Buruli ulcer in West Africa

Buruli ulcus is geen pijnloze aandoening

Buruli ulcus (BU) is een ernstige, bacteriële infectieziekte die vooral voorkomt onder kinderen in West-Afrika. De ziekte gaat gepaard met zweren op armen en benen, en is geen pijnloze aandoening. Dat concludeert Janine de Zeeuw na onderzoek onder kinderen uit Ghana en Benin met deze huidaandoening. De ziekte stond te boek als ‘pijnloos’, maar voor bijna 30% van de kinderen bleek de wondverzorging zeer pijnlijk te zijn. Slechts één kind kreeg pijnmedicatie. De Zeeuw ontwikkelde een richtlijn voor personeel in ziekenhuizen en gezondheidscentra hoe pijn bij patiënten met deze huidziekte beter gemeten en bestreden kan worden.

Patiënten met BU in Afrika zoeken vaak pas laat medische hulp. Normaal is bij vroege opsporing een behandeling van acht weken antibiotica en wondverzorging voldoende, maar als de opsporing te laat is moet de zweer chirurgisch worden weggesneden. De Zeeuw onderzocht hoeveel pijn jonge BU-ziekenhuispatiënten (vanaf vijf jaar) hadden gedurende een periode van twee weken voor, tijdens en na de wondverzorging. De pijn werd gemeten door aan de patiënten te vragen om een gezichtje aan te wijzen voor de ervaren pijn. Deze gezichtjes varieerden van ‘geen pijn’ (score 0) tot ‘ondraaglijke pijn’ (score 10). De Zeeuw ontdekte dat de pijnscores over het algemeen laag waren, maar dat 30% van de patiënten veel pijn had tijdens de wondverzorging.

Gezondheidsmedewerkers in Ghana en Benin kijken anders naar pijn dan wij gewend zijn in de Westerse wereld, niet alleen omdat er vaak simpelweg geen pijnmedicatie voorhanden is, maar ook omdat artsen weinig tijd hebben voor goed pijnmanagement. Wel bevestigden de door De Zeeuw ondervraagde gezondheidsmedewerkers dat er meer aandacht nodig is voor het opsporen en behandelen van pijn bij BU-patiënten. In een tweedaagse workshop voor gezondheidspersoneel uit verschillende disciplines in Ghana en Benin ontwikkelden zij vervolgens gezamenlijk twee richtlijnen met informatie over het meten van pijn en de behandeling van pijn bij BU-patiënten: één voor gezondheidscentra en één voor ziekenhuizen.

Janine de Zeeuw (1982) werkte tot 2006 als fysiotherapeut in het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en volgde daarna een Master International Public Health aan de VU in Amsterdam. Vanaf 2011 verrichtte zij haar promotieonderzoek bij de afdeling Interne Geneeskunde/Infectieziekten van het UMCG. De Zeeuw werkt bij de Learning Community Global Health in de Geneeskunde opleiding van het UMCG.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/5f1452bd-30ae-4ffa-bb37-4e0f8039dc05