Skip to ContentSkip to Navigation
Onderwijs Master en PhD opleidingen Theologie & Religiewetenschappen Geestelijke verzorging
Header image Geestelijke verzorging

Geestelijke verzorging

"De mens kan niet leven van brood alleen", wordt weleens gezegd. Maar waar leeft de mens dan nog meer van? En hoe ervaren mensen zin in hun leven, ook tijdens ingrijpende gebeurtenissen?

Iedereen wordt voor keuzes gesteld op het terrein van gezondheid en ziekte, leven en dood. Als student Geestelijke Verzorging verdiep jij je in de cruciale rol van zingeving en levensbeschouwing bij ingrijpende gebeurtenissen. Je leert om mensen bij te staan, te begeleiden en te adviseren in crisissituaties, zowel in de eerste lijn als binnen een instelling. Tijdens de opleiding ontwikkel je bovendien een diep begrip van je eigen levensbeschouwelijke identiteit, en leer je dit duidelijk en krachtig te verwoorden. Met deze bagage op zak ben jij vervolgens in staat om met kennis en creativiteit in te spelen op zin- en levensvragen van anderen.

De master is beroepsgericht en heeft een open, kritische en wetenschappelijke benadering van het werkveld van de geestelijke verzorging. De opleiding is geaccrediteerd door de SKGV (Stichting Kwaliteitsregister Geestelijke Verzorgers), en kan ook in deeltijd worden gevolgd.

Deze opleiding in Groningen is niet gebonden aan één specifieke religie of levensbeschouwing. Als je wilt gaan werken met een ambtelijke binding aan een levensbeschouwelijk genootschap, dan heb je aanvullende scholing nodig.

Feiten & Cijfers
Titel/Graad
MA in Theologie & Religiewetenschappen
Type opleiding
Master
Duur
12 maanden (60 ECTS)
Croho code
60824
Voertaal
Nederlands, Engels
Start
September
Faculteit
Religie, Cultuur en Maatschappij
Waarom dit programma in Groningen?
  • Geaccrediteerd door Stichting Kwaliteitsregister Geestelijke Verzorging.
  • Open benadering van levensbeschouwing en religie.
  • Niet confessioneel gebonden.
  • Focus op geestelijk verzorger als professional in de hedendaagse zorg.
  • Bijzondere aandacht voor godsdienstpsychologie, psychopathologie en voor de geestelijk verzorger als deskundige op het gebied van ethiek.
  • Aandacht voor praktijk én onderzoek.
  • Persoonlijke begeleiding.
  • Ruimte voor eigen invulling van stage en scriptieonde
Programma

De vakken 'Zingeving: een eigen perspectief' en 'Onderzoeksmethoden' volg je samen met de studenten van de mastertrack Werk en Zingeving.

Semesters
VakkenVakkencatalogus >1a1b2a2b
Ethiek in de zorg (5 EC)

Je analyseert het concept van een waardig bestaan voor ouderen, waarbij je ook uitgebreid stil staat bij ethische kwesties rondom een waardig einde.

Geestelijke Verzorging: rollen en methoden (5 EC)

In deze module onderzoek je het beroepsprofiel van de geestelijk verzorger en de positie van de geestelijke verzorging in organisaties. Je maakt kennis met de diverse methodische profielen en methoden die geestelijk verzorgers gebruiken tijdens hun werkzaamheden, ook zal je ze op elkaar uit proberen en onderzoek je de theoretische achtergrond van de methoden.

Zingeving: een eigen perspectief (5 EC)

Je onderzoekt psychologische, antropologische, filosofische en historische perspectieven op vragen rondom diversiteit in betekenissen van religie, gezondheid en welbevinden en hun consequenties voor de zorgpraktijk en - beleid.

Onderzoeksmethoden (5 EC)

Je maakt kennis met de onderzoekscyclus en richt je op de deelcyclus van het onderzoeksontwerp. Je ontwerpt stap-voor-stap je eigen onderzoek, samen met je begeleider. Je leert verschillende methoden van dataverzameling en -analyse kennen die passen bij je onderzoeksvraag en onderzoeksbenadering.

