Archief Johan Hendrik van Meurs

Beknopt overzicht

Titel: Archief van Johan Hendrik van Meurs  

Herkomst: schenking?

Datering: ca. 1943

Omvang: 1 doos

Taal (materiaal): Nederlands, Latijn

Samenvatting:

Archief van Johan Hendrik van Meurs (1888-1945), hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen met de leeropdracht Romeins recht en zijn geschiedenis.

Collectienummer: UBG064

Instelling: Rijksuniversiteit Groningen

Bewaarplaats: Bibliotheek Rijksuniversiteit Groningen

Herkomst en verwerving

Biografie

Johan Hendrik van Meurs (Rijssen (Ov.) 25-7-1888 - Haren (Gr.) 3-2-1945) was een Nederlandse jurist. Hij studeerde rechten in Utrecht, waar hij in 1914 promoveerde bij J.C. Naber op een proefschrift getiteld Rechtsgedingen over bepaalde goederen in Oud-Helleense rechten. In hetzelfde jaar legde hij het kandidaatsexamen klassieke letteren af en werd hij leraar klassieke talen aan het Stedelijk Gymnasium in Arnhem. In 1916 vestigde hij zich als repetitor in alle juridische vakken in Utrecht, in 1918 tevens als advocaat; van 1919 tot 1923 was hij advocaat in IJmuiden, daarna repetitor te Bilthoven. In 1921 werd hij toegelaten als privaatdocent in de vergelijkende rechtsgeschiedenis aan de Rijksuniversiteit te Utrecht. Hiernaast bekwaamde hij zich in het Sanskriet, publiceerde gedichten (De Gids van 1913) en schreef hij toneelkritieken in Het Volk en beschouwingen over buitenlandse politiek in De Socialistische Gids. Zijn grote belangstelling voor de Volkenbond, waarvan hij de werkzaamheden elk jaar in Genève enige tijd van nabij volgde, resulteerde o.m. in de brochure De Volkenbond. Zijn werk en betekenis

In 1925 werd hij benoemd tot hoogleraar in het Romeins recht en zijn geschiedenis aan de Rijksuniversiteit te Groningen, als opvolger van de in Leiden benoemde J.C. van Oven. Een jaar later werd zijn leeropdracht met het Oud-Vaderlands recht uitgebreid. Hij zette naast zijn werk aan de universiteit zijn werk in de buitenlandse politiek voort, doceerde hij aan de school van het Troelstra-oord in Beekbergen en was hij lid van de Staatscommissie voor de burgerlijke wetgeving en bestuurslid van verschillende verenigingen op het gebied van natuurbescherming. Ten gevolge van al deze activiteiten heeft hij op het gebied van de rechtsgeschiedenis relatief weinig gepubliceerd, maar wat hij schreef is van hoog wetenschappelijk niveau en verraadt zijn uitzonderlijk brede kennis van de Romeinse en Griekse oudheid en van de historische rechtsvergelijking.

Tijdens de oorlog nam hij op verschillende wijze actief deel aan het verzet tegen de Duitse bezetter. Vanwege de razzia's onder de studenten begin 1943 legde hij zijn hoogleraarsambt neer. Het laatste jaar waarin hij zich verborgen moest houden, werkte hij aan een regeringsopdracht waarin hij advies uit moest brengen inzake (voorlopige) handhaving dan wel opheffing van de bezettingsverordeningen in bevrijd Nederland. Na twee jaar van onderduiken keerde hij begin 1945 naar zijn huis in Haren terug, zwaar ondervoed omdat hij uit principe had geweigerd zich ten koste van anderen (via de zwarte handel) van voedsel te voorzien. Korte tijd later overleed hij.

Verwerving

Schenking?

Toekomstige aanvullingen

Het betrof een eenmalige schenking: er komen dus geen aanvullingen.

Inhoud en samenstelling

Geschreven stukken over Drentse Rechtsgeschiedenis, erfrecht, huwelijksrecht; schriftje Algemene opmerkingen over de vorming van landsheerlijke gebieden in Nederland; oude landkaart; schriftjes over de rangorde van de erfgenamen bij versterf in het oude Drentse recht tot het landrecht van 1614; schriftje over landrecht van Drenthe.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen

De collectie is toegankelijk voor onderzoek. Voor raadpleging is een lenerspas van de Bibliotheek Rijksuniversiteit Groningen vereist.

Beperkingen aan het gebruik

Het materiaal uit deze collectie wordt uitsluitend ter inzage gegeven. Bij raadpleging is het Reglement voor de gebruikers van de Bibliotheek Rijksuniversiteit Groningen van toepassing. Reproductie, voor zover toegestaan, conform de Tarieven en diensten Bibliotheek Rijksuniversiteit Groningen.

Citeerinstructie

Bij verantwoording van het gebruik dient de collectie als geheel, of het afzonderlijke item tenminste eenmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met een verkorte aanduiding.

• collectie: Universiteitsbibliotheek Groningen, Collectie van Meurs.

• afzonderlijke items: Groningen, UB, van Meurs.

Toegang tot de collectie

Een beknopte inventaris van de collectie is beschikbaar.

Aanvraaginstructie

Het materiaal in deze collectie kan worden aangevraagd via de Bibliotheekcatalogus (Smartcat) of door een e-mail te sturen naar Bijzondere Collecties.