Jacobus Cornelis Kapteyn (1851-1922)
Jacobus Cornelius Kapteyn werd in 1851 geboren en ging in 1868 wis- en natuurkunde studeren aan de Universiteit te Utrecht. Hier promoveerde hij in 1875 en werd, 27 jaar oud, hoogleraar in de astronomie te Groningen.
Toen Kapteyn als eerste hoogleraar deze nieuwe leerstoel aanvaardde, was er nog geen observatorium. Noodgedwongen sloeg hij voor zijn onderzoek een andere richting in.
In de sterrenwacht bij Kaapstad werkte de astronoom David Gill op dat moment aan de Cape Photographic Durchmusterung, een fotografische registratie van sterren, om onderzoek te kunnen doen naar de structuur van hun constellatie.
Kapteyn nam de taak op zich de grote aantallen gefotografeerde sterren uit te meten. Hij slaagde er met zijn assistent in om in zeven jaar de posities en helderheid van 454.875 sterren te meten. Hij dwong daarmee respect af in de gehele astronomische wereld.
In 1904 ontwierp Kapteyn een plan om het internationale onderzoek beter op elkaar af te stemmen, het Plan of Selected Areas. Uit dit plan leidde hij een model voor de verdeling van sterren in de ruimte af, het Kapteyn Universe.
Kapteyns levenswerk betrof de bepaling van de structuur van ons Melkwegstelsel en door zijn ontdekking van 'sterstromen' is hij een van de belangrijkste astronomen van zijn tijd geworden.
De afdeling Sterrenkunde van de Rijksuniversiteit Groningen draagt de naam van Kapteyn: het Kapteyn Instituut.
Film en audio-interview over Jacobus Cornelius Kapteyn
In een korte film en een uitgebreid audio-interview, opgenomen ter gelegenheid van het 400-jarig bestaan van de Rijksuniversiteit Groningen, vertelt emeritus hoogleraar Sterrenkunde Piet van der Kruit over de vader van de Nederlandse astronomie: Jacobus Cornelius Kapteyn.
| Laatst gewijzigd: | 13 augustus 2021 15:19 |