Psychopathologie en religie (5 EC)

Je maakt kennis met de (godsdienst)psychologische theorievorming rond de verhouding van geestelijke gezondheid en religie, namelijk psychopathologie. Je leert de relatie psychische problematiek-religie net als kenmerken van enkele centrale psychopathologische beelden verwoorden vanuit een psychodynamisch kader aangevuld met enkele psychoanalytische concepten en omschrijvingen vanuit de diagnostische categorisatiesystemen DSM V en/of ICD-10.

Masterstage (15 EC)

Je hebt de keuze tussen een praktijkstage en een onderzoeksstage in het werkveld van de Geestelijke Verzorging.

Masterscriptie + Forum Scriptorium (20 EC)

Tijdens de scriptie seminar bijeenkomsten zal de verschillende aspecten van schrijven, plannen en onderzoeken van een scriptie bespreken en oefenen. Door peer-review zal je regelmatig feedback ontvangen. Methodologieën als interviews houden, observeren, discourse analysis en statistische analyse zal je ook gaan onderzoeken.

Studielast

Gemiddeld 40 uur college en zelfstudie per week

1 ECTS staat voor 28 uur. Een jaar bedraagt 60 ECTS aan studiepunten. Je hebt gemiddeld 6 contacturen per week, de rest is zelfstudie.

Curriculum

Het is mogelijk de opleiding in deeltijd te volgen.

Studeren in het buitenland

  • Studeren in het buitenland is niet voorzien
  • Voor gemiddeld 20 weken
  • Maximaal 30 EC

Dit kan enkel extracurriculair.

Toelatingseisen

Doorstroommogelijkheden

Doorstromen vanaf..

VooropleidingOrganisatieInstroom
TheologieAlle HBO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Algemeen voorbereidende vakken (30 EC) en specifiek voorbereidende vakken (30 EC)

Pastoraal WerkAlle HBO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Algemeen voorbereidende vakken (30 EC) en specifiek voorbereidende vakken (30 EC)

VooropleidingOrganisatieInstroom
ReligiewetenschappenRijksuniversiteit Groningen

Pre-master in keuzeruimte van de vooropleiding

Extra informatie:

Specifiek voorbereidende vakken: Geestelijke verzorging in beeld, Rituelen in theorie en praktijk, Filosofie als levenskunst en Trauma, rouw, zingeving en welzijn.

TheologieRijksuniversiteit Groningen

Pre-master in keuzeruimte van de vooropleiding

Extra informatie:

Specifiek voorbereidende vakken: Geestelijke verzorging in beeld, Rituelen in theorie en praktijk, Filosofie als levenskunst en Trauma, rouw, zingeving en welzijn.

Psychologie (EN)Rijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

SociologieRijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

PsychologieRijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master van maximaal 60 EC

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Pedagogische WetenschappenRijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Midden-OostenstudiesRijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Communication and Information StudiesRijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Geschiedenis (deeltijd)Rijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Global Responsibility & LeadershipRijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Liberal Arts and SciencesRijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

FilosofieRijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

GeschiedenisRijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

GeneeskundeRijksuniversiteit Groningen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

VooropleidingOrganisatieInstroom
HumanistiekAlle WO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van algemeen en specifiek voorbereidende vakken afhankelijk van het gevolgde programma. Max 60 ECTS

ReligiewetenschappenAlle WO instellingen

Pre-master in keuzeruimte van de vooropleiding

Extra informatie:

schakelprogramma in bachelor (minor Geestelijke Verzorging) of premaster Geestelijke Verzorging (30 ECTS)

TheologieAlle WO instellingen

Pre-master in keuzeruimte van de vooropleiding

Extra informatie:

schakelprogramma in bachelor (minor Geestelijke Verzorging) of premaster Geestelijke Verzorging (30 ECTS)

FilosofieAlle WO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Psychologie (EN)Alle WO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van max 60 ECTS

SociologieAlle WO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van max 60 ECTS

Culturele Antropologie en OntwikkelingssociologieAlle WO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Gezondheid en MaatschappijAlle WO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

GeneeskundeAlle WO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Theology and Religious StudiesAlle WO instellingen

