Vernauwd bekken van een vrouw uit Warffum

Dit ‘algemeen vernauwd plat rachitisch bekken’ uit 1820 is afkomstig van een alleenstaande vrouw uit het armenhuis van Warffum. Ze was al in de dertig en misvormd door de Engelse ziekte, een vervorming van het skelet door een tekort aan vitamine D en zonlicht.

Ze verkeerde al uren in barensnood toen de predikant, dominee Abbring, bij haar bed werd geroepen. Hij probeerde haar nog te helpen met een tangverlossing, maar dat mislukte jammerlijk.

Uiteindelijk was er geen andere oplossing dan de vrouw op een boerenkar naar Middelstum vervoeren – tien kilometer verderop– waar de jonge arts Emo Wichers een praktijk had. Deze legde haar op de keukentafel en besloot tot een keizersnede. Vanzelfsprekend zonder verdoving en zonder steriele voorzorgsmaatregelen. Narcose kwam immers pas na 1846 in zwang en ook het belang van hygiëne was nog niet bekend.

Dat het verhaal niet goed afliep, was te verwachten. Het kind kwam dood ter wereld en de moeder stierf enige dagen later door buikvliesontsteking.

Eigenlijk waren haar kansen al verkeken, toen de predikant zonder kennis van zaken aan de slag was gegaan. Hij zal het buikvlies beslist beschadigd en geïnfecteerd hebben. Hij is later terechtgewezen voor zijn gedrag. Maar dat mocht voor deze vrouw niet meer baten.