1 | Cultuur en Vertalen | LEU048B10 |
In dit onderdeel staat de ontwikkeling van twee vaardigheden centraal: (1) beheersing van het Nederlands op hoog niveau; (2) inzicht in verschillende vormen van interculturele communicatie. (1) Wie zich wil toeleggen op vertalen moet in de eerste plaats zijn of haar moedertaal tot in de finesses beheersen. Zo moeten vertalers over een breed repertoire beschikken om de gewenste boodschap effectief en op een manier die optimaal is aangepast aan de doelgroep over te brengen. Dit houdt ook in dat ze in staat moeten zijn om snel te analyseren hoe teksten van uiteenlopende genres zijn opgebouwd. (2) Vanzelfsprekend dient een goede vertaler ook een scherp oog te hebben voor de cultuur waarin een tekst is geworteld. Iedere cultuur heeft immers zijn eigen conventies en tradities. In deze cursus wordt dus niet alleen gewerkt aan het verstevigen en verfijnen van het Nederlands, maar ook wordt de student ingewijd in de verschillende manieren waarop een vertaler kan omgaan met cultuurverschillen. Er komen diverse vormen van interculturele communicatie aan bod: zowel binnen de grenzen van een land als daarbuiten, in zakelijke contexten en in persoonlijke interactie. Daarbij kunnen beeldvorming en vooroordelen een rol spelen, maar ook gebrek aan kennis van de manier waarop sprekers in de andere taal zich uitdrukken; denk bijvoorbeeld aan stijl van argumenteren, beleefdheidsconventies of gebruik van ironie. |
Faculteit | Letteren | Voertaal | Nederlands | Coordinator | drs. M.E. Dicke | Docent(en) | drs. M.E. Dicke | Toetsvorm | dossier, presentatie, schriftelijke opdracht(en), werkstuk(ken) | ECTS | 10 |
|
| terug naar boven |
|
2 | Digital Communication | LCX009P05 |
Deze cursus introduceert het onderwerp van computer-gemedieerde communicatie, d.w.z. communicatie via instant messaging, video-chat, e-mail, sociale media en virtual reality. Studenten maken kennis met de centrale cognitieve, linguïstische en sociale aspecten van gemedieerde communicatie. Een belangrijk aandachtspunt van de cursus is hoe verschillende media de interactie beïnvloeden, in het bijzonder hoe ze contrasteren met gesproken face-to-face gesprekken. Waarom zijn sommige media beter geschikt voor bepaalde vormen van interactie dan andere? Hoe gaan verschillende media om met de problemen van miscommunicatie? Verder zal deze cursus het onderwerp taalverandering introduceren, door te laten zien hoe gemedieerde communicatie aanleiding geeft tot het ontstaan en de verspreiding van nieuwe linguïstische en communicatieve conventies. |
|
| terug naar boven |
|
3 | Empirical Linguistics | LOX007B05 |
|
Faculteit | Letteren | Voertaal | Engels | Coordinator | dr. R. de Jonge | Docent(en) | dr. R. de Jonge | Onderwijsvorm | nog niet bekend, hoorcollege, werkcollege | Toetsvorm | nog niet bekend, wekelijkse opdrachten, werkstuk(ken) | ECTS | 5 |
|
| terug naar boven |
|
4 | Gesch. van de Taalkunde | LTX032B05 |
Dit college geeft aan de hand van primaire teksten een overzicht van de geschiedenis van de taalwetenschap. |
|
| terug naar boven |
|
5 | Introduction to Linguistics I | LHF016P05 |
Na afronding van dit opleidingsonderdeel hebben de studenten een basiskennis verworven van de taalkunde in het algemeen en de volgende deeldisciplines: fonetiek, fonologie, morfologie, syntaxis, semantiek en pragmatiek. Hij/zij is uitgerust met enkele hulpmiddelen en technieken voor taalkundige analyse en heeft enige oefening gehad om deze te gebruiken om de organisatieprincipes van een taal te ontdekken. Tot op zekere hoogte kan hij/zij ook niet al te ingewikkelde literatuur over deze onderwerpen lezen, zowel in het algemeen als in specifieke talen. Daarnaast heeft de student zijn/haar eigen opvattingen en attitudes over taal en taalgebruik onderzocht, en is hij/zij in staat om een ongefundeerde uitspraak over taal te herkennen wanneer hij/zij deze hoort – een aspect dat verder wordt uitgewerkt in de volgende cursus, Inleiding naar taalkunde II. |
