Korwar uit Nieuw-Guinea

De houten figuurtjes op deze plank zijn zogenaamde korwar-beelden. Dat zijn een speciaal soort voorouderbeelden die de Papua’s rond de vroegere Geelvinkbaai in Nieuw-Guinea maakten. De beelden zijn intensief bestudeerd door de Groningse theoloog en antropoloog Theo van Baaren.

Het woord korwar betekent ‘dodenziel’. De beelden dienden als een manier om met de dode te communiceren. Oorspronkelijk werd dan de schedel op een klein houten onderlichaam gezet. Op verzoek van Nederlandse zendelingen werd dat in het begin van de vorige eeuw echter verboden door het koloniale bestuur.

De korwar kon echter ook een onderdeel zijn van andere voorwerpen, zoals een amulet en werd dan meegenomen door een krijger in de strijd.

De beelden laten meestal een schild of hekwerk zien, waarachter de voorouder hurkt. Wat dat schild betekent is nog altijd onderwerp van veel discussie. Waarschijnlijk verwijst het schild naar de moedige rol van de voorouder in de strijd.

Korwars boden bovennatuurlijke bescherming bij de koppensneltochten van de Papua’s. Hij zou de krijger onzichtbaar maken. Ook binnenshuis werden korwars gebruikt. Dan ontving hij offers en vroeg de familie hem - door tussenkomst van een sjamaan - om advies, hulp en voorspoed.

Van Baaren bracht dit soort wetenswaardigheden als eerste bijeen in een beroemd geworden standaardwerk over korwars uit 1968.

Met de korwar-beelden zelf liep het minder goed af. In hun pogingen de Papua’s te kerstenen werden grote aantallen beelden door de zendelingen vernietigd. Er is tegenwoordig geen korwar meer in Nieuw-Guinea te vinden.