The effect of music on auditory perception in cochlear-implant users and normal-hearing listeners

Muzikale training kan CI-gebruikers helpen om beter te horen

Musici kunnen in simulaties van een cochleair implantaat beter vocale emoties, het geslacht van de spreker en melodieën herkennen dan niet-musici. Dat stelde Christina Fuller vast in onderzoek dat zij samen met UMCG-collega’s uitvoerde naar de moeilijkheden die gebruikers van een cochleair implantaat (CI) ondervinden. Na een muzikale training van zes weken bleken ook CI-gebruikers beter melodieën te kunnen herkennen, na muziektherapie gold dat voor vocale emoties. Samenvattend laten Fuller en haar collega’s zien dat cochleaire implantaten nog veel verbeterd kunnen worden, zodat het gemakkelijker wordt voor CI-gebruikers om bijvoorbeeld het geslacht van de spreker of emoties in de stem te herkennen.

Cochleaire implantaten zijn geavanceerde hoortoestellen voor ernstig slechthorende mensen. Een CI zet akoestisch geluid om in elektrische pulsen die worden opgevangen door de zenuwuiteinden van de gehoorzenuw. Die stuurt vervolgens het signaal naar de hersenen. CI-gebruikers kunnen afhankelijk van de luistersituatie redelijk goed spraak verstaan, maar andere geluiden zijn lastig. Fuller stelde vast dat CI-gebruikers inderdaad veel meer moeite hebben met het horen of herkennen van muziek, emoties in de stem, of het geslacht van de spreker. Dat maakt de dagelijkse communicatie voor CI-gebruikers lastiger.

Uit eerdere studies is bekend dat musici bepaalde geluiden beter herkennen. Zo kunnen zij bijvoorbeeld verschillende instrumenten van elkaar onderscheiden die een noot spelen op precies dezelfde toonhoogte en met dezelfde geluidssterkte. Fuller testte of een groep van 25 musici beter het geslacht van de spreker en emoties kunnen waarnemen dan 25 niet-musici, zowel in normaal geluid als in het nagebootste geluid van een cochleair implantaat. Musici bleken zowel emoties als het geslacht beter waar te nemen in de normale en gesimuleerde situatie.

Fuller deed daarom een korte trainingsstudie met 19 CI-gebruikers om te onderzoeken of muzikale training het horen verbeterd. De CI-gebruikers werden verdeeld over drie groepen: muzikale training, muziektherapie en niet-muzikale training. Alle deelnemers volgden zes weken lang één sessie van twee uur. De resultaten laten zien dat muzikale training het waarnemen van melodieën, en muziektherapie de emotieherkenning verbetert. Het spraak-verstaan verbeterde in geen van de groepen. Wel gaven de CI-gebruikers in de muziektherapiegroep aan dat ze na de therapie meer van muziek genoten en dat ze muziek beter konden waarnemen. Deze kleine, kortdurende studie biedt aanknopingspunten voor de positieve effecten die muziektherapie kan hebben voor CI-gebruikers.

Christina Fuller (1985) studeerde Nederlandse taal en cultuur en Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij verrichtte haar onderzoek binnen de afdeling Keel-, Neus- en Oorheelkunde en binnen onderzoeksinstituut BCN-BRAIN van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Het onderzoek werd betaald door Agiko. Fuller is nu in opleiding tot KNO-arts in het UMCG.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/16cdfebb-5cb6-45eb-9a6a-4f34e149ef50