|
| terug naar boven |
|
6 | Kritiek en Vertalen | LEU070B05 |
Deze module behelst een taalspecifieke oriëntatie op vertalen in allerlei genres, waaronder literatuur. We zullen o.a. verschillende taalversies van dezelfde brontekst kritisch met elkaar vergelijken om aan de hand van diverse hulpmiddelen en theorieën veelgebruikte procédés en strategieën op te sporen. Welke taal- en cultuurverschillen komen hieruit naar voren en hoe kunnen we kennis daarvan toepassen op nieuwe vertalingen? Waar mogelijk wordt aangesloten bij de majortaal van de deelnemers en als bron- of doeltaal het Nederlands. Bij dit college wordt zowel individueel als in teamverband gewerkt, waarbij studenten wisselende taken op zich nemen, zoals vertalen, documentatie zoeken en reviseren. |
Faculteit | Letteren | Voertaal | Nederlands | Coordinator | dr. S.I. Linn | Docent(en) | dr. S.I. Linn | Onderwijsvorm | werkcollege | Toetsvorm | opdrachten, portfolio | ECTS | 5 |
|
| terug naar boven |
|
7 | Linguistics: Language Change | LET021B05 |
The English language has a history spanning some thirteen centuries, and has undergone significant linguistic change in that period. With the help of texts we will become acquainted with the shape of English in different periods, and investigate what changes have taken place at all levels of linguistic analysis. We look at how language changes, and how speakers of English have been dealing with language change through the ages. |
|
| terug naar boven |
|
8 | Minority Languages I | LHF042P05 |
|
|
| terug naar boven |
|
9 | Multilingual Language Processing | LOX006B05 |
|
Faculteit | Letteren | Voertaal | Engels | Coordinator | dr. H. Loerts | Docent(en) | dr. H. Loerts | Onderwijsvorm | computerpracticum, hoorcollege | Toetsvorm | digitale toetsing, multiple choice, onderzoekswerkstuk, wekelijkse opdrachten | ECTS | 5 |
|
| terug naar boven |
|
10 | Pragmatiek | LCX056B05 |
Inleiding tot de studie van het gebruik van taal als communicatie-middel. Aan de orde komen hoofdthema's van de pragmatiek: taal als communicatiemedium, de functionaliteit van taal, verbale communicatie als sociale interactie, de contextuele en culturele bepaaldheid van talige communicatie. |
|
| terug naar boven |
|
11 | Psycholinguïstiek | LTX045B05 |
Dit college bevat een reeks hoorcolleges waarin experimenteel onderzoek naar een aantal onderzoeksgebieden binnen de taalkunde wordt besproken. De toepassing wordt nader besproken. Doel hiervan is om er achter te komen hoe in psycholinguïstiek onderzoek wordt uitgevoerd en geïnterpreteerd. |
|
| terug naar boven |
|
12 | Research Methodology I | LHF038B05 |
|
Faculteit | Letteren | Voertaal | Engels | Coordinator | S. Lee, PhD. | Docent(en) | S. Lee, PhD. | Onderwijsvorm | hoorcollege, practicum, werkcollege | Toetsvorm | tentamen, wekelijkse opdrachten | ECTS | 5 |
|
| terug naar boven |
|
13 | Second Language Development: Attrition | LOX002B05 |
Taalverlies, het proces waarbij gezonde individuen (een deel van) hun eerste taal kwijtraken, is intrigerend vanuit zowel een sociaal als empirisch perspectief. Sociaal gezien snappen sprekers vaak niet waarom de taal waarmee zij zijn opgegroeid langzaam wegebt als gevolg van langere periodes waarin de taal niet gebruikt wordt, volgend op een verhuizing naar het buitenland. Empirisch gezien maakt het veld van taalverlies deel uit van het bredere domein van studies in meertaligheid maar daarbinnen neemt het een unieke positie in: de dynamische interactie tussen de eerste (T1) en tweede (T2) taal kan bestudeerd worden in sprekers die hun moedertaal altijd dagelijks gebruikt hebben tot hier een plotseling einde aan kwam (na een internationale verhuizing) en die nu moeten omgaan