren, waardoor de cruciale rol van samenwerking in het vormgeven van een betere toekomst verder wordt benadrukt.

Tommaso Caselli

Thema: AI en taal

De relatie tussen menselijke taal (in al haar modaliteiten: gesproken, geschreven of gebaren) en kunstmatige intelligentie (AI) is een cruciaal en dynamisch onderwerp geworden door de indrukwekkende resultaten die de huidige AI-technologieën hebben bereikt.

Menselijke taaltechnologieën zijn alom aanwezig: automatische vertaling wordt gebruikt om taalbarrières te verkleinen, chatbots worden steeds vaker ingezet om klanten te ondersteunen en virtuele assistenten zijn onderdeel geworden van onze dagelijkse activiteiten. We vertrouwen steeds meer op machines die zijn ontworpen om de communicatiestijl van mensen na te bootsen. Dit alles is niet vrij van potentiële negatieve gevolgen als het gaat om het in stand houden van vooroordelen, stereotypen en de betrouwbaarheid van de informatie die wordt teruggestuurd.

Het thema ontwikkelt zich rond drie kernpunten:

• Het versterken van de coördinatie van onderwijsprogramma's over/gerelateerd aan AI en taal;

• Het vergemakkelijken van de toegang tot deze technologieën terwijl de perspectieven en behoeften van verschillende disciplines worden geïntegreerd;

• Bevordering van het bewustzijn van de mogelijkheden en risico's van deze technologieën in levensechte situaties, waarbij bewijs wordt gebruikt om het grote publiek hierover te informeren.

Dit thema kan een 'digitaal welzijn voor iedereen' bevorderen door communicatiebarrières te verlagen, onderwijs te innoveren en de oprichting van verantwoordelijke, rechtvaardige en innovatieve bedrijven te ondersteunen.

Oskar Gstrein

Thema: Data Autonomie

Zonder data zouden er geen e-mails zijn, geen gedeelde agenda's, geen (video)gesprekken, geen notificaties, geen documenten, geen opdrachten, geen diploma's, geen onderzoeksinhoud. Zonder data zou ik deze woorden niet kunnen schrijven en zouden ze niet gemakkelijk toegankelijk zijn voor een breed publiek. Dit is zo 'normaal' dat we er bijna nooit over nadenken - en dit is precies wat het thema Data Autonomie probeert te veranderen.

Het thema biedt ruimte voor een interdisciplinaire en holistische kijk op vraagstukken rond data governance, inclusief aspecten als gegevensbescherming, internationale gegevensstromen en strategische autonomie, of het mensgerichte ontwerp van opkomende technologieën zoals kunstmatige intelligentie.

Het thema is geïnspireerd door fundamenteel en conceptueel academisch onderzoek, maar heeft ook als doel om het bewustzijn van datagebruik en -infrastructuren te vergroten en een gedeeld begrip te creëren van hoe een 'datafied' universiteit eruit zou moeten zien. Dit omvat het beantwoorden van vragen zoals

• Hoe kunnen we studenten een omgeving bieden die individueel leren, persoonlijke groei en de vrijheid om te falen bevordert, zonder hen te onderwerpen aan levenslange dataprofilering en -tracering ('cut the data trail')?

• Hoe kunnen we als academische gemeenschap een belangrijk aandeel behouden in het vormgeven van wetenschappelijke onderzoekspraktijken van algemeen belang, gedreven door de nieuwsgierigheid en het talent van onafhankelijke academici in plaats van de belangen van (grote) technologiebedrijven?

• Hoe kunnen we dataficatie in academische settings gebruiken om progressieve benaderingen van sociale rechtvaardigheid en diversiteit te ondersteunen?

Peter van Ooijen

Thema: Digitale Gezondheidszorg

Ik ben vereerd dat ik de rol van Thema Coördinator voor AI en Medische Wetenschappen' op me mag nemen bij de Jantina Tammes School (JTS) voor Digitale Samenleving, Technologie en AI. Dit thema is van groot belang in het steeds veranderende landschap van vandaag, waarin de integratie van AI in de medische wetenschappen de gezondheidszorg opnieuw belooft te definiëren.

