Collusion, antitrust policy and leniency programs

Verklikprogramma voor prijsafspraken leidt tijdelijk tot minder kartels

Een clementieprogramma waarin bedrijven een boetereductie kunnen krijgen voor het verklikken van kartelafspraken, leidt tot minder kartels en lagere prijzen. Dat effect verdwijnt echter na verloop van tijd, omdat verscheidene spelers afspreken om na de veroordeling van hun kartel stilzwijgend te blijven samenspannen. Dat concludeert promovendus Peter Dijkstra op basis van experimenteel onderzoek. Hij beveelt mededingingsautoriteiten aan onderzoek te doen naar afspraken over het toekomstige gedrag van veroordeelde bedrijven. Dijkstra toont eveneens aan dat enkele diepgaande kartelonderzoeken zouden leiden tot minder kartels, en dat deze werkwijze daarom de voorkeur geniet boven het uitvoeren van een groot aantal oppervlakkige onderzoeken.

Dijkstra concludeert eveneens in zijn proefschrift dat prijsleiderschap kan leiden tot meer samenspanning op een markt. Daarom adviseert hij mededingingsautoriteiten om extra bedacht te zijn op samenspanning op markten waarop een prijsleider actief is. Daarnaast dienen de autoriteiten, ongeacht de aanwezigheid van een prijsleider, alert te zijn op samenspanning als bedrijven vergelijkbare marktaandelen hebben.

Het onderzoek van Dijkstra naar gereguleerde markten is relevant voor het debat omtrent de marktstructuur voor dit type markten. Fusies die resulteren in bedrijven van gelijke omvang kunnen leiden tot meer samenspanning en dienen extra zorgvuldig te worden onderzocht. Daarentegen zal er bij fusies die resulteren in bedrijven van ongelijke omvang in het algemeen minder diepgaand onderzoek nodig zijn.

Peter Dijkstra (1983) deed de Research Master Economics & Business aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij verrichtte zijn onderzoek aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde.