Variatie in woordgebruik
Variatie in woordkeus maakt een tekst vaak prettiger leesbaar, maar kan ten koste gaan van de samenhang en de begrijpelijkheid. In bepaalde gevallen kan overdadig gebruik van verschillende synoniemen voor 1 begrip zelfs ergernis oproepen bij je lezers. Weeg je keuzes dus zorgvuldig af.
Tips
- Vergroot je vocabulaire door een (online) woorden- of synoniemenboek binnen handbereik te hebben, zoals de online-woordenboeken van Euroglot (met thesaurus) en Van Dale.
- Let op subtiele verschillen in betekenis of gevoelswaarde, en anticipeer op lezers die de synonymie niet herkennen.
Voorbeelden
"Onder de boog treft u een beeld van de godin Hera aan. De buste is roomwit en heeft zachte, ronde vormen."
"Reeds in de oudheid was de rei een zeer geliefd discussieonderwerp. Aristoteles omschreef de rol van het koor in zijn Poëtica. Hij vond dat de dichter het koor als een van de acteurs moest beschouwen." (3e-jaars student Nederlands 2000)
|
Overmatig gebruik van synoniemen
Hoed je voor overmatig en geforceerd gebruik van synoniemen. Ze kunnen onbedoeld op de zenuwen of de lachspieren van de lezer werken.
"Ook Ronald Koeman liet zich zelden voorin zien en verliet later met een ongekend strakke kop de kleedkamer. De toekomstige Barcelonees moet zich hebben geërgerd. Zoals aan de beslissing van zijn kompaan Rijkaard door te schuiven naar het middenveld. De Europa Cupwinnaar is de mening toegedaan dat hij daar het best tot zijn recht komt, maar de Milanees kon dat allerminst waarmaken." Sportverslaggeverij is bekend vanwege dit type synoniemen. |
Stijlbreuk
Pas op voor stijlbreuk. Ze maken dat een tekst niet soepel loopt, en kunnen plagiaat doen vermoeden (of verraden)!
"De burgemeester gaf toe dat er onzuiverheden waren opgetreden in de totstandkoming van de aanbesteding. Van diverse ondernemers had hij douceurs aanvaard of "een vorkje geprikt in een heel sjiek restaurant."
"Ik vond de verhalenbundel leuk en spannend om te lezen. Ook herkende ik me goed in de hoofdfiguur, die net als ik op jonge leeftijd een relatie met een oudere man heeft gehad. De schrijfster is erin geslaagd om de existentiële worstelingen van geleerde vrouwen in het fin de siècle te vertalen naar nu eens volkse, dan weer erudiete, maar steeds geloofwaardige monologues intérieurs." |
© 2002 | RUG, Faculteit der Letteren, project Communicatieve Vaardigheden
Laatst gewijzigd: | 05 april 2019 13:34 |