Family, housing and well-being in later life

Zie ook de website van het CBS, voor een animatie over de onderzoeksresultaten en een interview met Daniël Herbers

Contact met eigen kinderen belangrijk voor het welzijn van ouderen in aanleunwoningen

Voor ouderen in aanleunwoningen is het contact met hun eigen kinderen erg waardevol. Kinderen zijn belangrijk voor het welzijn van ouderen omdat ze emotionele en praktische hulp geven en gezelschap bieden. Promovendus Daniël Herbers concludeert dat bepaalde groepen ouderen profiteren van de sociale kansen en geboden bescherming in een aanleunwoning. Hij bepleit meer aandacht voor de rol van de partner en kinderen in het beleid om ouderen langer zelfstandig te laten wonen.

De waarde van het contact met de eigen kinderen voor het welzijn van ouderen in aanleunwoningen wordt bevestigd door de ervaringen van ouderen die geen kinderen hebben of graag meer contact met hun kinderen zouden hebben. Zij proberen meer contact te zoeken met andere bewoners van de aanleunwoningen, maar hebben moeite om vriendschappen op te bouwen. Aanleunwoningen zijn waardevol voor het welzijn van de deelnemers aan het onderzoek gezien het feit dat kinderen makkelijk betrokken kunnen worden bij het geven van steun, terwijl formele hulp en zorg beschikbaar zijn en ouderen de mogelijkheid hebben om deel te nemen aan allerlei sociale activiteiten.

Sociale contacten met andere bewoners van aanleunwoningen zijn oppervlakkig, concludeert Herbers. Ouderen houden bewust afstand van andere bewoners omdat ze bang zijn dat intenser contact leidt tot een beperkte privacy en roddelen. Aan de andere kant zijn de medebewoners belangrijk voor het welzijn van ouderen vanwege gezamenlijke deelname aan activiteiten. Via die activiteiten blijven ouderen fysiek en mentaal actief, en dat levert een positieve bijdrage aan hun welbevinden. Ook het gemak van het onderling geven en krijgen van steun draagt bij aan het welzijn van bewoners van aanleunwoningen. De beschikbaarheid van zorg en hulp door het zorgcentrum geeft bewoners een gevoel van veiligheid.

Hoewel de ervaringen van bewoners over het algemeen positief zijn, constateert Herbers ook enkele negatieve aspecten van sociale relaties in aanleunwoningen. Volgens verschillende respondenten beperkt het wonen bij een zorgcentrum contact met mensen buiten het zorgcentrum. Sommige ouderen geven aan dat ze hun kinderen graag meer zouden zien, terwijl anderen zich buitengesloten voelen van de maatschappij. Daarnaast vormen een grotere afhankelijkheid en de gesloten aard van de aanleunwoningen en het bijbehorende zorgcomplex voor sommigen een bedreiging voor het welzijn.

Herbers laat in zijn proefschrift ook zien dat eerdere ervaringen in de familie- en woningcarrière invloed hebben op de kans dat mensen hun koopwoning verlaten op oudere leeftijd. Een internationale vergelijking van de invloed van familie en wonen op het welzijn toont aan dat, hoewel familie en wonen belangrijk zijn voor het welzijn van ouderen in alle bestudeerde landen, de relatie tussen familie en wonen enerzijds en welzijn anderzijds niet in alle landen even sterk is.

Daniël Herbers verrichtte zijn onderzoek bij het Population Research Centre van de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen. Hij werkt tegenwoordig als onderzoeker bij het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/37d8554c-1e8d-48ba-b857-4c82700e27c1