The Dysregulated Brain - A psychoimmunological approach to bipolar disorder
| Promotie: | dr. B.C.M. (Benno) Haarman |
| Wanneer: | 01 maart 2017 |
| Aanvang: | 16:15 |
| Promotors: | prof. dr. W.A. (Willem) Nolen, prof. dr. H.A. Drexhage |
| Copromotors: | dr. R.F. Riemersma - van der Lek, dr. H. (Huibert) Burger |
| Waar: | Academiegebouw RUG |
| Faculteit: | Medische Wetenschappen / UMCG |
Ontsteking in de hersenen aangetoond bij bipolaire stoornissen
Bij mensen met een bipolaire stoornis is het immuunsysteem actief in een deel van de hersenen. Dat concludeert Benno Haarman in zijn proefschrift. Dit ondersteunt de neuroinflammatietheorie, die ervan uitgaat dat de bipolaire stoornis mede het gevolg is van een ontstekingsreactie in de hersenen. Dit is de eerste keer dat deze theorie ook daadwerkelijk onderbouwd wordt met gegevens over de hersenen zelf.
Een bipolaire of manisch-depressieve stoornis is een stemmingsstoornis waarin perioden van depressie afgewisseld worden met manische perioden. De laatste jaren ontstond, onder andere op basis van bloedonderzoek, steeds meer het idee dat deze stemmingsstoornis deels door ontstekingsmechanismen in delen van de hersenen veroorzaakt werd. Haarman gebruikte in zijn onderzoek verschillende onderzoekstechnieken, zoals PET-scan, magnetische resonantiespectroscopie en diffusietensorbeeldvorming.
Haarman toonde allereerst aan dat er een relatie is tussen stemmingsepisodes, vooral somberheid, en ontstekingsactiviteit in het bloed. Vervolgens onderzocht hij of je de veelgebruikte C-reactieve eiwit (CRP), kunt gebruiken om te voorspellen hoe de prognose is. Dat blijkt echter niet het geval. Omdat de ontstekingsactiviteit vooral in de hippocampus te vinden was, onderzocht Haarman dit deel van de hersenen in meer detail. Hij concludeert dat er een relatie is tussen activatie van immuuncellen in de hippocampus en de staat van de hersencellen. Tot slot liet Haarman zien dat lithium – een veelgebruikt medicijn bij bipolaire stoornissen – een herstellend effect heeft op delen van de hersenen.
Benno Haarman (1978) studeerde geneeskunde aan de universiteit van Antwerpen. Hij verrichte zijn onderzoek voor onderzoeksinstituut BCN-BRAIN, met name op de afdeling Stemmings- en Angststoornissen van het Universitair Centrum Psychiatrie van het UMC Groningen. Ook de afdelingen Immunologie van het Erasmus MC in Rotterdam en Radiology Morphological Solutions uit Berkel en Rodenrijs waren betrokken. Het onderzoek is gefinancierd door het KP7 van de Europese Commissie. Haarman is werkzaam als psychiater en hoofd behandelzaken van afdeling Stemmings- en Angststoornissen en als onderzoeker bipolaire stoornissen in het UMCG.