Beginning of Doom. Statius Thebaid 5.499-753: introduction, text, commentary

Nieuw licht op Thebaïs van Statius

Het proefschrift van Jörn Soerink onderzoekt de achtergrond en betekenis van het verhaal van Opheltes alias Archemorus in de Thebaïs van Publius Papinius Statius. Statius was een Romeinse dichter die actief was tijdens het bewind van keizer Domitianus (81-96 n.Chr.) en die in de middeleeuwen en renaissance tot de grootste dichters van het oude Rome gerekend werd. De Thebaïs (‘Lied van Thebe’), zijn opus magnum, is een monumentaal epos in twaalf boeken over de broederstrijd tussen Eteocles en Polynices, de zoons van Oedipus. In de 19de en 20ste eeuw is Statius’ Thebaïs dikwijls bekritiseerd vanwege haar vermeende gebrek aan literaire eenheid. Het verhaal van Opheltes, zo is dikwijls beweerd, zou nauwelijks verbonden zijn met de rest van het gedicht. Soerink maakt duidelijk dat het complexe verhaal diepe wortels heeft in de literaire traditie en ook reeds deel uitmaakte van eerdere Griekse versies van de mythe. Hij toont ook aan dat de episode op een organische manier met het epos verweven is, doordat talrijke thema’s en motieven erin gespiegeld worden en doordat de dood van het kind Opheltes – waarmee het droeve verhaal zijn climax bereikt – ook een belangrijke symbolische betekenis heeft. Naast een uitvoerige inleiding over deze en dergelijke kwesties, biedt dit proefschrift een wetenschappelijk commentaar op de tweede helft van het vijfde boek (5.499-753). Hierin worden niet alleen filologische problemen behandeld, maar wordt ook uitvoerig aandacht besteed aan het intertekstuele spel dat Statius speelt met zijn literaire voorgangers, onder wie Euripides en Vergilius.

Jörn Soerink studeerde Literary Studies. Hij verrichtte zijn onderzoek bij het Groningen Research Institute for the Study of Culture (ICOG), aan de Faculteit der Letteren. Soerink werkt nu als docent Latijnse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Leiden.