Hand eczema

Proefschrift wordt handleiding voor behandeling handeczeempatiënten 

Zo’n tien procent van alle Nederlanders krijgt in zijn of haar leven te maken met eczeem aan de handen. Artsen baseren hun behandeling op ervaring, want naar de behandeling van handeczeem is nog weinig wetenschappelijk onderzoek gedaan. Wianda Christoffers verzamelde en vergeleek eerder onderzoek, voerde nieuw onderzoek uit en bundelde de kennis die zij in haar proefschrift verzamelde tot een behandelalgoritme – een handleiding die artsen concrete handvaten biedt om patiënten met handeczeem te behandelen.

 Om eerder onderzoek te vergelijken, voerde Christoffers een Cochrane review uit –een systematische literatuurstudie om het effect van verschillende interventies bij handeczeem vast te stellen. Een dergelijk ‘review’ kan vervolgens door behandelaars en consumenten, maar ook door beleidsmakers, gebruikt worden om gemakkelijker tot een behandelkeuze te komen. De promovenda vergeleek 55 studies met een totaal van 4.169 deelnemers waarin verschillende behandelopties werden bestudeerd. Hormoonzalf en lichttherapie bleken de meest gangbare behandelopties voor handeczeem. Alitretinoïne, capsules die sinds 2013 in Nederland geregistreerd zijn voor de behandeling van handeczeem, zijn het meest uitgebreid onderzocht en laten goede resultaten gezien. Christoffers concludeert echter ook dat eerdere studies te zeer uiteenlopen in niveau en opzet om in een bepaalde situatie één bepaalde behandeling aan te bevelen. 

Handeczeem kan verschillende oorzaken hebben, zoals bijvoorbeeld een allergie voor bepaalde stoffen op het werk of thuis. Christoffers bestudeerde een aantal van deze contactallergenen en bracht ze in verband met bepaalde klinische subtypes van handeczeem. De meest voorkomende contactallergenen bleken metalen, geurstoffen en conserveermiddelen te zijn. Het risico op gevoeligheid vertoonde samenhang met geslacht en leeftijd. Tot slot combineerde ze al haar bevindingen in een overzicht dat artsen kunnen gebruiken om de juiste behandeling te starten, met extra aandacht voor de specifieke subtypes van handeczeem. 

Wianda Christoffers (1987) studeerde Geneeskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Zij verrichtte haar promotieonderzoek bij de afdeling dermatologie van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Christoffers werkt als dermatoloog in opleiding in het UMCG. Het Wenkebach Instituut en de afdeling dermatologie organiseren op 24 november 2014 een symposium rondom de promoties van Wianda Christoffers en haar UMCG-collega Laura Bijkersma-Pot.