De keuzes van Y

Dit gaat over Y. Y bezit iets prachtigs. Y heeft de mogelijkheid zijn leven vorm te geven zoals hij dat zelf wil. Hij heeft eindeloze vrijheid. Na verdieping en vergelijking maakt Y weloverwogen keuzes. Succes ligt binnen handbereik. Dit gaat over Y, maar ook over hoe zijn vrijheid zijn geluk voor de voeten loopt.

Ik ben Y. En jij waarschijnlijk ook. Iedereen die pakweg tussen 1980 en 2000 is geboren valt onder generatie Y. We vormen samen een generatie die gemiddeld genomen gelooft dat onze levens maakbaar zijn. Dankzij onze keuzevrijheid is succes bereikbaar geworden. Denken we. We voelen meer drang dan andere generaties om te presteren. Omdat presteren mogelijk is. Met goede studieresultaten, een belangrijke bijbaan en een geweldige vriendengroep. Dat je dan ook nog eens heel gezond moet eten, genoeg moet sporten en genoeg moet slapen hoort er gewoon bij. Omdat je de mogelijkheden hebt.

De keuzeparadox

Y maakt keuzes, maar dat maakt hem lang niet altijd gelukkig. Kiezen is verliezen, weet Y. Want wanneer hij kiest voor het één, dan loopt hij het ander mis. Als een keuze toch niet zo optimaal blijkt te zijn, dan is dat de schuld van de maker van die keuze. In ‘The Paradox of Choice’ gaat de Amerikaanse psycholoog Barry Schwartz verder in op de keerzijde van onze keuzevrijheid. Zodra we daadwerkelijk geloven dat we onze eigen levens vorm kunnen geven, dan stellen we ons persoonlijk verantwoordelijk voor alles dat nog niet zo is zoals we het zouden willen, legt Schwartz uit. Dat maakt het soms lastig. De maximizer heeft het er in ieder geval moeilijk mee.

Maximizers en satisficers

Herbert Simon beschreef maximizers als de mensen die na lang wikken en wegen een besluit nemen. Zo hopen ze de beste keuze te maken. Het zijn onder andere de scholieren die elke mogelijke open dag mee willen maken voordat ze een studie kiezen. Daar tegenover staan de satisficers: de mensen die tevreden zijn met een van de eerste mogelijkheden die goed genoeg is. Maximizers maken dan misschien gemiddeld betere keuzes, maar ze zijn er wel minder gelukkig mee. De ‘maximizende’ Y ziet makkelijker de nadelen van zijn keuze in, want blijven vergelijken met alles dat nog meer mogelijk was is zijn tweede natuur.

Blijven lachen

Hoewel de satisficers niet in alle opzichten toonbeelden zijn, valt er veel van ze te leren. Dat het na maken van een keuze goed is om te stoppen of minderen met vergelijken, bijvoorbeeld. Of dat je na het kiezen bewust zou moeten focussen op de positieve resultaten van dat besluit, in plaats van de negatieve. En dat we de druk van een keuze niet onnodig groot zouden moeten laten worden. Want een leven is lang, en keuzes die bepalend zijn voor de rest van je leven zijn er bijna niet. Y leeft immers in een tijd die gekenmerkt wordt door mogelijkheden. Het moeten maken van veel keuzes betekent dat er ook veel nieuwe keuzes zullen blijven komen. Zo bekeken volgt na een verkeerde keuze altijd een volgende kans.

Het ga je goed, Y.