Het potentieel van AI op medisch gebied, waaronder preventie, diagnostiek, het ontdekken van medicijnen en gepersonaliseerde behandelingen, is niets minder dan bijzonder. Het heeft het vermogen om diagnoses te versnellen, behandelmethoden te verbeteren en de gezondheidszorg te stroomlijnen. Bovendien biedt het professionals in de gezondheidszorg datagestuurde hulpmiddelen, wat voordelen biedt voor zowel patiënten als artsen. De niet aflatende inzet van de JTS om interdisciplinaire samenwerking te bevorderen maakt de School tot een ideale hub om dit onderwerp te onderzoeken. AI in de medische wetenschappen heeft raakvlakken met verschillende disciplines en de diverse expertise binnen het GTS stelt ons in staat om de complexe uitdagingen aan te gaan die zich voordoen op dit snijvlak.

Bovendien sluit de toewijding van het GTS aan innovatie naadloos aan bij de vooruitgang van AI in de medische wetenschappen. We streven ernaar baanbrekend onderzoek te stimuleren, opkomend talent te koesteren en kennisuitwisseling tussen de faculteit, studenten en externe belanghebbenden te faciliteren. We zullen dit bereiken door middel van een reeks boeiende seminars, interactieve workshops en baanbrekende onderzoeksinitiatieven, waardoor er een levendige gemeenschap ontstaat.

Kortom, 'AI en medische wetenschappen' is cruciaal voor het vormgeven van de toekomst van de gezondheidszorg en sluit perfect aan bij de overkoepelende doelstellingen van de Jantina Tammes School. Ik vind het geweldig om dit initiatief te leiden en een gemeenschap op te bouwen die samenwerkt om AI voor de gezondheidszorg te transformeren en de samenleving te verbeteren.

Joëlle Swart

Thema: Digital Geletterdheid & inclusie

Kunnen omgaan met ICT is een voorwaarde geworden voor burgers om deel te nemen aan de huidige digitale samenleving. Overheden, bedrijven en werkgevers verwachten steeds meer van burgers dat ze online communiceren, bijvoorbeeld bij het aanvragen van huurtoeslag, het vernieuwen van hun identiteitsbewijs of het aanvragen van een werkloosheidsuitkering. Toch is digitaal geletterd zijn verre van vanzelfsprekend. Alleen al in Nederland missen naar schatting 2,5 miljoen mensen (digitale) basisvaardigheden, zoals het kunnen omgaan met een pc of het gebruik van berichtendiensten (Algemene Rekenkamer, 2016). Door de voortschrijdende digitalisering van bijna alle gebieden van het dagelijks leven, van werk tot gezondheidszorg en onderwijs, lopen deze burgers steeds meer risico op sociale uitsluiting.

Terwijl de huidige interventies voor het bevorderen van digitale geletterdheid zich vaak richten op ouderen of laaggeletterde volwassenen, zijn er veel andere groepen, zoals jongeren of werknemers, die niet noodzakelijkerwijs het vermogen hebben om kritisch, bedachtzaam en actief om te gaan met digitale media. Toch ontbreekt het nog steeds aan diepgaande kennis over hoe individuen digitale geletterdheid ontwikkelen, welke barrières hun deelname aan de digitale samenleving in de weg staan en welke voorwaarden digitale inclusie bevorderen.

Onderzoekers aan de UG uit verschillende disciplines werken aan de aanpak van dit belangrijke maatschappelijke vraagstuk, vaak in samenwerking met maatschappelijke partners zoals scholen, bibliotheken, kinderopvangorganisaties en het MKB. De nieuwe werkgroep Digitale Inclusie van de Jantina Tammes School verbindt al deze partijen. Door kennis uit verschillende vakgebieden samen te brengen, kunnen we beter geïnformeerde strategieën ontwikkelen om de digitale geletterdheid van burgers te ondersteunen en zo digitale inclusie systematischer te bevorderen.