Economic policy reform

Kans op succesvolle economische hervormingen groter bij coalitie met ideologische verschillen

Tijdens de nasleep van de Grote Recessie (2007-2009) werd duidelijk dat ontwikkelde economieën aanzienlijke problemen hebben met hun overheidsschuld. Om de houdbaarheid van begrotingsbeleid te herstellen moeten overheden succesvolle economische hervormingen doorvoeren. Rasmus Wiese onderzocht onder welke economische en politieke omstandigheden die hervormingen verwacht kunnen worden en onder welke omstandigheden de hervormingen succesvol zullen zijn.

Om deze vraag op landenniveau te onderzoeken ontwikkelde Wiese een methode die hervormingen beter kan identificeren. Deze methode werd gebruikt om de factoren te analyseren die leiden tot succesvolle privatisering in de gezondheidszorg en tot verbeteringen van het begrotingssaldo van de overheid. Wiese concludeert dat macro-economische omstandigheden een grote rol spelen in het bepalen van wanneer (succesvolle) hervormingen naar alle waarschijnlijkheid zullen plaatsvinden. Met zijn verbeterde methode toont hij ook aan dat privatisering de groei van de uitgaven in de gezondheidszorg kan beperken. Die vaststelling dient echter met zorg geïnterpreteerd te worden, aangezien de kostenbesparing ook het gevolg kan zijn van kwaliteitsvermindering in de zorg.

Wiese analyseerde ook het stemgedrag van burgers en de afweging van  economische en ideologische voorkeuren. Hij concludeert dat, hoewel ideologische en morele voorkeuren er meer toe doen tijdens grote verkiezingen, de belangrijkste drijfveer van stemgedrag economisch van aard is.

Tot slot onderzocht Wiese ook in hoeverre politiek-economische factoren van invloed zijn op succesvolle budgettaire aanpassingen. Deze zijn in eerdere studies grotendeels genegeerd. Om een dergelijke analyse mogelijk te maken, gebruikte Wiese een eigen update van de World Bank Database of Political Institutions. De meeste politieke factoren in deze dataset zijn niet significant. Hij vindt echter wel overtuigend bewijs dat regeringen die zijn gevormd door politieke partijen die ideologisch gezien van elkaar verschillen meer kans hebben om succesvolle begrotingsaanpassingen door te voeren. Wiese verklaart die grotere kans op succes voor een ideologisch gefragmenteerde overheid door te wijzen op de moeite die het kost om tot overeenstemming te komen. Bovendien geeft zo’n akkoord het signaal dat de beleidsaanpassing noodzakelijk is. Daardoor is het waarschijnlijker dat burgers de wijziging van het beleid geloofwaardig vinden en hun gedrag dienovereenkomstig aanpassen.

Rasmus Wiese verrichtte zijn onderzoek binnen het programma Global Economics and Management van de Faculteit Economie en Bedrijfskunde. Hij werkt als universitair docent aan de Rijksuniversiteit Groningen.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/c314756a-94f5-4b52-8195-f959e449327e