Promotie mw. J.M. Brenninkmeijer: Brain technologies of the self. How working on the self by working on the brain constitutes a new way of being oneself

Promotie: mw. J.M. Brenninkmeijer, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Brain technologies of the self. How working on the self by working on the brain constitutes a new way of being oneself

Promotor(s): prof.dr. G.C.G. Dehue

Faculteit: Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

Gebruik van hersenapparaten voor zelfverbetering geanalyseerd

Zorg dragen voor jezelf wordt steeds vaker geïnterpreteerd als zorg dragen voor je brein. Naast pillen, boeken, voedingsmiddelen en games voor een ‘beter brein’, zijn er ook diverse apparaten op de markt waarmee mensen hun eigen hersenen kunnen stimuleren. Deze apparaten worden aangeboden voor klachten variërend van stress, burn-out, angst, depressie, of ADHD tot het verbeteren van de cognitieve of creatieve vermogens. Ze werken met licht en geluid, elektrische of magnetische stimulatie, of met feedback op de hersengolfactiviteit. Jonna Brenninkmeijer onderzocht de historische achtergrond en het eigentijdse gebruik van deze apparaten en concludeert dat het gebruiken van hersenapparaten om het zelf te verbeteren of te begrijpen een nieuwe vorm van zelf constitueert.

Brenninkmeijer analyseert de wijze waarop de effecten van deze apparaten wetenschappelijk werden en worden gedemonstreerd; hoe gebruikers van neurofeedback (hersengolftraining) een nieuwe vorm van zijn creëren waarbij het zelf wordt uitgebreid met de hersenen en allerlei andere psychologische, fysiologische, materiële of spirituele entiteiten; hoe de cliënt, de behandelaar en andere actoren (computer, hersenkaart, hersengolven) moeten samenwerken om de neurofeedback succesvol te laten verlopen; en hoe de persoonlijke overtuigingen, ideeën en frustraties van (vroegere) hersengolfwetenschappers ten aanzien van het zelf en het brein hebben bijgedragen aan deze eigentijdse manier van zijn.

Jonna Brenninkmeijer (Groningen, 1977) studeerde psychologie aan de RUG en deed haar promotieonderzoek bij de afdeling Theorie en Geschiedenis van de Psychologie van de Faculteit der Gedrags en Maatschappijwetenschappen. Onderzoeksschool; WTMC (Netherlands Graduate School for Science, Technology and Modern Culture). Na haar promotie wordt ze onderzoeker in deeltijd aan de universiteit van Oxford, UK.