Sustainable Development Goals in het Westerkwartier

Mondiale vraagstukken vragen vaak om lokale actie. Dat ziet de gemeente Westerkwartier ook. Zij willen met hun beleid daarom graag beter aansluiten bij de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG) van de Verenigde Naties. Vier studenten van de career minor hielpen de gemeente in het onderzoek naar hoe je dat het beste zou kunnen doen. De resultaten van het onderzoek leest u hier.

Van mondiaal naar lokaal

In 2015 formuleerden de Verenigde Naties 17 duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG) voor een betere wereld. De doelen moeten leiden tot een wereld  zonder extreme armoede of honger, meer gendergelijkheid en minder inkomensverschillen, maar ook een planeet die we beschermen tegen klimaatverandering en verlies van biodiversiteit. Het zijn grote uitdagingen, waar lokale overheden ook graag een bijdrage aan leveren.

Veel lokale overheden doen al van alles om de SDG’s te halen, alleen zijn ze zich daar nog niet zo bewust van. Zo wordt er bijvoorbeeld beleid gemaakt om armoede in de gemeente aan te pakken of duurzame initiatieven te stimuleren. De gemeente Westerkwartier wil daar bewuster mee aan de slag; hoe kunnen we ons gemeentelijk beleid beter laten aansluiten bij die duurzame ontwikkelingsdoelstellingen? Hoe doen andere gemeenten dat? En wat voor kansen en subsidiemogelijkheden levert dat op?  De gemeente trok aan de bel bij de Wetenschapswinkel Taal, Cultuur en Communicatie, die deze vraag in de Career Minor uitzette.

Opzet van het onderzoek

Vier studenten van de studie Internationale Betrekkingen (IRIO) gingen binnen de career minor met dit vraagstuk aan de slag. Anouk Bakker, Elias Faour, Eilina Sonnema en Anna Spiridakis deden een tweeledig onderzoek. Ten eerste spraken de studenten met 12 Nederlandse gemeenten die al iets met de duurzame ontwikkelingsdoelen doen. Op deze manier kregen de studenten een overzicht van de verschillende concrete mogelijkheden om de SDG’s te koppelen aan gemeentelijk beleid, en konden ze de gemeente Westerkwartier adviseren over mogelijke intiatieven om te ontplooien en welke mogelijke valkuilen er liggen.

Zo leerden de studenten dat de introductie van SDG's vaak verschillende partijen in een gemeente samenbrengt en hun gericht laat werken aan een groter doel. Zo werkt de gemeente Oldenzaal samen met basisscholen om schoolpleinen groener te maken, en  werkt de gemeente Oosterhout samen met bedrijven om zonnepanelen op bedrijfspanden te krijgen. Opgaveleider Duurzaamheid Piet Ackermans van de gemeente Oosterhout: “[Al twee jaar] benaderen wij met een adviseur alle bedrijven in Oosterhout; met de vraag op welke manier zij mee willen doen om op hun eigen dak zonnepanelen neer te leggen. En inmiddels hebben een veertigtal ondernemers dat al wel gedaan, dus van het doel van honderdduizend zonnepanelen liggen er inmiddels al vijfenveertigduizend op de daken.”

Ten tweede voerden de RUG-studenten een enquête uit onder 372 bewoners van de gemeente Westerkwartier, om een beter beeld te krijgen van welke VN-doelstellingen bekend zijn en welke lokaal aanspreken. Uit de enquête blijkt dat de bewoners van de gemeente Westerkwartier de sociale doelstellingen als het uitbannen van armoede en honger het belangrijkste vinden. Maarten Groeneveld, Programmamanager Regionale Voedselketens Gebiedscoöperatie Westerkwartier, zegt hierover: ‘De gemeente vindt voedsel een heel belangrijk thema. Voedsel kun je ook gebruiken als middel om bepaalde doelen te halen. Voedsel verbindt ook. Voedsel raakt het gezinsleven.’

Aanbevelingen en implementatiemodel

De studenten combineerden beide onderzoeksmethoden tot een viertal aanbevelingen voor de gemeente. Anouk, Elias, Eilina en Anna raden de gemeente aan om de SDG’s als paraplu te gebruiken voor bestaande initiatieven en drie thema’s te introduceren om duurzame initiatieven onder te brengen: duurzaam voedselbeleid, klimaat en milieu en wereldburgerschap. Zo is het advies van de studenten om de bestaande internationale vriendschapsverbanden nieuw leven in te blazen. Verder gaven de studenten de gemeente ook een mogelijke planning  voor de implementatie mee. Te beginnen met een bewustwording binnen de interne organisatie, en vanuit de gemeenten bewoners bewustmaken en mobiliseren. Het uiteindelijke doel is dat bewoners en de gemeente samen optrekken in het realiseren van de VN-doelstellingen.