UB koopt uniek getijdenboek uit klooster Selwerd

Sinds kort is de UB Groningen een uniek handschrift rijker: een getijdenboek geschreven rond 1480 in klooster Selwerd. Het is een product van de tijd waarin Groningen en omstreken tot de culturele voorhoede van de Lage Landen behoorden. Twee abten speelden hierin een cruciale rol. Hendrik van Rees was abt van klooster Aduard en patroon van de humanistische avant-garde waarvan Rudolf Agricola de verpersoonlijking werd. Hendrik Vries was Agricola's vader en abt van klooster Selwerd, waar dit manuscript is geschreven. De geschilderde versiering ervan is waarschijnlijk uitgevoerd in een atelier in de stad Groningen.

De digitale versie van dit boek is beschikbaar in RUG Digitale Collecties. Het fysieke boek is in te zien in de leeszaal Bijzondere Collecties van de UB.

Rijk versierde inhoud

Het boek bevat de getijden in de destijds razend populaire vertaling van Geert Grote uit Deventer. Drie vaste onderdelen van elk getijdenboek zijn in de loop van de eeuwen uit dit manuscript verwijderd: de Kalender, de Mariagetijden en de Litanie van alle heiligen. Waarschijnlijk bevatte dit boek oorspronkelijk ook miniaturen.

Nog wel aanwezig zijn drie gehistorieerde initialen (beginletters waarin een “historie” is geschilderd), 22 verluchte initialen en veel geschilderde decoraties in de marges met goud, lila, blauw en andere kleuren die kenmerkend zijn voor manuscripten van die periode uit kloosters in deze regio (met name Selwerd, Thesinge).

Getijdenboeken

De UB Groningen bezit een aantal middeleeuwse getijdenboeken uit kloosters in de omgeving. Wie meer wil weten over het getijdenboek in de Lage Landen van toen, kan terecht bij deze boeiende podcast met Anna Dlabačová en Lieke Smits van de Universiteit Leiden.

Over dit getijdenboek uit klooster Selwerd verschenen op 6 augustus een dit artikel in het Dagblad van het Noorden en dit artikel in het Nederlands Dagblad.