met de competitie tussen hun eerste taal en de tweede taal van de nieuwe omgeving. Hieruit volgt dat er twee vragen zijn die cruciaal zijn binnen het veld van taalverlies en die tot op heden nog niet bevredigend zijn beantwoord: 1) is het vooral het eigen maken van de tweede taal of het niet gebruiken van de moedertaal waardoor taalverlies veroorzaakt wordt? en 2) is taalverlies permanent of is het enkel een tijdelijk fenomeen? Aan de hand van een tekstboek en verschillende empirische artikelen gaat deze cursus uitgebreid in op het fenomeen van niet-pathologisch taalverlies; een definitie wordt gepresenteerd, alsmede een overzicht van welke taaldomeinen wanneer aangetast worden door taalverlies. Deze cursus geeft ook een overzicht van de theoretische raamwerken waarbinnen taalverlies in het verleden bestudeerd is, met de nadruk op psycholinguïstische perspectieven. Tenslotte gaat deze cursus ook in op individuele verschillen onder sprekers in de graad van taalverlies die in het verleden zijn vastgesteld. |
|
| terug naar boven |
|
14 | Stoornissen in de Taalontwikkeling 1 | LTX024P05 |
Het schrift is een code-systeem voor gesproken taal. Behandeld wordt de wetenschappelijke stand van zaken over normale leesprocessen Hoe lukt het een ervaren lezer geschreven woorden te herkennen en teksten te begrijpen?, normale leesontwikkeling Hoe lukt het een beginnend lezer dit code-systeem onder de knie te krijgen, en dyslexie Wat gaat er mis bij personen die niet of slecht kunnen lezen en spellen?. Deze vragen worden benaderd vanuit verschillende invalshoeken. Cognitief: welke informatieverwerkingsprocessen spelen zich af tijdens lezen en spellen? Gedrag: hoe ziet het leesgedrag van ervaren en beginnende lezers eruit denk aan leessnelheid; accuratesse; type fouten. Diagnostiek: welk gedrag en welke processen zijn afwijkend bij zwakke lezers en dyslectici? Behandeling: bestaan er effectieve methoden om lees- en spellingsvaardigheden te verbeteren? Neurologisch: wat is de rol van verschillende hersendelen en hersenfuncties tijdens lezen en spellen? Centraal staat de (psycho)linguïstische invalshoek: lezen en spellen zijn secundaire taalfuncties die zijn gebaseerd op de primaire taalfuncties spreken en verstaan. |
|
| terug naar boven |
|
15 | Taal en Maatschappij | LEU042P05 |
Dit college is een inleiding in de taalkunde van de Europese talen. Het behandelt de sociale context, het ontstaan, de verspreiding en de differentiatie van de moderne Europese talen. Een aantal belangrijke begrippen uit de taalkunde wordt geïllustreerd aan de hand van concrete talen en taalsituaties in de Europese landen. Ook wordt aandacht besteed aan de standaardisatie van de talen in Europa in relatie tot natievorming, evenals aan thema's als meertaligheid en taalvariatie en -verandering. |
|
| terug naar boven |
|
16 | Taal en Vertalen 1 | LEU120B05 |
‘The language of Europe is translation,’ zo luidt een bekende uitspraak van Umberto Eco. In dit college wordt aan de hand van capita selecta uit de taal- en vertaalgeschiedenis een beeld geschetst van de invloed van vertalingen op de westerse en met name Europese taalontwikkeling en cultuurgeschiedenis. Aandacht wordt onder meer besteed aan de voorlopers van ons alfabet, de overdracht van kennis en literatuur uit de klassieke oudheid via invloedrijke middeleeuwse vertaalcentra als de School van Toledo, de bijdrage van bijbelvertalingen aan de standaardisering van de Europese volkstalen en de rol van het Latijn en later het Frans in Europa. Voor de opdrachten incl. referaat sluiten studenten voor zover mogelijk aan bij hun opleiding en/of vreemde taal van hun keuze. |
Faculteit | Letteren | Voertaal | Nederlands | Coordinator | dr. S.I. Linn | Docent(en) | dr. S.I. Linn | Onderwijsvorm | werkcollege | Toetsvorm | opdrachten | ECTS | 5 |
|
| terug naar boven |
|