Pre-master in keuzeruimte van de vooropleiding

Extra informatie:

Schakelprogramma in bachelor (minor Geestelijke Verzorging) of premaster Geestelijke Verzorging (30 ECTS)

Theologie (joint degree)Alle WO instellingen

Pre-master in keuzeruimte van de vooropleiding

Extra informatie:

Schakelprogramma in bachelor (minor Geestelijke Verzorging) of premaster Geestelijke Verzorging (30 ECTS)

Gezondheid en LevenAlle WO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

GezondheidswetenschappenAlle WO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Liberal Arts and SciencesAlle WO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Liberal Arts and Sciences (joint degree)Alle WO instellingen

Via een pre-master

Extra informatie:

Premaster van 60 ECTS

Toelatingseisen

Specifieke eisenExtra informatie
vooropleiding

Bachelor Theologie of Religiewetenschap (WO) met premaster van specifiek voorbereidende vakken (30 ECTS). Heb je een andere afgeronde HBO- of WO-opleiding (bachelor of master) dan volg je eerst een premaster van maximaal 60 ECTS, bestaande uit algemeen voorbereidende vakken en specifiek voorbereidende vakken.

cijferlijst

Een overzicht van en een toelichting op de gevolgde vakken.

taaltoets cijfer

Niet-Nederlandse studenten kunnen toegelaten worden na het behalen van het NT2 staatsexamen (Nederlands als tweede taal).

overige toelatingseisen

Heb je geen bacheloropleiding op het gebied van Theologie of Religiewetenschappen, dan volg je eerst een premasterprogramma. Op basis van aangetoonde expertise kun je voor elementen uit het premasterprogramma vrijstelling krijgen.

Aanmeldingsprocedure

Studenten met een Nederlands bachelor diploma sturen na aanmelding in Studielink alle benodigde documentatie naar studentoffice.rcs rug.nl.

Nederlandse studenten met een buitenlands bachelordiploma, sturen na aanmelding in Studielink hun documentatie in via het Progress Portal. Hierover ontvang je instructies nadat jij je hebt aangemeld in Studielink.

Inschrijvingsdeadlines

Type studentDeadlineStart opleiding
Nederlandse studenten01 mei 202501 september 2025
Collegegeld
NationaliteitJaarKostenVorm
EU/EER2024-2025€ 2530voltijd
  • Indien je na 1 september 1991 een doctoraal- of masterdiploma hebt behaald, betaal je het Instellingscollegegeldtarief II. Dit is een hoger collegegeld. Dit geldt niet voor de premaster, daarvoor betaal je een vergoeding die voor iedereen hetzelfde is, ongeacht vooropleiding.
  • Als je een niet-Nederlandse vooropleiding hebt, betaal je inschrijfgeld voor je diplomawaardering.

Praktische informatie voor:

Na je studie

Arbeidsmarkt

Als geestelijk verzorger kun je aan het werk in zorginstellingen zoals ziekenhuizen, verpleeghuizen en instellingen voor mensen met een verstandelijke beperking. Je kunt ook terecht bij de krijgsmacht of in gevangenissen. Je kunt aan de slag als beleidsmedewerker bij de overheid. Het is ook mogelijk te werken als adviseur in een medisch-ethische commissie. Tegenwoordig beginnen steeds meer geestelijk verzorgers een eigen bedrijf.

Kijk voor voorbeelden van plekken waar onze alumni terecht komen op ons alumni-overzicht.

Of kijk op de website Geestelijke Verzorging in Nederland om een beeld te krijgen van het beroep van Geestelijk Verzorger.



Potentiële beroepen

  • Zorg en Welzijn

    Tijdens je studie heb je je verdiept in uiteenlopende religieuze tradities en levensbeschouwingen. Je hebt geleerd hoe je groepen en individuen kunt begeleiden bij het zoeken naar zin en houvast in hun leven. Als geestelijk verzorger kun je aan het werk in een zorginstelling, bijvoorbeeld een algemeen of psychiatrisch ziekenhuis, een verpleeghuis of instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. Geestelijk verzorgers zijn ook werkzaam bij de krijgsmacht of in gevangenissen. Tegenwoordig zijn steeds meer geestelijk verzorgers 'vrijgevestigd', wat betekent dat ze niet in dienst zijn van een instelling, maar bijvoorbeeld werken als ZZP-er.

  • Advies en Beleid

    Tijdens je studie leer je reflecteren op het beroep van geestelijk verzorger en de plaats van de geestelijke verzorging in het reguliere zorgsysteem. Aan de hand van casus en de zorgpraktijk vergaar je kennis over en inzicht in ethische kwesties. Je kunt aan de slag als beleidsmedewerker bij de overheid of een zorginstelling. Denk ook aan adviserende functies, bijvoorbeeld in een medisch-ethische commissie.

  • Wetenschap

    Traditionele vormen van religiositeit maken plaats voor nieuwe manieren om het leven zin en betekenis te geven. Wat is daarbij de rol van de geestelijk verzorger? En welke functie vervult de professie in de hedendaagse gezondheidszorg? Voor het afbakenen en definiëren van het werkveld is het belangrijk beroepspraktijk en wetenschap met elkaar te verenigen. Dit masterprogramma rust je toe om daar een bijdrage aan te leveren.

Onderzoek

Onderzoek

In de sectie godsdienstpsychologie & geestelijke verzorging wordt onderzoek gedaan naar het veranderende beroep van geestelijke verzorging in de huidige maatschappij. Mensen zoeken op heel verschillende manieren naar zin en levensoriëntatie, zowel op seculiere als op religieuze wijze. Geestelijk verzorgers werken ook steeds meer samen met andere professionals in zorg en welzijn. Hoe krijgt constructieve uitwisseling rond deze existentiële dimensie vorm in diverse (werk)contexten?

We onderzoeken hoe geestelijk verzorgers op deze ontwikkelingen inspelen, bijvoorbeeld in relatie tot rituelen en deskundigheidsbevordering. We onderzoeken ook hoe geestelijk verzorgers duidelijk kunnen maken wat hun discipline bijdraagt aan zorg en welzijn, bijvoorbeeld door effectonderzoek en onderzoek naar werkwijzen van geestelijk verzorgers. Inzichten uit actueel onderzoek vormen een belangrijk deel van de leerstof. Studenten leveren ook zelf een bijdrage aan het lopende onderzoek van hun docenten.

Het onderzoek op het gebied van geestelijke verzorging valt onder het Centre for Religion, Health and Wellbeing.

Docenten en hun expertise

  • Hanneke Muthert is hoogleraar godsdienstpsychologie, met bijzondere aandacht voor geestelijke verzorging en welzijn. Haar onderzoek richt zich onder meer op de aardbevingsregio, zinvolle gespreksvoering (bijvoorbeeld in de ziekenhuiszorg), laaggeletterdheid, en rouw, trauma en zingeving in de geestelijke gezondheidszorg.
  • Anja Visser-Nieraeth is universitair docent geestelijke verzorging, en haar onderzoek richt zich onder meer op gezondheidspsychologie en spirituele zorg.
  • Gorazd AndrejĨ is universitair docent godsdienstfilosofie, en binnen deze opleiding geeft hij college over ethiek in de gezondheidszorg.
  • Kim Knibbe is universitair hoofddocent sociologie en antropologie van religie, en ze doet vanuit deze wetenschappelijke disciplinies onderzoek naar thema's als gender, seksualiteit, zingeving en werk.
  • Jelle Wiering is postdoc, en hij richt zich met zijn onderzoek onder meer op de relatie tussen betekenisvol werk, dirty work en zingeving.
Nu aanmeldenBrochureEvenementenContact
Master's Week Faculty of Religion, Culture and SocietyMeer informatie
Master's Weekdiverse locatiesMeer informatie

Contact

  • ambassadeurs (onze studentambassadeurs vertellen je graag meer over deze masteropleiding)
    Email: prospectives.rcs rug.nl
  • Drs. Thea de Boer (studieadviseur)
    Email: studieadvies.rcs rug.nl
    Telefoon: 050-363 5581

Geestelijke Verzorging in deeltijd

Bij Geestelijke Verzorging in deeltijd, kun je de opleiding in twee jaar doen. Een deeltijdjaar bedraagt 30 ECTS aan studiepunten. Je hebt gemiddeld 4 contacturen per week, de rest is zelfstudie.

