Boekencollectie H. Wilhelmi

Collectiebeschrijving gemaakt door:

Anike van Noort, 2025

Beknopt overzicht

Naam:

Wilhelmi, Hermannus (Willems, Harmen), (…-1665/1668), landmeter

Omvang:

192 boekdelen

Taal/talen: 

Latijn, Nederlands, Frans, Duits, Grieks

Samenvatting:

De Wilhelmi collectie is op 15 mei 1669 aangekocht door de curatoren van de RUG, mede dankzij de bemiddeling van burgemeester en curator Johannes à Julsingha. 

Eigenaar: 

Universiteitsbibliotheek Groningen

Bewaarplaats: 

Universiteitsbibliotheek Groningen, afdeling Bijzondere Collecties

Herkomst en verwerving

Biografie

De Wilhelmi-collectie is op 15 mei 1669 aangekocht door de toenmalige curatoren van de Rijksuniversiteit Groningen. Door een vermelding in de eerste en handgeschreven catalogus is bekend dat de curatoren op 10 november 1668 besloten om de boeken te kopen. Op 15 mei 1669, een half jaar later, werd de collectie daadwerkelijk gekocht voor een bedrag van 800 gulden. De bibliothecaris in 1669 (Gerhardus Lammers) hield de boeken niet bij elkaar in één collectie, zoals nu het beleid zou zijn, maar deelde de banden in op basis van onderwerp. Met behulp van de gegevens uit de catalogus werd het mogelijk om de volumes te herkennen en zo de Wilhelmi bibliotheek te reconstrueren. Hoewel in de Syllabus staat aangegeven dat de collectie 200 boekdelen bevatte, telt de huidige Wilhelmi-collectie 192 boekdelen. 

De Wilhelmi-collectie dankt haar naam aan de vroegere eigenaar van de banden: Harmen Willems (Hermannus Wilhelmi). Over Willems is weinig bekend, behalve dat hij landmeter was en in 1661 werd aangesteld als ingenieur. Ook is bekend dat Willems op 9 april 1659 twee huizen op eigen grond kocht in de Stad samen met zijn echtgenote Hittie Wijghers. Hieruit kan worden geconcludeerd dat hij een bemiddeld man moet zijn geweest, die het zich kon veroorloven land te kopen en een omvangrijke bibliotheek aan te leggen. Ook de sterfdatum van Willems is niet zeker. Waarschijnlijk is hij ergens tussen 1665, het meest recente publicatiejaar in de lijst, en 10 november 1668, de datum waarop werd besloten zijn boeken te kopen, overleden. 

Verwerving

De stukken uit deze collectie zijn aangekocht op 15 mei 1669 van de nabestaanden van Harmen Willems.

Inhoud en samenstelling

De collectie bevat 192 boekdelen, die vooral over wiskunde, astronomie, vestingbouw, geografie en architectuur gaan. Veel van het materiaal is geïllustreerd.

Opmerkingen

De aankoop van de Wilhelmi-collectie wordt vermeld in de eerste en handgeschreven catalogus, oftewel de Syllabus Librorum Academicorum van 1619. Tot 1700 werden sommige aanwinsten aan de Syllabus toegevoegd. Dit geldt ook voor de Wilhelmi-collectie. 

De banden staan ook vermeld in de eerste geprinte catalogus uit 1669, samengesteld door Gerhardus Lammers (1642-1719).

Aanwijzingen voor de gebruiker

Aanvraaginstructie

Het materiaal in deze collectie kan worden aangevraagd via SmartCat.

Gebruik / Reproductie

Voor de voorwaarden van gebruik en reproductie, zie onze webpagina

Literatuur 

Huisman, Gerda C. “Een ingelijfde collectie weer vrijgemaakt: De boeken van een zeventiende-eeuwse landmeter in de Universiteitsbibliotheek Groningen.” Uit Om het boek: Cultuurhistorische bespiegelingen over boeken en mensen, redacteurs: Wim van Anrooij, Anna Dlabačová, Erik Geleijns, Jef Schaeps, Geert Warnar en Sylvia van Zanen, 274-280. Hilversum: Uitgeverij Verloren, 2020.

Huisman, Gerda C. The university library of Groningen: Four hundred years of history in four buildings, forty collections and infinite pictures. Groningen: Barkhuis & University Library Groningen, 2014.

Gecontroleerde trefwoorden

Personen 

Lammers, Gerhardus http://viaf.org/viaf/288018504 

Geografische namen

Groningen http://viaf.org/viaf/127790264 

Universiteitsbibliotheek Groningen http://viaf.org/viaf/155670113