Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Actueel Nieuws Nieuwsberichten

Sparen voor later

05 februari 2013

Oratie: dhr. prof.dr. R.P. Coppes, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Titel: Sparen voor later

Leeropdracht: Radiotherapie, i.h.b. radiobiologie van schade aan normale weefsels

Faculteit: Medische Wetenschappen

De oratie van prof.dr. Robert Coppes gaat over de behandeling van kankerpatiënten met behulp van radiotherapie. Daarbij staat de volgende vraag centraal: hoe kunnen kankerpatiënten radiotherapie (bestraling) ondergaan en daar zo gezond mogelijk uitkomen? Kortom, wat kunnen we sparen voor later? Het onderzoek van Coppes en zijn collega’s richt zich de komende jaren op nauwkeurige bestralingsplannen met protonen, die mogelijk gecombineerd kunnen worden met stamceltherapieën. Op die manier kan de regeneratiecapaciteit (de herstelcapaciteit) van organen na radiotherapie worden vergroot, en dat kan een belangrijke bijdrage leveren aan levenskwaliteit van de kankerpatiënt die de bestraling moet ondergaan.

Een op de drie mensen krijgt een of andere vorm van kanker. Bij vijftig procent van de kankerpatiënten is radiotherapie in enige vorm een belangrijk onderdeel van de behandeling. Helaas gaat de behandeling van kanker bijna altijd met bijwerkingen gepaard, en moeten steeds meer mensen daarmee leven. Een voorbeeld is bestraling in het geval van hoofd- en halskanker, waarbij de speekselklieren vaak ernstig beschadigd raken. Hierdoor krijgt de patiënt een erg droge mond, met als gevolg dat praten, slikken en proeven wordt bemoeilijkt. Als gevolg van de bestraling kunnen er zelfs ontstekingen in de mond ontstaan.

Normaal gesproken zijn weefselspecifieke stamcellen verantwoordelijk voor het herstel van schade aan organen, maar het probleem is dat deze cellen eveneens worden gesteriliseerd door de straling. Nu is gebleken dat de stamcellen in de oorspeekselklier geconcentreerd zijn in een bepaald gebied. Sparen van juist dit stamcelrijke gebied (door bijvoorbeeld de zeer precieze protonentherapie te gebruiken), houdt de regeneratiecapaciteit van de oorspeekselklier intact en kan mogelijk een droge mond voorkomen. Een andere optie is het oogsten van speekselklier-specifieke stamcellen voordat de bestraling is begonnen. Deze cellen kunnen vervolgens worden getransplanteerd als de radiotherapie is afgerond, zodat de schade kan worden hersteld en de droge mond verdwijnt.

Laatst gewijzigd:13 maart 2020 01:06
View this page in: English

Meer nieuws

  • 18 maart 2024

    VentureLab North helpt onderzoekers op weg naar succesvolle startups

    Het is menig onderzoeker al overkomen. Tijdens het werken vraag je je opeens af: zou dit niet ontzettend nuttig zijn voor de mensen buiten mijn onderzoeksveld? Er zijn allerlei manieren om onderzoeksinzichten te verspreiden. Denk bijvoorbeeld aan...

  • 04 maart 2024

    Een plantaardige sensor

    In Makers van de RUG belichten we elke twee weken een onderzoeker die iets concreets heeft ontwikkeld: van zelfgemaakte meetapparatuur voor wetenschappelijk onderzoek tot kleine of grote producten die ons dagelijks leven kunnen veranderen. Zo...

  • 11 december 2023

    Join the 'Language and AI' community

    As a part of the Jantina Tammes School, the 'Language and AI' theme is an interdisciplinary initiative that aims to encourage collaboration among academics, PhD candidates, students, and industry representatives who share a keen interest in the...