Orthostatic hypotension in elderly patients

Orthostatische hypotensie en hypertensie bij ouderen onder de loep

Veel ouderen die uit een liggende houding opstaan, hebben last van een bloeddrukdaling, met daarbij soms duizeligheid en flauwvallen. Laura Hartog toont in haar proefschrift aan dat deze zogenaamde orthostatische hypotensie weinig of geen invloed heeft op vallen en op sterfte in een verpleeghuis. Ook toont ze aan dat de internationale richtlijnen die gebruikt worden om orthostatische hypotensie bij ouderen te meten, niet voldoet. Daarnaast concludeert zij dat de behandeling van hoge bloeddruk (hypertensie) bij kwetsbare ouderen en verpleeghuis patiënten geïndividualiseerd moet worden.

Orthostatische hypotensie, een bloeddrukdaling binnen drie minuten na een positieverandering van liggend naar staand, treedt op bij 18 – 50% van de ouderen in een verpleeghuis. Ondanks twijfelachtig bewijs wordt gesuggereerd dat orthostatische hypotensie een verhoogde kans geeft op vallen en vroegtijdig sterfte bij ouderen. Het meten van orthostatische hypotensie blijkt in de praktijk vaak lastig, doordat niet alle ouderen kunnen staan en niet overal de juiste bloeddrukmeters voorhanden zijn.

Hartog concludeert allereerst dat het uitmaakt of de metingen van de bloeddruk precies gedaan worden volgens de richtlijnen. Bij zittend meten in plaats van staand en met andere bloeddrukmeters, blijken evenveel mensen de diagnose orthostatische hypotensie te krijgen, maar blijken niet dezelfde patiënten de diagnose te krijgen. Het is dus maar de vraag of de diagnose wel bij iedere patiënt relevant is. Vervolgens concludeert Hartog dat er in het onderzochte verpleeghuis geen verband is tussen orthostatische hypotensie en vallen.

Tot slot concludeert Hartog dat de bloeddruk en kwaliteit van leven een geringe tot geen voorspellende waarde hebben in het voorspellen van sterfte in het verpleeghuis. Zij sluit af met de aanbeveling dat de benadering van orthostatische hypotensie en de definitie veranderd moeten worden en er meer studies nodig zijn om de klinische relevantie ervan te onderzoeken. Daarnaast zal de behandeling van hypertensie bij kwetsbare ouderen en verpleeghuispatiënten geïndividualiseerd moeten worden, waarbij mogelijk hogere streefwaarden gehanteerd kunnen worden.

Laura Hartog (1980) studeerde geneeskunde aan de Vrije Universiteit van Amsterdam. Zij voerde haar promotieonderzoek uit in de ISALA kliniek te Zwolle. Het onderzoek werd deels gefinancierd door het Zwols wetenschap en innovatiefonds. Momenteel is zij werkzaam als arts bij Noorderbreedte.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/11414df2-12f6-4536-88a1-59cec5688309