Biochemical and biomechanical regulation of the myofibroblast phenotype

Inzicht in de rol van het eiwit YAP bij fibrose

Het eiwit YAP blijkt een belangrijke rol te spelen bij de aanmaak van bindweefsel. Remming van dit eiwit zou mogelijk problemen kunnen voorkomen bij ziekten waarbij sprake is van overmatige bindweefselvorming, ofwel fibrose. Dat concludeert Bram Piersma in zijn onderzoek naar de vorming van bindweefsel.

Fibrose wordt gekenmerkt door overproductie van extracellulaire matrix (bindweefsel), waardoor organen slechter functioneren. Een voorbeeld is de ziekte van Dupuytren, waarbij extra bindweefsel rondom de pezen van hand en vingers wordt gevormd, waardoor beweging van de hand moeilijker wordt.  Normaal gesproken is er nauwe communicatie tussen cellen en het bindweefsel, en kunnen ze elkaar reguleren en zo inspelen op veranderingen in de omgeving. Bij fibrose gaat hierin dus iets mis. Meer begrip over wat er mis gaat bij fibrose kan leiden tot mogelijke behandelingen tegen deze aandoening.

Piersma onderzocht het eiwit YAP, waarvan al bekend was dat het als een soort sensor werkt die de conditie van het bindweefsel in de gaten houdt. Hij toont aan dat blokkering van YAP leidt tot minder vorming van bindweefsel. Vervolgens toonde hij aan dat de activiteit van YAP verhoogd is in weefsels van patiënten met de ziekte van Dupuytren. Dat leidt tot de vraag of YAP te remmen is, zodat de bindweefselvorming bij deze ziekte geremd kan worden. Piersma concludeert dat het medicijn Verteporfin, dat momenteel gebruikt wordt voor behandeling van de oogziekte maculadegeneratie, mogelijk een goede optie is. Voordat dit medicijn echter ingezet kan worden als medicijn tegen fibrose, is veel meer onderzoek nodig.

Bram Piersma (1986) studeerde biologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zijn onderzoek valt binnen onderzoeksprogramma Regenerate (restoring organ function by means of regenerative medicine) van het Kolff Institute van het UMCG Groningen. Het onderzoek werd gefinancierd door het Netherlands Institute for Regenerative Medicine. Inmiddels is Piersma verbonden aan de Universiteit van California in San Fransisco als postdoctoraal onderzoeker. 

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/6314d38f-84f0-4fb3-9ad7-7afc42d60475