The role of the cannabinoid system in the neurochemistry underlying reward processes

Promotie: dhr. J. Kleijn, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: The role of the cannabinoid system in the neurochemistry underlying reward processes

Promotor(s): prof.dr.ir. B.H.C. Westerink

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Rol cannabinoïde systeem in beloningsprocessen

Het cannabinoïde-systeem is betrokken bij een groot aantal processen in het centraal zenuwstelsel. Een van de bekendste hiervan is de veronderstelde modulerende rol van het cannabinoïde systeem in de voor verslaving essentiële beloningsprocessen. Jelle Kleijn toont met zijn onderzoek aan dat in deze beloningsprocessen de Nucleus Accumbens (NAc) schil regio in de hersenen bij nicotine-geïnduceerde beloningsprocessen mogelijk een belangrijkere rol speelt dan voorheen gedacht.

Het cannabinoïde-systeem speelt hierin vermoedelijk een cruciale rol, om dit te kunnen onderzoeken heeft Kleijn een microdialyse methode ontwikkeld die specifiek is voor de bemonstering en analyse van de endogene cannabinoïden (ECs). Hoewel nicotine een stijging veroorzaakte in de vier bemonsterde ECs, kon hij niet aantonen dat de EC’s rechtstreeks betrokken zijn bij de effecten van nicotine op beloningsgedrag.

Tevens onderzocht Kleijn de interactie tussen amfetamine-geïnduceerde dopamineafgifte en CB-1 receptorstimulatie of -blokkade. Van de vier middels microdialyse bemonsterde regio’s werd deze interactie door hem specifiek waargenomen in de NAc schil, waar CB-1 receptorblokkade resulteerde in een remming van het effect van amfetamine op de dopamineafgifte.

Vervolgens toont Kleijn een studie waarin de CB-1 receptor een remmend effect op de effectiviteit van de SSRI citalopram heeft. Hoewel deze resultaten nog herhaald moeten worden in een chronische en eventueel klinische vervolgstudie, zouden ze kunnen verklaren waarom depressieve patiënten die tijdens behandeling met een SSRI cannabis gebruiken, een grotere kans hebben op het falen van deze therapie.

Samenvattend vormt zijn proefschrift een startpunt van vervolgstudies waarin de rol van cannabinoïden – gemeten met een in vivo methode - in beloningsprocessen centraal staan.

Jelle Kleijn (Lelystad, 1982) studeerde medische farmaceutische wetenschappen. Hij deed zijn promotieonderzoek aan de RUG bij de vakgroep Biomonitoring & Sensoring, van de afdeling Farmacie, onderzoeksschool GUIDE. Het onderzoek werd gefinancierd door TIPharma. Inmiddels werkt hij bij TEVA Nederland in Haarlem, als medical expert.