It is all under control

Hoe bacteriën grote osmotische schommelingen overleven

De door Marco van den Noort opgedane kennis tijdens zijn promotieonderzoek draagt bij aan een beter begrip over hoe bacteriën grote osmotische schommelingen overleven tijdens infectie of groei onder extreme industriële condities.Van den Noort: 'Het Nederlandse gezegde 'op alle slakken zout leggen', betekent zoiets als overal kritiek op hebben. Het gezegde vindt zijn oorsprong in de praktijk van het doden van slakken door er zout overheen te strooien. De hoge zoutconcentratie onttrekt daarbij zoveel vocht aan de slak dat de dood erop volgt. Het hiervoor verantwoordelijke principe wordt osmose genoemd en staat centraal in dit proefschrift: we bestuderen hoe bacteriën omgaan met osmotische stress. Het onderzoek stelt fundamentele vragen over hoe bacteriën hiermee omgaan en is belangrijk omdat bacteriën, in tegenstelling tot slakken, grote osmotische schommelingen kunnen overleven. Water kan vrijelijk in en uit een bacteriële cel stromen. De meeste andere moleculen kunnen dat niet. Om verlies van water in zoute omgevingen tegen te gaan, pompen bacteriën actief moleculen naar binnen die het water binnen de cel vasthouden. Dit gebeurt door eiwitpompen die zich bevinden aan de grens tussen de binnenkant van de cel en de buitenomgeving, het celmembraan. Een belangrijke eiwitpomp voor het tegengaan van waterverlies, is OpuA. OpuA transporteert het molecuul glycine betaïne, dat de terugname van water faciliteert. De pomp moet uitermate strak gereguleerd worden, omdat teveel activiteit de cel potentieel kan opblazen, terwijl te weinig activiteit de bacterie gevoelig maakt voor osmotische stress. In dit proefschrift hebben we een cruciale stap gezet in het begrijpen van de moleculaire regulatie mechanismes van OpuA-gemedieerd glycine betaïne transport. De opgedane kennis draag bij aan een beter begrip over hoe bacteriën grote osmotische schommelingen overleven tijdens infectie of groei onder extreme industriële condities.'

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/867d88c7-1878-44c0-9c0b-6583dbc7092d