Ook de premaster kun je in deeltijd doen, de totale opleiding duurt dan vier jaar.

Alle colleges worden op dezelfde dag gegeven, je hoeft dus maar één dag in de week college te volgen.


Opbouw deeltijdopleiding

Jaar 1

  • Geestelijke Verzorging: rollen en methoden (1e semester)
  • Zingeving: een eigen perspectief (1e semester)
  • Psychopathologie en Religie (1e semester)
  • Stage (2e semester)


Jaar 2

  • Ethiek in de Zorg (1e semester)
  • Onderzoeksmethoden (1e semester)
  • Scriptie klas (1e en 2e semester)
  • Scriptie schrijven (1e en 2e semester)


Collegegeld

Er geldt een speciaal deeltijdtarief, zowel voor het wettelijk collegegeld, als voor instellingscollegegeld. Je betaalt het hogere instellingscollegegeld als je al een masterdiploma hebt (tenzij je dit diploma voor 1991 hebt behaald).

Lees meer

Premaster Geestelijke Verzorging

Heb je geen bacheloropleiding op het gebied van Theologie of Religiewetenschappen, dan volg je eerst een premasterprogramma van 60 ECTS. Op basis van aangetoonde expertise kun je voor elementen uit het premasterprogramma vrijstelling krijgen. Voor aanvang van de opleiding vindt een matchingsgesprek plaats om wederzijdse verwachtingen te bespreken.

De algemene voorbereidende vakken (30 ECTS) worden in het Engels gegeven, maar de opdrachten en tentamens mag je in het Nederlands doen.

De specifiek voorbereidende vakken (30 ECTS) volg je grotendeels in het Nederlands.

*RUG-studenten Religiewetenschappen en Theologie die dit vak reeds hebben afgerond in de bachelor, hebben een keuzeruimte van 7,5 ECTS.

Voor de premaster betaal je geen collegegeld, maar een vergoeding op basis van het aantal te behalen ECTS per jaar.

Lees meer

Studieverenigingen

Gerardus van der Leeuw

Gerardus van der Leeuw is de studievereniging van de Faculteit Religie, Cultuur en Maatschappij aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Naast verbredende activiteiten (bijvoorbeeld lezingen of carrière-evenementen) voor zowel de opleiding Religiewetenschappen als de opleiding Theologie, organiseren ze ontspannende activiteiten zoals borrels en trips naar het buitenland.
http://www.gerardusvanderleeuw.nl/
Lees meer
Studentprofiel

Deze master is iets voor jou, als je in een veranderende zorgcontext de vertaalslag wil maken tussen existentiële vragen en een passend zorgaanbod. Je bent niet bang op zoek te gaan naar de vraag achter de vraag. Je hebt affiniteit met heel diverse spirituele vragen en bent geïnteresseerd in ethische discussies. Bovenal wil je mensen ondersteunen bij het zoeken naar zin(geving).

Studiebegeleiding

Als masterstudent wordt een grote mate van zelfstandigheid van je verwacht. Indien nodig kun je gebruikmaken van verschillende vormen van studiebegeleiding en studieondersteuning. Zo kun je een beroep doen op de studieadviseur. Tijdens het schrijven van je scriptie krijg je persoonlijke begeleiding van een van de docenten.

Bij de studieadviseur kun je terecht als je twijfelt over je eigen kunnen of als je om wat voor reden dan ook studievertraging dreigt op te lopen of hebt opgelopen. Tijdens het schrijven van je scriptie word je intensief begeleid. Zo volg je binnen je masterprogramma een scriptieseminar, waarin alle aandacht uitgaat naar de vraag hoe je het schrijven van een masterscriptie moet aanpakken en waar de voortgang van het proces zoveel mogelijk wordt bewaakt. Daarnaast krijg je structurele begeleiding van de docent die inhoudelijk deskundig is op het terrein van je scriptie.