Prof. J.C.M. Warnsick Fellowship voor Arjen Bloem

Letterenstudent Arjen Bloem zal in 2024 voornamelijk te vinden zijn in Het Scheepvaartsmuseum van Amsterdam. Afgelopen december kreeg hij namelijk de Prof. J.C.M. Warnsick Fellowship toegekend. Hij heeft daarmee toegang tot de volledige collectie van het museum en wordt voorzien in een eenmalig stipendium van maximaal € 4.000 ten behoeve van maritiem-historisch onderzoek. Arjen, die deze maand bij de Faculteit der Letteren afstudeert aan de master Geschiedenis en afkomstig is van Terschelling, heeft zich zijn gehele studietijd verdiept in maritieme onderwerpen. Met het fellowship krijgt hij de mogelijkheid om onderzoek te doen naar een hoofdpersoon van zijn huidige scriptieonderwerp: Willem van der Does. We spraken Arjen over zijn plannen.

Kun je ons iets vertellen over je scriptie?

“Mijn scriptie gaat over twee gepubliceerde reisverhalen van de poolexpedities van Sjef van Dongen en Willem van der Does”, zegt Arjen. “In deze reisverhalen (gepubliceerd tussen 1929 - 1955), onderzoek ik de verwerking van buitenliteraire doelstellingen door de auteurs, uitgeverijen en lezers en bekijk ik hoe ze vervaardigd zijn en hoe het nationalisme tot uiting komt in een Europa dat op dat moment in geopolitieke spanning verkeert.”

Willem van der Does (1889-1966), was een Nederlandse schilder die, zover bekend, als eerste Nederlander in de twintigste eeuw voet zette op de landmassa van Antarctica. Hij nam van 1923-1924 deel aan een expeditie op de Noorse walvisvaarder Sir James Clark Ross naar de Rosszee, gelegen onder Antarctica. Willem genoot met volle teugen van de scheepsreis. Hij schreef in zijn dagboek en tekende meer dan 180 inkttekeningen. “Zijn beschrijvingen over de vergezichten vanaf het schip, albatrossen, flora en fauna op de eilanden, maar ook de menselijke eigenschappen van pinguïns zijn lyrisch”, zegt Arjen.

Wat verwacht je van de collectie van Het Scheepvaartsmuseum?

“Ik ben straks op de perfecte plek voor maritiem-historisch onderzoek. Er ligt zoveel materiaal dat amper is onderzocht.” De collectie van Het Scheepvaartmuseum is een belangrijke bron van kennis en inspiratie over de Nederlandse maritieme geschiedenis en cultuur, van de zestiende eeuw tot vandaag. Het museum is in bezit van een van de grootste en belangrijkste maritieme collecties ter wereld, waaronder schilderijen, scheepsmodellen, navigatie-instrumenten en zeekaarten.

Wat hoop je te bereiken?

Tijdens het fellowship wil Arjen meer te weten komen over de tekeningen en schilderijen die Willem van der Does produceerde tijdens en na zijn deelname aan de expeditie. “Binnen het onderzoek gaat mijn aandacht vooral uit naar het contextualiseren van illustraties en schilderijen uit de collectie van Het Scheepvaartmuseum, alsmede de invloed die Willem’s reisverhaal heeft gehad op de herintroductie van de walvisvaart in Nederland in de twintigste eeuw. Verschillende perspectieven, zoals het literaire en artistieke aspect van egodocumenten, worden hierin toegepast. Daarbij komen poolexpedities in een nieuw licht te staan met het oog op klimaatverandering. Het werk van Willem van der Does laat een wereld zien die voor de eigentijdse mens niet meer bestaat of op het punt staat te verdwijnen; daardoor ontstaat ook een historisch perspectief binnen de Nederlandse poolgeschiedenis”, zegt Arjen.

We wensen Arjen veel succes met zijn interessante onderzoek!

Wil je meer weten over het Prof. J.C.M. Warnsinck Fellowship of andere Fellowships van Het Scheepvaartmuseum? Kijk op de website van Het Scheepvaartsmuseum voor meer informatie.