Contributions to the study of the complement system in IgA nephropathy and dialysis

Bijdragen aan de studie van het complementsysteem bij IgA-nefropathie en dialyse

Er is een tekort aan kennis en inzicht over de rol van ontstekingen bij de progressie van chronische nieraandoeningen en de aan dialyse gerelateerde hoge morbiditeit en mortaliteit. Bernardo Faria geeft in zijn proefschrift een uitgebreid overzicht van de betrokkenheid van het complementsysteem bij verschillende pathologische processen in dialysepatiënten en breidt de kennis uit over de rol van dit systeem in de progressie van nierziekten. Het complementsysteem bestaat uit een groep van meer dan 40 eiwitten die een belangrijke rol spelen in het afweersysteem. Deregulatie en/of overmatige activatie van het complementsysteem wordt beschouwd als een cruciaal aspect van de pathogenese van een breedspectrum van antilichaam-gemedieerde ziektes en ontstekingsaandoeningen. Dit systeem speelt ook een belangrijke rol bij het ontstaan en de progressie van nierziekten. Chronische nieraandoeningen zijn een belangrijk gezondheidsprobleem met een toenemende prevalentie en daarmee gepaard gaande hoge kosten voor de gezondheidszorg. Nierschade leidt ook tot andere negatieve gezondheidseffecten, zoals een verhoogd risico op hart- en vaatziekten en een lagere levensverwachting.

IgA-nefropathie (IgAN) is de meest voorkomende (glomerulaire) nierziekte wereldwijd. Bernardo Faria beschrijft in zijn proefschrift dat de aanwezigheid van C4d, een complementactivatieproduct, in de glomeruli en/of de bloedvaten van patiënten met IgAN gepaard gaat met een slechte prognose. Deze biomarker kan mogelijk helpen bij het onderscheiden van patiënten met een goede prognose van de patiënten met een slechte(re) prognose, binnen deze heterogene ziekte. De IgAN-patiënten met een slechtere prognose hebben mogelijk baat bij een andere en/of additionele behandeling.

Daarnaast laat het promotieonderzoek zien dat hemodialysepatiënten (HD), die uiteindelijk hart- en vaatziekten ontwikkelen, een hevigere ontstekingsreactie vertonen tijdens de dialysesessie dan patiënten die geen hart- en vaatziekten ontwikkelen. Deze ontstekingsreactie lijkt veroorzaakt te worden door het complementsysteem. Bovendien laat dit proefschrift zien dat intraveneuze ijzerpreparaten de ontstekingsreactie verergeren door het activeren van het complementsysteem. Deze resultaten dienen als bewijs dat ijzerpreparaten ontsteking kunnen veroorzaken als mogelijke bijwerking. Ten slotte werd bij peritoneale dialysepatiënten (PD) aangetoond dat zowel lokale als systemische complementactivering plaatsvindt via schijnbaar verschillende triggering routes. Verder was het opvallend dat de systemische ontstekingsreactie hoger was in PD dan die gevonden bij HD.

CV Bernardo Faria

Bernardo Faria (1981) studeerde Geneeskunde aan de Universiteit van Porto. Daarna deed hij zijn specialisatie tot internist en nefroloog in het Hospital São Teotónio in Viseu, Portugal. Sinds 2014 is hij werkzaam als nefroloog in het Hospital de Braga in Braga, Portugal. Zijn promotieonderzoek vond plaats bij prof. dr. S.P. Berger en dr. M.A.J. Seelen aan de Rijksuniversiteit Groningen. De titel van zijn proefschrift luidt: Contributions to the study of the complement system in IgA nephropathy and dialysis.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/a0c0c974-59ca-4fc9-9f3e-7a1d959c917b