17 | Taal en Vertalen 2 | LEU121B05 |
‘The language of Europe is translation,’ zo luidt een bekende uitspraak van Umberto Eco. In dit college wordt een overzicht gegeven van een aantal invloedrijke visies op taal en vertalen zoals die zich sinds de Romantiek ontwikkeld hebben en wordt ingegaan op de vertaalwetenschap als academische discipline. Leidraad hierbij zijn o.a. de volgende vragen: in hoeverre wordt ons wereldbeeld bepaald door de taal die we hanteren en welke implicaties heeft dit voor de mogelijkheid tot vertalen? Welke positie kunnen vertalingen innemen binnen het literaire polysysteem? Hoe werken interculturele verschillen door in de vertaling van een genre als reclameteksten; kunnen vertalingen culturele stereotypering versterken? Hoe vindt censuur via ondertiteling plaats? Is er zoiets als genderspecifiek vertalen? Aan de hand van concrete voorbeelden en vertaalopdrachten, waaronder een referaat, komt ook de relevantie van de behandelde theorieën voor de praktijk aan de orde. Hierbij sluiten studenten voor zover mogelijk aan bij hun profiel en/of de vreemde taal van hun keuze. |
Faculteit | Letteren | Voertaal | Nederlands | Coordinator | dr. S.I. Linn | Docent(en) | dr. S.I. Linn | Onderwijsvorm | werkcollege | Toetsvorm | opdrachten, referaat/spreekbeurt | ECTS | 5 |
|
| terug naar boven |
|
18 | Taalverwerking | LTX026P05 |
Het vak Taalverwerking is een introductie in de taalwetenschappen vanuit het perspectief van de taalpsychologie. In deze collegereeks staat het menselijke taalvermogen centraal: we kunnen onze gedachten onder woorden brengen, en andersom de spraak van anderen interpreteren. Om te verklaren hoe dat mogelijk is, moeten we weten a. wat de eigenschappen van taal zijn, en b. hoe het menselijke taalverwerkingssysteem in elkaar zit. Wat precies doen wij eigenlijk als we spreken en verstaan, en hoe is deze vaardigheid in het brein geïmplementeerd? In de psycholinguïstiek proberen we deze vragen te beantwoorden met behulp van experimenten. De methodologie hiervoor ontlenen we aan de cognitieve psychologie en de cognitieve neurowetenschappen. Deze wetenschapsgebieden houden zich bezig met denkprocessen op gebieden die nauw met taal verbonden zijn (bijvoorbeeld aandacht en de werking van het geheugen). Door zowel de structuur van taal als ook de verwerking van taal te bestuderen, ontstaat er een gedetailleerd beeld van de vele verschillende facetten van ons taalvermogen. |
|
| terug naar boven |
|
19 | T&M 3: Taal Leren | LEU044B05 |
Dit college is een inleiding op het gebied van (tweede) taalverwerving. Hoe leren kinderen hun moedertaal? Hoe wordt een tweede taal geleerd, in natuurlijke en in onderwijscontexten? En op welke manier dragen deze verschillende contexten en persoonlijke kenmerken bij aan het succes bij het leren van een (tweede) taal? In het hoorcollege komen verschillende theorieën en onderzoek over (tweede) taalontwikkeling en -verwerving aan bod, en de werkcolleges verdiepen deze kennis met reflectie, praktische opdrachten en actieve dataverzameling. |
|
| terug naar boven |
|
20 | Vaktaal en Vertalen | LEU069B05 |
Het vertalen van specialistische teksten vereist een aantal vaardigheden, die hier getraind worden. Aan de hand van o.a. tekstwetenschappelijke benaderingen wordt ingegaan op de kenmerken van gespecialiseerde teksten, het omgaan met terminologie en vaktaal, en het verzamelen en selecteren van relevante informatie. Studenten leren zoekstrategieën aan en leren de betrouwbaarheid van bronnenmateriaal te beoordelen. Ze verkrijgen d.m.v. case studies uit de vertaalpraktijk inzicht in keuzestrategieën en in het kritisch gebruik van hulpmiddelen zoals vakspecifieke woordenboeken, documentatie en databestanden. Het kritisch toetsen van vertaalprogramma’s en een bezoek aan een vertaalbureau maakt deel uit van opdrachten. |
|
| terug naar boven |
|